<chapter id="guides-2">
<chapterinfo>
<authorgroup>
<author
><firstname
>Mike</firstname
> <surname
>McBride</surname
> </author>
<othercredit role="translator"
><firstname
>Natalie</firstname
> <surname
>Koning</surname
><affiliation
><address
> <email
>nat@switch.demon.nl</email
></address
></affiliation
> <contrib
>Vertaler</contrib
></othercredit
> 
</authorgroup>
</chapterinfo>
<title
>Gedetailleerde uitleg: Een bestand bewerken</title>

<para
>Dit hoofdstuk van het handboek behandelt geavanceerdere mogelijkheden bij het bewerken van gegevens. In dit hoofdstuk wordt alleen ingegaan op het bewerken van tekst. Informatie over het bewerken van andersoortige gegevens kunt u vinden in het hoofdstuk <link linkend="guides-4"
>Meer dan alleen tekst</link
>.</para>

<sect1 id="select">
<title
>Tekst selecteren</title>
<indexterm
><primary
>tekst selecteren</primary
></indexterm>
<para
>Bij het bewerken en opmaken in &kword; zijn er bepaalde functies (cursief, onderstrepen, &enz;), die alleen op een gedeelte van de tekst toegepast moeten worden en niet op het gehele document. U specificeert welke tekst veranderd moet worden door die tekst te selecteren (de tekst wordt dan geaccentueerd).</para>

<para
>Geselecteerde tekst heeft een gekleurde achtergrond om deze tekst te onderscheiden van ongeselecteerde tekst.</para>

<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="select1.png" format="PNG"/></imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>

<para
>Tekst wordt geselecteerd door een begin- en een eindpunt aan te geven. Alle tekst tussen begin- en eindpunt is geselecteerde tekst.</para>

<para
>Tekst kan geselecteerd worden met de <link linkend="select-with-mouse"
>muis</link
> of met het <link linkend="select-with-keyboard"
>toetsenbord</link
>. </para>

<sect2 id="select-with-mouse">
<title
>Selecteren met de muis</title>

<para
>Om tekst met de muis te selecteren plaatst u de muiswijzer op het beginpunt. Klik en houd de &LMB; ingedrukt, sleep dan de muis over de tekst. Alle tekst tussen het punt waar u de &LMB; klikte en de huidige positie van de muiswijzer is geselecteerd. Wanneer de muiswijzer zich op het gewenste eindpunt bevindt, laat u de muisknop los. De begin- en eindpunten zijn nu vastgelegd.</para>

</sect2>

<sect2 id="select-with-keyboard">
<title
>Selecteren met het toetsenbord</title>
<para
>Wanneer u het toetsenbord gebruikt, houdt &kword; de oorspronkelijke positie van de tekstcursor aan als beginpunt. U kunt de volgende toetsencombinaties gebruiken om het eindpunt naar de gewenste locatie te verplaatsen. </para>
<informaltable
><tgroup cols="2" align="left">
<thead
><row
><entry align="center"
>Toetsencombinatie</entry
><entry align="left"
>Functie</entry
></row
></thead>
<tbody>
<row
><entry align="center"
><keycombo action="simul"
>&Shift;<keycap
>Pijl Links</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Verplaats het eindpunt één teken naar links.</entry
></row>
<row
><entry align="center"
><keycombo action="simul"
>&Ctrl;&Shift;<keycap
>Pijl Links</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Verplaats het eindpunt één woord naar links.</entry
></row>
<row
><entry align="center"
><keycombo action="simul"
>&Shift;<keycap
>Pijl Rechts</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Verplaats het eindpunt één teken naar rechts.</entry
></row>
<row
><entry align="center"
><keycombo action="simul"
>&Ctrl;&Shift;<keycap
>Pijl Rechts</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Verplaats het eindpunt één woord naar rechts.</entry
></row>

<row
><entry align="center"
><keycombo action="simul"
>&Shift;<keycap
>Pijl Omhoog</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Verplaats het eindpunt één regel omhoog.</entry
></row>
<row
><entry align="center"
><keycombo action="simul"
>&Ctrl;&Shift;<keycap
>Pijl Omhoog</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Verplaats het eindpunt naar het eerste teken van de regel erboven.</entry
></row>

<row
><entry align="center"
><keycombo action="simul"
>&Shift;<keycap
>Pijl Omlaag</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Verplaats het eindpunt één regel omlaag.</entry
></row>
<row
><entry align="center"
><keycombo action="simul"
>&Ctrl;&Shift;<keycap
>Pijl Omlaag</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Verplaats het eindpunt naar het laatste teken van de regel eronder.</entry
></row>

<row
><entry align="center"
><keycombo action="simul"
>&Shift;<keycap
>Home</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Verplaats het eindpunt naar het begin van de regel.</entry
></row>
<row
><entry align="center"
><keycombo action="simul"
>&Ctrl;&Shift;<keycap
>Home</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Verplaats het eindpunt naar het begin van het document.</entry
></row>

<row
><entry align="center"
><keycombo action="simul"
>&Shift;<keycap
>End</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Verplaats het eindpunt naar het eind van de regel.</entry
></row>
<row
><entry align="center"
><keycombo action="simul"
>&Ctrl;&Shift;<keycap
>End</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Verplaats het eindpunt naar het eind van het document.</entry
></row>

<row
><entry align="center"
><keycombo action="simul"
>&Shift;<keycap
>Page-Up</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Verplaats het eindpunt één scherm omhoog gerekend vanaf de cursorpositie.</entry
></row>
<row
><entry align="center"
><keycombo action="simul"
>&Ctrl;&Shift;<keycap
>Page-Up</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Verplaats het eindpunt één scherm omhoog gerekend vanaf de bovenste regel van het scherm.</entry
></row>


<row
><entry align="center"
><keycombo action="simul"
>&Shift;<keycap
>Page-Down</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Verplaats het eindpunt één scherm omlaag gerekend vanaf de cursorpositie.</entry
></row>

<row
><entry align="center"
><keycombo action="simul"
>&Ctrl;&Shift;<keycap
>Page-Down</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Verplaats het eindpunt één scherm omlaag gerekend vanaf de bovenste regel van het scherm.</entry
></row>
<row
><entry align="center"
><keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>A</keycap
></keycombo
></entry
><entry
>Verplaats tegelijkertijd het eindpunt naar het laatste teken van het frame en het beginpunt naar het eerste teken van het frame; alle tekst wordt geselecteerd.</entry
></row>

</tbody
></tgroup
></informaltable>
<para
>Wanneer de begin- en eindpunten zijn gedefinieerd, is alle tekst tussen begin- en eindpunt geselecteerd.</para>
</sect2>


</sect1>

<sect1 id="views">
<title
>Meer weergaven tegelijk gebruiken</title>
<indexterm
><primary
>weergaven</primary
><secondary
>meer tegelijk gebruiken</secondary
></indexterm>
<sect2 id="views-intro">
<title
>Inleiding</title>
<para
>Bij het bewerken van grote documenten kan het handig zijn om twee stukken tekst, die niet vlakbij elkaar staan, tegelijk in beeld te hebben. &kword; kan extra vensters openen om <emphasis
>hetzelfde</emphasis
> document te bewerken.</para>
<para
>Deze nieuw vensters worden nieuwe <emphasis
>weergaven</emphasis
> genoemd, omdat ze hetzelfde document vanaf een ander gezichtspunt weergeven.</para>
<para
>Weergaven zijn nuttige hulpmiddelen bij het werken met grote documenten. U kunt de ene weergave gebruiken om een deel van het document te bewerken, terwijl u in de andere weergave door het document kunt navigeren zonder de bewerkte tekst uit het oog te verliezen. Wijzigingen in één weergave worden automatisch in alle andere weergaven bijgewerkt.</para>
</sect2>

<sect2 id="views-new">

<title
>Een nieuwe weergave maken</title>
<indexterm
><primary
>weergaven</primary
><secondary
>nieuwe weergave maken</secondary
></indexterm>
<para
>Bij een nieuwe weergave wordt een geheel nieuw venster gemaakt, compleet met werkbalken, menubalken, &enz; Zie ook <link linkend="views-split"
>Gesplitste weergave</link
> voor een vergelijking.</para>

<para
>Om een nieuwe weergave te creëren kiest u <menuchoice
><guimenu
>Beeld</guimenu
><guimenuitem
>Nieuwe weergave</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk.  </para>

<para
>Er wordt een nieuw venster gemaakt. U kunt elk van de weergaven gebruiken om het document te bewerken. Wijzigingen die u in het ene venster maakt, worden direct zichtbaar in het andere.</para>

</sect2>

<sect2 id="views-split">
<title
>De huidige weergave splitsen </title>
<indexterm
><primary
>weergaven</primary
><secondary
>huidige weergave splitsen</secondary
></indexterm>
<para
>Het is ook mogelijk om de huidige weergave te splitsen. De beide deelvensters bevinden zich in hetzelfde venster en gebruiken dezelfde werkbalken, menubalken, &enz; Dit is het verschil tussen een gesplitste weergave en een <link linkend="views-new"
>Nieuwe weergave</link
>.</para>

<para
>Om de huidige weergave te splitsen kiest u <menuchoice
><guimenu
>Beeld</guimenu
><guimenuitem
>Weergave splitsen</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk. </para>

<para
>Het huidige documentgedeelte wordt gesplitst in twee deelvensters. U kunt elk van de deelvensters gebruiken om het document te bewerken. Wijzigingen die u in het ene deelvenster maakt, worden direct zichtbaar in het andere.</para>

<tip
><para
>De deelvensters kunnen zowel horizontaal als verticaal gesplitst worden. In de volgende alinea's leest u hoe u dit kunt doen.</para
></tip>
</sect2>

<sect2 id="views-split-orientation">

<title
>De oriëntatie van de deelvensters veranderen </title>
<indexterm
><primary
>weergaven</primary
><secondary
>oriëntatie van deelvensters veranderen</secondary
></indexterm>
<para
>Om de richting, waarin de weergave gesplitst wordt te veranderen, kiest u <menuchoice
><guimenu
>Beeld</guimenu
> <guisubmenu
>Splitser-oriëntatie</guisubmenu
></menuchoice
> op de menubalk. In het submenu kunt u <guilabel
>Horizontaal</guilabel
> of <guilabel
>Verticaal</guilabel
> kiezen.</para>

<para
>Alle deelvensters in het huidige venster zullen direct de nieuwe oriëntatie krijgen.</para>
</sect2>

<sect2 id="views-adjust-size">

<title
>De grootte van het deelvenster wijzigen </title>
<indexterm
><primary
>weergaven</primary
><secondary
>grootte wijzigen</secondary
></indexterm>
<para
>De relatieve grootte van elk deelvenster kan met de muis veranderd worden.</para>
<para
>De deelvensters worden gescheiden door een rand. Als de deelvensters horizontaal georiënteerd zijn, bevindt deze rand zich tussen de schuifbalk van het bovenste deelvenster en de liniaal van het onderste deelvenster. Als de deelvensters verticaal georiënteerd zijn, bevindt deze rand zich tussen de schuifbalk van het linker deelvenster en het paneel "Documentstructuur" van het rechter deelvenster. Als de muiswijzer zich op deze rand bevindt verandert de vorm in een dubbele horizontale of verticale lijn met een pijl aan weerskanten.</para>

<para
><mediaobject
><imageobject
><imagedata format="PNG"
fileref="viewsize.png"/></imageobject>
<textobject
><phrase
>Schermafdruk</phrase
></textobject
></mediaobject
></para>

<para
>Wanneer de muiswijzer deze vorm heeft, kan de rand verplaatst worden. Klik één keer met de &LMB;, houd de muisknop ingedrukt en sleep de rand naar een andere plaats. Als u de muisknop loslaat, wordt het deelvenster aangepast aan de nieuwe proporties.</para>

</sect2>

<sect2 id="views-remove">

<title
>Deelvenster verwijderen </title>
<indexterm
><primary
>weergaven</primary
><secondary
>verwijderen</secondary
></indexterm>
<para
>Om een deelvenster te verwijderen kiest u <menuchoice
><guimenu
>Beeld</guimenu
> <guimenuitem
>Deelvenster verwijderen</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk. Het deelvenster waarin de muiswijzer zich bevindt wordt verwijderd.</para>
</sect2>

<sect2 id="views-close">

<title
>Alle weergaven sluiten </title
><para
>Om alle weergaven te sluiten kiest u <indexterm
><primary
>weergaven</primary
><secondary
>alle weergaven sluiten</secondary
></indexterm
> <menuchoice
><guimenu
>Beeld</guimenu
><guimenuitem
>Alle weergaven sluiten</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk.</para>
</sect2>
</sect1>

<sect1 id="undo-redo">
<title
>Ongedaan maken/Opnieuw</title>
<indexterm
><primary
>laatste bewerking ongedaan maken</primary
></indexterm>
<indexterm
><primary
>ongedaan gemaakte bewerking opnieuw uitvoeren</primary
></indexterm>
<para
>U kent dit vast wel, bij het bewerken van een document blijkt dat de laatste wijziging niet nodig was. De wijziging moet ongedaan gemaakt worden.</para>

<para
>Gelukkig heeft &kword; een oplossing.</para>

<para
>Elke keer als een document gewijzigd wordt, onthoudt &kword; wat er gewijzigd is. &kword; kan wijzigingen één voor één <emphasis
>Ongedaan maken</emphasis
>. </para>

<para
>Een voorbeeld. U schrijft een zakenbrief en typt de volgende zin:</para>

<informalexample
><para
>Het is mij een genoegen u deze offerte betreffende de voorgestelde bouwplannen te sturen.</para
></informalexample>

<para
>U bent er niet tevreden over, u verandert de zin in:</para>

<informalexample
><para
>Het is mij een plezier u deze offerte betreffende de voorgestelde bouwplannen te sturen.</para
></informalexample>

<para
>U besluit dat de eerste zin toch beter was en u wilt de verandering terugdraaien.</para>

<para
>Kies <menuchoice
><guimenu
>Bewerken</guimenu
><guimenuitem
>Ongedaan maken</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk.</para>

<para
>Er staat nu weer "genoegen".</para>

<informalexample
><para
>Het is mij een genoegen u deze offerte betreffende de voorgestelde bouwplannen te sturen.</para
></informalexample>

<para
>Als u een wijziging ongedaan maakt en daarna besluit dat het <guimenuitem
>Ongedaan maken</guimenuitem
> een vergissing was, kunt u <menuchoice
><guimenu
>Bewerken</guimenu
> <guimenuitem
>Opnieuw</guimenuitem
></menuchoice
> kiezen; het ongedaan maken wordt dan teruggedraaid.</para>

<note>
<para
>Het is niet altijd mogelijk voor &kword; om een bewerking ongedaan te maken. In dat geval zal &kword; de functie <guimenuitem
>Ongedaan maken</guimenuitem
> vervangen door <guimenuitem
>Ongedaan maken niet mogelijk</guimenuitem
>. </para>

<para
>Ook kan het gebeuren dat &kword; een wijziging slechts gedeeltelijk ongedaan maakt. Dit komt doordat &kword; de wijzigingen in een document anders behandelt dan misschien verwacht wordt. Kies <menuchoice
><guimenu
>Bewerken</guimenu
><guimenuitem
>Ongedaan maken</guimenuitem
></menuchoice
> nog een keer om meer van de wijziging ongedaan te maken.</para>
</note>
<para
>In de standaardinstelling houdt &kword; de laatste 30 wijzigingen aan een document bij. Dit aantal kan verhoogd of verlaagd worden. Meer informatie kunt u vinden in <link linkend="opt-misc"
>&kword; instellen</link
>.</para>
<para
>U kunt de functies <emphasis
>Ongedaan maken</emphasis
> en <emphasis
>Opnieuw</emphasis
> uitvoeren door te kiezen op de menubalk (zoals in bovenstaande voorbeelden), door sneltoetsen te gebruiken of door op een knop op de werkbalk te klikken.</para>

<informaltable
><tgroup cols="3">
<thead>
<row
><entry
>Commando</entry
><entry
>Werkbalkknop</entry
><entry
>Sneltoetsen</entry
></row>
</thead
><tbody>
<row
><entry
>Ongedaan maken</entry
><entry
><inlinemediaobject
><imageobject
><imagedata fileref="undo.png" format="PNG"/>
</imageobject
></inlinemediaobject
></entry
><entry
><keycombo
action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>Z</keycap
></keycombo
></entry
></row>
<row
><entry
>Opnieuw</entry
><entry
><inlinemediaobject
><imageobject
><imagedata fileref="redo.png" format="PNG"/>
</imageobject
></inlinemediaobject
></entry
><entry
><keycombo
action="simul"
>&Ctrl;&Shift;<keycap
>Z</keycap
></keycombo
></entry
></row>
</tbody>
</tgroup>
</informaltable>
</sect1>

<sect1 id="clipboard">

<title
>Knippen/kopiëren/plakken en het klembord</title>
<indexterm
><primary
>klembord</primary
><secondary
>gebruik van</secondary
></indexterm>

<para
>Het <quote
>klembord</quote
> is een begrip dat bekend is bij de meeste mensen die met moderne tekstverwerkers gewerkt hebben. Het is een gedeelte van het computergeheugen dat als tijdelijke opslagruimte gebruikt wordt. Tekst kan vanuit een document naar het klembord <quote
>geknipt</quote
> of <quote
>gekopieerd</quote
> worden. U kunt deze tekst in een ander gedeelte van het document, of zelfs in een andere toepassing, <quote
>plakken</quote
>. </para>

<para
>In het algemeen wordt het klembord gebruikt om bestaande tekst van het ene gedeelte naar een ander gedeelte in een document, of naar een andere toepassing, te verplaatsen of te kopiëren.</para>

<para
>Om dit te illustreren volgt hier een voorbeeld.</para>

<para
>We beginnen met de zin:</para>

<informalexample
><para
>De kleine, oude man droeg een zwarte hoed.</para
></informalexample>

<para
>Selecteer met de muis of met het toetsenbord het gedeelte <quote
> kleine, oude</quote
>. Let op dat u de spatie aan het begin ook selecteert.</para>

<para
>Kies <menuchoice
><guimenu
>Bewerken</guimenu
> <guimenuitem
>Kopiëren</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk.</para>

<para
><emphasis
>Een kopie van de geselecteerde tekst is nu op het klembord gezet.</emphasis
></para>

<para
>Plaats nu de muiswijzer direct achter het woord <quote
>zwarte</quote
> en klik één keer.</para>

<para
>Kies <menuchoice
><guimenu
>Bewerken</guimenu
> <guimenuitem
>Plakken</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk.</para>

<para
>Het resultaat is:  </para>

<informalexample
><para
>De kleine, oude man droeg een zwarte kleine, oude hoed.</para
></informalexample>

<para
>Het klembord is er niet uitsluitend voor tekst. Het kan tabellen, afbeeldingen, rekenbladen of elk ander soort gegevens bevatten.</para>
<sect2 id="local-copy">

<title
>Het commando <guimenuitem
>Kopiëren</guimenuitem
></title>
<indexterm
><primary
>klembord</primary
><secondary
>tekst kopiëren naar</secondary
></indexterm>
<para
>U kunt op vier manieren het commando <guimenuitem
>Kopiëren</guimenuitem
> geven:</para>

<itemizedlist>
<listitem>
<para
>door <menuchoice
><guimenu
>Bewerken</guimenu
> <guimenuitem
>Kopiëren</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk te kiezen</para>
</listitem>

<listitem>
<para
>door op <inlinemediaobject
><imageobject
><imagedata fileref="editcopy.png" format="PNG"/></imageobject
></inlinemediaobject
> op de werkbalk te klikken</para>
</listitem>

<listitem>
<para
>door de sneltoetsen <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>C</keycap
></keycombo
> of het alternatief <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>Insert</keycap
></keycombo
> te gebruiken</para>
</listitem>

<listitem>
<para
>door met de &RMB; te klikken, houd de knop ingedrukt en kies <guilabel
>Kopiëren</guilabel
> in het contextmenu</para>
</listitem>

</itemizedlist>

<para
>Het commando <guimenuitem
>Kopiëren</guimenuitem
> verplaatst een kopie van de geselecteerde gegevens naar het klembord. <emphasis
>De originele gegevens worden niet gewijzigd.</emphasis
></para>

</sect2>

<sect2 id="local-cut">
<title
>Het commando <guimenuitem
>Knippen</guimenuitem
></title>
<indexterm
><primary
>klembord</primary
><secondary
>tekst verplaatsen naar</secondary
></indexterm>
<para
>U kunt op vier manieren het commando <guimenuitem
>Knippen</guimenuitem
> geven:</para>

<itemizedlist>
<listitem>
<para
>door <menuchoice
><guimenu
>Bewerken</guimenu
> <guimenuitem
>Knippen</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk te kiezen</para>
</listitem>

<listitem>
<para
>door op <inlinemediaobject
><imageobject
><imagedata fileref="editcut.png" format="PNG"/></imageobject
></inlinemediaobject
> op de werkbalk te klikken</para>
</listitem>

<listitem>
<para
>door de sneltoetsen <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>X</keycap
></keycombo
> of het alternatief <keycombo  action="simul"
>&Shift;<keycap
>Delete</keycap
></keycombo
> te gebruiken</para>
</listitem>
<listitem>
<para
>door met de &RMB; te klikken, houd de knop ingedrukt en kies <guilabel
>Knippen</guilabel
> in het contextmenu</para>
</listitem
></itemizedlist>

<para
>Het commando <guimenuitem
>Knippen</guimenuitem
> verplaatst een kopie van de geselecteerde gegevens naar het klembord. <emphasis
>De geselecteerde gegevens worden daarna uit het document verwijderd.</emphasis
></para>

</sect2>

<sect2 id="local-paste">
<title
>Het commando <guimenuitem
>Plakken</guimenuitem
></title>
<indexterm
><primary
>klembord</primary
><secondary
>tekst verplaatsen van</secondary
></indexterm>
<para
>U kunt op vier manieren het commando <guimenuitem
>Plakken</guimenuitem
> geven:</para>

<itemizedlist>
<listitem>
<para
>door <menuchoice
><guimenu
>Bewerken</guimenu
> <guimenuitem
>Plakken</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk te kiezen</para>
</listitem>

<listitem>
<para
>door op <inlinemediaobject
><imageobject
><imagedata fileref="editpaste.png" format="PNG"/></imageobject
></inlinemediaobject
> op de werkbalk te klikken</para>
</listitem>

<listitem>
<para
>door de sneltoetsen <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>V</keycap
></keycombo
> of het alternatief <keycombo action="simul"
>&Shift;<keycap
>Insert</keycap
></keycombo
> te gebruiken</para>
</listitem>

<listitem>
<para
>door met de &RMB; te klikken (op de plaats waar u de tekst van het klembord wilt invoegen) en de knop ingedrukt te houden, kies <guilabel
>Plakken</guilabel
> in het contextmenu</para>
</listitem>

</itemizedlist>

<para
>Het commando <guimenuitem
>Plakken</guimenuitem
> voegt een kopie van de gegevens die zich op het klembord bevinden op de huidige cursorpositie in. De gegevens op het klembord worden niet gewijzigd. (Als u nogmaals het commando plakken uitvoert, wordt er weer een kopie van de gegevens in het document geplakt.)</para>

<note>
<para
>Als er geen tekst geselecteerd is in het document, zal het commando <guimenuitem
>Plakken</guimenuitem
> de gegevens op de huidige cursorpositie <emphasis
>invoegen</emphasis
>.</para>

<para
>Als er tekst geselecteerd is wanneer het commando <guimenuitem
>Plakken</guimenuitem
> wordt uitgevoerd, zal de geselecteerde tekst <emphasis
>vervangen worden</emphasis
> door de inhoud van het klembord.</para
> 
</note>

<tip
><para
>Het klembord is niet beperkt tot het huidige document. Gegevens die uit een document gekopieerd (of geknipt) worden, kunnen in een ander document, of in een geheel andere toepassing geplakt worden.</para
></tip>

</sect2>
</sect1>

<sect1 id="search-and-replace">
<title
>Tekst zoeken en vervangen</title>

<sect2 id="find">
<title
>Het commando <guimenuitem
>Zoeken</guimenuitem
></title>
<indexterm
><primary
>tekst zoeken</primary
></indexterm>
<indexterm
><primary
>tekst zoeken in een document</primary
></indexterm>

<para
>U kunt op drie manieren het commando <quote
>Zoeken</quote
> geven: </para>

<itemizedlist>
<listitem>
<para
>door <menuchoice
><guimenu
>Bewerken</guimenu
> <guimenuitem
>Zoeken...</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk te kiezen</para>
</listitem>

<listitem>
<para
>door de sneltoetsen <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>F</keycap
></keycombo
> te gebruiken</para>
</listitem>

<listitem>
<para
>door op <inlinemediaobject
><imageobject
><imagedata fileref="find.png" format="PNG"/></imageobject
></inlinemediaobject
> op de werkbalk te klikken</para>
</listitem>
</itemizedlist>

<para
>Welke manier u ook gebruikt, er verschijnt een dialoogvenster.</para>

<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="finddlg.png" format="PNG"/></imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>

<sect3
><title
>Zoeken naar tekst</title>
<para
>In de keuzelijst <guilabel
>Te zoeken tekst</guilabel
> kunt u de tekst van uw zoekopdracht invullen. (In de schermafdruk staat hier <emphasis
>KDE</emphasis
> ingevuld.)</para
> 

<para
>Als u op <guibutton
>Zoeken</guibutton
> klikt, zal &kword; in het document zoeken tot de tekst gevonden is. Als &kword; de tekst niet kan vinden, verschijnt er een dialoogvenster met de melding <guilabel
>Geen overeenkomsten voor "Te zoeken tekst" gevonden</guilabel
>. </para>
<tip
><para
>Als u een recente zoekopdracht wilt herhalen, klikt u op de pijl in de keuzelijst om de lijst met recente zoekopdrachten te zien. Selecteer de zoekopdracht en klik op <guibutton
>Zoeken</guibutton
>.</para
></tip>

</sect3>
<sect3>
<title
>Een zoekopdracht verfijnen</title>

<para
>De zoekfuncties van &kword; zijn met de opties in het dialoogvenster zo in te stellen dat de zoekopdrachten <emphasis
>precies</emphasis
> vinden waar u naar zoekt.</para>

<sect4>
<title
>Reguliere expressies in &kword;</title>

<para
>&kword; zal in de standaardinstelling zoeken naar een overeenkomst met de ingevoerde tekst, maar &kword; kan ook zoeken naar tekst die voldoet aan een bepaald patroon, of aan een aantal regels. </para>

<para
>Om zoekpatronen te activeren markeert u het vakje <guilabel
>Reguliere Expressie</guilabel
>.</para>

<para
>De knop <guibutton
>Bewerken</guibutton
> wordt nu actief. Door op deze knop te klikken wordt de Reguliere Expressies-editor geopend. Met behulp van deze editor kunt u, ook als u niet met reguliere expressies in &UNIX; bekend bent, reguliere expressies creëren.</para>

<para
>Meer informatie over het gebruik van reguliere expressies in KDE kunt u vinden in het handboek van &kregexpeditor;, dat u kunt openen in het &khelpcenter;.</para>

</sect4>

<sect4 id="find-formatting"
><title
>Opmaakopties</title>
<para
>&kword; kan ook in het document naar tekst zoeken die, zowel met de zoekopdracht overeenkomt, als aan bepaalde opmaakopties voldoet.</para>

<para
>Om opmaakopties in de zoekopdracht te gebruiken klikt u op de knop <guibutton
>Opmaakopties tonen</guibutton
>. </para>

<para
>Als u op de knop <guibutton
>Opmaakopties tonen</guibutton
> geklikt hebt, verschijnt er een nieuw dialoogvenster.</para>

<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="finddlg2.png" format="PNG"/></imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>

<para
>In dit dialoogvenster kunt u de opties voor uw zoekopdracht instellen.</para>
<para
>In de linkerkolom staan 13 keuzevakjes. Als een keuzevakje gemarkeerd is, zal &kword; in de tekst zoeken naar die optie. Als een keuzevakje niet gemarkeerd is, zal &kword; die optie niet in de zoekopdracht betrekken.</para>

<variablelist>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Familie:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>In deze keuzelijst selecteert u de lettertype-familie voor uw zoekopdracht.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Grootte:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Gebruik de schuifpijlen om de tekengrootte in te stellen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Kleur:</guilabel
> en <guilabel
>Achtergrondkleur:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Klik op deze knoppen om respectievelijk de kleur van de tekst of de achtergrondkleur te selecteren. Meer informatie over het selecteren van kleuren kunt u vinden in <link linkend="select-colors"
>Het dialoogvenster "Kleuren selecteren"</link
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Vet:</guilabel
> en <guilabel
>Cursief:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Gebruik de radioknoppen <guilabel
>Ja</guilabel
>/<guilabel
>Nee</guilabel
> om te bepalen of &kword; naar vette tekst of cursieve tekst moet zoeken.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Doorhalen:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>U kunt <guilabel
>Zonder</guilabel
>, <guilabel
>Enkelvoudig</guilabel
>, <guilabel
>Dubbel</guilabel
> of <guilabel
>Enkelvoudig vet</guilabel
>kiezen om uw zoekopdracht aan te passen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Onderstrepen:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>U kunt <guilabel
>Zonder</guilabel
>, <guilabel
>Enkelvoudig</guilabel
>, <guilabel
>Dubbel</guilabel
> of <guilabel
>Enkelvoudig vet</guilabel
> kiezen om uw zoekopdracht aan te passen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Verticale uitlijning:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>U kunt <guilabel
>Normaal</guilabel
>, <guilabel
>Subscript</guilabel
> of <guilabel
>Superscript</guilabel
> kiezen om &kword; rekening te laten houden met de plaatsing van de tekens.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Schaduw:</guilabel
> en <guilabel
>Woord voor woord:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Gebruik de radioknoppen <guilabel
>Ja</guilabel
>/<guilabel
>Nee</guilabel
> om te bepalen of &kword; naar tekst met schaduw moet zoeken, en of naar woord voor woord onderstrepen en doorhalen gezocht moet worden.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Hoofdlettergebruik:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>U kunt <guilabel
>Normaal</guilabel
>, <guilabel
>Hoofdletters</guilabel
>, <guilabel
>Kleine letters</guilabel
> of <guilabel
>Kleine hoofdletters</guilabel
> selecteren om &kword; naar het gebruik van hoofd- en kleine letters te laten zoeken.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Taal:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>In deze keuzelijst kunt u de taal van de tekst selecteren waarnaar &kword; moet zoeken.</para>
</listitem>
</varlistentry
></variablelist>

<para
>Klik op <guibutton
>OK</guibutton
> om de ingestelde opties toe te passen in uw zoekopdracht.</para>
<para
>Klik op <guibutton
>Annuleren</guibutton
> om alle wijzigingen te negeren.</para>
<para
>Klik op <guibutton
>Opnieuw</guibutton
> om de standaardwaarden voor de opties terug te zetten.</para>
<para
>Klik op <guibutton
>Wissen</guibutton
> om alle markeringen van de opties te verwijderen.</para>

</sect4>

<sect4>
<title
>Andere zoekopties</title>

<para
>In aanvulling op overeenkomsten in patronen, kunt u de resultaten ook beperken door een aantal andere nuttige opties.</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Hoofdlettergevoelig</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; niet alleen naar de tekenreeks zoeken, maar ook naar de overeenkomst in hoofdlettergebruik. Bijvoorbeeld, zoeken naar: <emphasis
>KDE</emphasis
></para
><para
><emphasis
>KDE</emphasis
> en <emphasis
>zoekKDEinwoorden</emphasis
>, maar niet met: </para
><para
><emphasis
>Kde, kde</emphasis
> of <emphasis
>zoekkdeinwoorden</emphasis
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Achterwaarts zoeken:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Deze optie verandert de zoekrichting. Dit kan nuttig zijn wanneer u een stukje tekst wilt zoeken dat alleen vóór de huidige cursorpositie voorkomt en niet erna. Deze optie wordt gewoonlijk gecombineerd met de optie <guilabel
>Vanaf cursor</guilabel
>, maar als deze optie niet ingeschakeld is, zal &kword; aan het eind van het document beginnen en terugzoeken tot het begin van het document.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Alleen hele woorden</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; alleen zoektermen vinden die gescheiden zijn door spaties, alineatekens of leestekens. Bijvoorbeeld, zoeken naar: <emphasis
>KDE</emphasis
></para
><para
>zal overeenkomen met: <emphasis
>KDE</emphasis
>,</para
><para
>maar niet met: <emphasis
>zoekKDEinwoorden</emphasis
> of <emphasis
>KDE-achtig</emphasis
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Geselecteerde tekst</guilabel
></term>
<listitem
><para
>Als u de zoekopdracht tot een specifiek gedeelte van het document wilt beperken (enkele alinea's bijvoorbeeld), moet u dat gedeelte van het document selecteren <emphasis
>voordat</emphasis
> u het commando <guilabel
>Zoeken</guilabel
> uitvoert. Wanneer er tekst is geselecteerd, zal &kword; gewoonlijk alleen in de geselecteerde tekst zoeken. U kunt deze optie gebruiken om deze restrictie te activeren of te deactiveren.</para>
<note>
<para
>Deze optie zal niet beschikbaar zijn als u geen tekst geselecteerd hebt vóórdat u het commando <guilabel
>Zoeken</guilabel
> uitvoert.</para>
</note>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Vanaf cursor</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>In de standaardinstelling begint &kword; te zoeken aan het begin van het document. Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; beginnen met zoeken vanaf de plaats waar de cursor zich bevindt. De standaardrichting waarin &kword; zoekt, is van voor naar achter; met de optie <guilabel
>Achterwaarts zoeken</guilabel
> kan deze veranderd worden.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</sect4>
</sect3>
</sect2>

<sect2 id="replace">
<title
>Het commando <guimenuitem
>Vervangen</guimenuitem
></title>

<para
>Het commando <guimenuitem
>vervangen</guimenuitem
> is een uitbreiding van het commando <guimenuitem
>Zoeken</guimenuitem
>. Als u al bekend bent met het commando <guimenuitem
>Zoeken</guimenuitem
>, zult u waarschijnlijk veel overeenkomsten zien.</para>

<para
>U kunt op twee manieren het commando <guilabel
>Vervangen</guilabel
> geven:</para>

<itemizedlist>
<listitem>
<para
>door <menuchoice
><guimenu
>Bewerken</guimenu
> <guimenuitem
>Vervangen...</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk te kiezen </para>
</listitem>

<listitem>
<para
>door de sneltoetsen <keycombo action="simul"
>&Ctrl;<keycap
>R</keycap
></keycombo
> te gebruiken</para>
</listitem>
</itemizedlist>

<para
>Welke manier u ook gebruikt, er verschijnt een dialoogvenster.</para>

<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="repldlg.png" format="PNG"/></imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>
<sect3
><title
>Tekst zoeken en vervangen</title>
<indexterm
><primary
>tekst vervangen</primary
></indexterm>

<para
>In de keuzelijst <guilabel
>Te zoeken tekst</guilabel
> kunt u de tekst van uw zoekopdracht invullen. (In de schermafdruk staat hier <emphasis
>KDE</emphasis
> ingevuld.)</para>

<para
>U kunt de vervangende tekst in de keuzelijst <guilabel
>Vervangende tekst:</guilabel
> invullen. U kunt nu op <guibutton
>OK</guibutton
> klikken om overal in het document de tekst te laten vervangen. U kunt ook uw zoekopdracht verder verfijnen.</para>

</sect3>

<sect3>
<title
>Een zoekopdracht verfijnen</title>

<para
>De zoekfuncties van &kword; zijn met de opties in het dialoogvenster zo in te stellen dat de zoekopdrachten <emphasis
>precies</emphasis
> vinden waar u naar zoekt.</para>

<sect4>
<title
>Reguliere expressies in &kword;</title>

<para
>&kword; zal in de standaardinstelling zoeken naar een overeenkomst met de ingevoerde tekst, maar &kword; kan ook zoeken naar tekst die voldoet aan een bepaald patroon, of aan een aantal regels. </para>

<para
>Om zoekpatronen te activeren markeert u het vakje <guilabel
>Reguliere Expressie</guilabel
>.</para>

<para
>De knop <guibutton
>Bewerken</guibutton
> wordt nu actief. Door op deze knop te klikken wordt de Reguliere Expressies-editor geopend. Met behulp van deze editor kunt u, ook als u niet met reguliere expressies in &UNIX; bekend bent, reguliere expressies creëren.</para>

<para
>Meer informatie over het gebruik van reguliere expressies in KDE kunt u vinden in het handboek van &kregexpeditor;, dat u kunt openen in het &khelpcenter;.</para>

</sect4>

<sect4
><title
>Opmaakopties</title>
<para
>&kword; kan ook in het document naar tekst zoeken die, zowel met de zoekopdracht overeenkomt, als aan bepaalde opmaakopties voldoet.</para>

<para
>Om opmaakopties in de zoekopdracht te gebruiken klikt u op de knop <guibutton
>Opmaakopties tonen</guibutton
>. </para>

<para
>Als u op de knop <guibutton
>Opmaakopties tonen</guibutton
> geklikt hebt, verschijnt er een nieuw dialoogvenster.</para>

<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="finddlg2.png" format="PNG"/></imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>

<para
>In dit dialoogvenster kunt u de opties voor uw zoekopdracht instellen.</para>
<para
>In de linkerkolom staan 13 keuzevakjes. Als een keuzevakje gemarkeerd is, zal &kword; in de tekst zoeken naar die optie. Als een keuzevakje niet gemarkeerd is, zal &kword; die optie niet in de zoekopdracht betrekken.</para>

<variablelist>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Familie:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>In deze keuzelijst selecteert u de lettertype-familie voor uw zoekopdracht.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Grootte:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Gebruik de schuifpijlen om de tekengrootte in te stellen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Kleur:</guilabel
> en <guilabel
>Achtergrondkleur:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Klik op deze knoppen om respectievelijk de kleur van de tekst of de achtergrondkleur te selecteren. Meer informatie over het selecteren van kleuren kunt u vinden in <link linkend="select-colors"
>Het dialoogvenster "Kleuren selecteren"</link
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Vet:</guilabel
> en <guilabel
>Cursief:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Gebruik de radioknoppen <guilabel
>Ja</guilabel
>/<guilabel
>Nee</guilabel
> om te bepalen of &kword; naar vette tekst of cursieve tekst moet zoeken.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Doorhalen:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>U kunt <guilabel
>Zonder</guilabel
>, <guilabel
>Enkelvoudig</guilabel
>, <guilabel
>Dubbel</guilabel
> of <guilabel
>Enkelvoudig vet</guilabel
>kiezen om uw zoekopdracht aan te passen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Onderstrepen:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>U kunt <guilabel
>Zonder</guilabel
>, <guilabel
>Enkelvoudig</guilabel
>, <guilabel
>Dubbel</guilabel
> of <guilabel
>Enkelvoudig vet</guilabel
> kiezen om uw zoekopdracht aan te passen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Verticale uitlijning:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>U kunt <guilabel
>Normaal</guilabel
>, <guilabel
>Subscript</guilabel
> of <guilabel
>Superscript</guilabel
> kiezen om &kword; rekening te laten houden met de plaatsing van de tekens.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Schaduw:</guilabel
> en <guilabel
>Woord voor woord:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Gebruik de radioknoppen <guilabel
>Ja</guilabel
>/<guilabel
>Nee</guilabel
> om te bepalen of &kword; naar tekst met schaduw moet zoeken, en of naar woord voor woord onderstrepen en doorhalen gezocht moet worden.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Hoofdlettergebruik:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>U kunt <guilabel
>Normaal</guilabel
>, <guilabel
>Hoofdletters</guilabel
>, <guilabel
>Kleine letters</guilabel
> of <guilabel
>Kleine hoofdletters</guilabel
> selecteren om &kword; naar het gebruik van hoofd- en kleine letters te laten zoeken.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Taal:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>In deze keuzelijst kunt u de taal van de tekst selecteren waarnaar &kword; moet zoeken.</para>
</listitem>
</varlistentry
></variablelist>

<para
>Klik op <guibutton
>OK</guibutton
> om de ingestelde opties toe te passen in uw zoekopdracht.</para>
<para
>Klik op <guibutton
>Annuleren</guibutton
> om alle wijzigingen te negeren.</para>
<para
>Klik op <guibutton
>Opnieuw</guibutton
> om de standaardwaarden voor de opties terug te zetten.</para>
<para
>Klik op <guibutton
>Wissen</guibutton
> om alle markeringen van de opties te verwijderen.</para>

</sect4>

<sect4>
<title
>Andere zoekopties</title>

<para
>In aanvulling op overeenkomsten in patronen, kunt u de resultaten ook beperken door een aantal andere nuttige opties.</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Hoofdlettergevoelig</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; niet alleen naar de tekenreeks zoeken, maar ook naar de overeenkomst in hoofdlettergebruik. Bijvoorbeeld, zoeken naar: <emphasis
>KDE</emphasis
></para
><para
><emphasis
>KDE</emphasis
> en <emphasis
>zoekKDEinwoorden</emphasis
>, maar niet met: </para
><para
><emphasis
>Kde, kde</emphasis
> of <emphasis
>zoekkdeinwoorden</emphasis
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Achterwaarts zoeken:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Deze optie verandert de zoekrichting. Dit kan nuttig zijn wanneer u een stukje tekst wilt zoeken dat alleen vóór de huidige cursorpositie voorkomt en niet erna. Deze optie wordt gewoonlijk gecombineerd met de optie <guilabel
>Vanaf cursor</guilabel
>, maar als deze optie niet ingeschakeld is, zal &kword; aan het eind van het document beginnen en terugzoeken tot het begin van het document.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Alleen hele woorden</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; alleen zoektermen vinden die gescheiden zijn door spaties, alineatekens of leestekens. Bijvoorbeeld, zoeken naar: <emphasis
>KDE</emphasis
></para
><para
>zal overeenkomen met: <emphasis
>KDE</emphasis
>,</para
><para
>maar niet met: <emphasis
>zoekKDEinwoorden</emphasis
> of <emphasis
>KDE-achtig</emphasis
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Geselecteerde tekst</guilabel
></term>
<listitem
><para
>Als u de zoekopdracht tot een specifiek gedeelte van het document wilt beperken (enkele alinea's bijvoorbeeld), moet u dat gedeelte van het document selecteren <emphasis
>voordat</emphasis
> u het commando <guilabel
>Zoeken</guilabel
> uitvoert. Wanneer er tekst is geselecteerd, zal &kword; gewoonlijk alleen in de geselecteerde tekst zoeken. U kunt deze optie gebruiken om deze restrictie te activeren of te deactiveren.</para>
<note>
<para
>Deze optie zal niet beschikbaar zijn als u geen tekst geselecteerd hebt vóórdat u het commando <guilabel
>Zoeken</guilabel
> uitvoert.</para>
</note>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Vanaf cursor</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>In de standaardinstelling begint &kword; te zoeken aan het begin van het document. Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; beginnen met zoeken vanaf de plaats waar de cursor zich bevindt. De standaardrichting waarin &kword; zoekt, is van voor naar achter; met de optie <guilabel
>Achterwaarts zoeken</guilabel
> kan deze veranderd worden.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para
>Klik op <guibutton
>OK</guibutton
> om de ingestelde opties toe te passen in uw zoekopdracht.</para>
<para
>Klik op <guibutton
>Annuleren</guibutton
> om alle wijzigingen te negeren.</para>
<para
>Klik op <guibutton
>Opnieuw</guibutton
> om de standaardwaarden voor de opties terug te zetten.</para>
<para
>Klik op <guibutton
>Wissen</guibutton
> om alle markeringen van de opties te verwijderen.</para>

</sect4>

<sect4 id="replace-formatting-text"
><title
>Vervangen door opgemaakte tekst</title>
<para
>&kword; kan de te vervangen tekst ook door opgemaakte tekst vervangen.</para>

<para
>Om opmaakopties aan uw zoekterm toe te voegen, klikt u op <guibutton
>Opmaakopties tonen</guibutton
> in het gedeelte <guilabel
>Vervangen door</guilabel
>. </para>

<para
>Als u op de knop <guibutton
>Opmaakopties tonen</guibutton
> geklikt hebt, verschijnt er een nieuw dialoogvenster.</para>

<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="finddlg2.png" format="PNG"/></imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>

<para
>In dit dialoogvenster kunt u de opmaakopties van de vervangende tekst instellen.</para>
<para
>In de linkerkolom staan 13 keuzevakjes. Als een keuzevakje gemarkeerd is, zal &kword; in de tekst zoeken naar die optie. Als een keuzevakje niet gemarkeerd is, zal &kword; die optie niet in de zoekopdracht betrekken.</para>

<variablelist>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Familie:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>In deze keuzelijst selecteert u de lettertype-familie voor uw zoekopdracht.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Grootte:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Gebruik de schuifpijlen om de tekengrootte in te stellen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Kleur:</guilabel
> en <guilabel
>Achtergrondkleur:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Klik op deze knoppen om respectievelijk de kleur van de tekst of de achtergrondkleur te selecteren. Meer informatie over het selecteren van kleuren kunt u vinden in <link linkend="select-colors"
>Het dialoogvenster "Kleuren selecteren"</link
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Vet:</guilabel
> en <guilabel
>Cursief:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Gebruik de radioknoppen <guilabel
>Ja</guilabel
>/<guilabel
>Nee</guilabel
> om te bepalen of &kword; naar vette tekst of cursieve tekst moet zoeken.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Doorhalen:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>U kunt <guilabel
>Zonder</guilabel
>, <guilabel
>Enkelvoudig</guilabel
>, <guilabel
>Dubbel</guilabel
> of <guilabel
>Enkelvoudig vet</guilabel
> kiezen om uw zoekopdracht aan te passen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Onderstrepen:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>U kunt <guilabel
>Zonder</guilabel
>, <guilabel
>Enkelvoudig</guilabel
>, <guilabel
>Dubbel</guilabel
> of <guilabel
>Enkelvoudig vet</guilabel
> kiezen om uw zoekopdracht aan te passen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Verticale uitlijning:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>U kunt <guilabel
>Normaal</guilabel
>, <guilabel
>Subscript</guilabel
> of <guilabel
>Superscript</guilabel
> kiezen om &kword; rekening te laten houden met de plaatsing van de tekens.</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Schaduw:</guilabel
> en <guilabel
>Woord voor woord:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Gebruik de radioknoppen <guilabel
>Ja</guilabel
>/<guilabel
>Nee</guilabel
> om te bepalen of &kword; naar tekst met schaduw moet zoeken, en of naar woord voor woord onderstrepen en doorhalen gezocht moet worden.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Hoofdlettergebruik:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>U kunt <guilabel
>Normaal</guilabel
>, <guilabel
>Hoofdletters</guilabel
>, <guilabel
>Kleine letters</guilabel
> of <guilabel
>Kleine hoofdletters</guilabel
> selecteren om &kword; naar het gebruik van hoofd- en kleine letters te laten zoeken.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Taal:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>In deze keuzelijst kunt u de taal van de tekst selecteren waarnaar &kword; moet zoeken.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para
>Klik op <guibutton
>OK</guibutton
> om de ingestelde opties toe te passen in uw zoekopdracht.</para>
<para
>Klik op <guibutton
>Annuleren</guibutton
> om alle wijzigingen te negeren.</para>
<para
>Klik op <guibutton
>Opnieuw</guibutton
> om de standaardwaarden voor de opties terug te zetten.</para>
<para
>Klik op <guibutton
>Wissen</guibutton
> om alle markeringen van de opties te verwijderen.</para>

</sect4>
<sect4 id="replace-placeholders">
<title
>Plaatshouders gebruiken</title>
<para
>Plaatshouders zijn nuttig wanneer u tekst aan ingewikkelde zoekopdrachten wilt toevoegen. Op dit moment heeft &kword; slechts één plaatshouder: <emphasis
>Volledige tekenreeks</emphasis
></para>
<para
>Deze plaatshouder bevat de gehele tekst die overeenkomt met het commando <guimenuitem
>Zoeken</guimenuitem
>.</para>
<para
>Bijvoorbeeld:</para>
<para
>U creëert een zoekterm met behulp van reguliere expressies: <emphasis
>Referentie \d</emphasis
></para>
<note
><para
>Om zoekpatronen te activeren markeert u het vakje <guilabel
>Reguliere Expressie</guilabel
>.</para>
<para
>Reguliere expressies worden beschikbaar door dit keuzevakje te markeren. Hoe u reguliere expressies moet gebruiken valt buiten het bereik van dit handboek. Informatie hierover kunt u vinden in het Handboek voor Reguliere Expressies (te vinden in het Helpcentrum van KDE).</para
></note>
<para
>Markeer (in het gedeelte <guilabel
>Vervangen door</guilabel
>) het keuzevakje <guilabel
>Plaatshouders gebruiken</guilabel
>. Klik op de knop <guibutton
>Plaatshouder invoegen</guibutton
> en selecteer <guilabel
>Complete tekenreeks</guilabel
>. &kword; zal een <emphasis
>\0</emphasis
> in het tekstvak <guilabel
>Vervangende tekst</guilabel
> invoegen.</para>
<para
>Zet nu haakjes om de plaatshouder, zodat de tekenreeks er als volgt uitziet: <emphasis
>(\0)</emphasis
>.</para>
<para
>Wanneer &kword; de te zoeken tekst vindt (<quote
>Referentie 0</quote
>, <quote
>Referentie 1</quote
>, <quote
>Referentie 2</quote
>, &enz;), zal &kword; haakjes om de tekst zetten, respectievelijk: <quote
>(Referentie 0)</quote
>, <quote
>(Referentie 1)</quote
>, <quote
>(Referentie 2)</quote
>. </para>
<para
>Zoals u kunt zien, bewaart de plaatshouder een kopie van de oorspronkelijke zoektekst. U kunt plaatshouders gebruiken om tekst toe te voegen aan de uiteinden van elke soort tekenreeks.</para>

</sect4>
<sect4>
<title
>Andere opties voor het vervangen</title>

<para
>Andere opties in het dialoogvenster zijn:</para>
<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Hoofdlettergevoelig</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; niet alleen naar de tekenreeks zoeken, maar ook naar de overeenkomst in hoofdlettergebruik. Bijvoorbeeld, zoeken naar: <emphasis
>KDE</emphasis
></para
><para
>zal overeenkomen met: <emphasis
>KDE</emphasis
> en <emphasis
>zoekKDEinwoorden</emphasis
>, maar niet met: <emphasis
>Kde, kde</emphasis
> of <emphasis
>zoekkdeinwoorden</emphasis
>.</para
> 
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Achterwaarts zoeken:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Deze optie verandert de zoekrichting. Dit kan nuttig zijn wanneer u een stukje tekst wilt zoeken dat alleen vóór de huidige cursorpositie voorkomt en niet erna. Deze optie wordt gewoonlijk gecombineerd met de optie <guilabel
>Vanaf cursor</guilabel
>, maar als deze optie niet ingeschakeld is, zal &kword; aan het eind van het document beginnen en terugzoeken tot het begin van het document.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Alleen hele woorden</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; alleen zoektermen vinden die gescheiden zijn door spaties, alineatekens of leestekens. Bijvoorbeeld, zoeken naar: <emphasis
>KDE</emphasis
></para
><para
>zal overeenkomen met: <emphasis
>KDE</emphasis
>,</para
><para
>maar niet met: <emphasis
>zoekKDEinwoorden</emphasis
> of <emphasis
>KDE-achtig</emphasis
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Geselecteerde tekst</guilabel
></term>
<listitem
><para
>Als u de zoekopdracht tot een specifiek gedeelte van het document wilt beperken (enkele alinea's bijvoorbeeld), moet u dat gedeelte van het document selecteren <emphasis
>voordat</emphasis
> u het commando <guilabel
>Zoeken</guilabel
> uitvoert. Wanneer er tekst is geselecteerd, zal &kword; gewoonlijk alleen in de geselecteerde tekst zoeken. U kunt deze optie gebruiken om deze restrictie te activeren of te deactiveren.</para>

<note>
<para
>Deze optie zal niet beschikbaar zijn als u geen tekst geselecteerd hebt vóórdat u het commando <guilabel
>Zoeken</guilabel
> uitvoert.</para>
</note>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Vanaf cursor</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>In de standaardinstelling begint &kword; te zoeken aan het begin van het document. Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; beginnen met zoeken vanaf de plaats waar de cursor zich bevindt. De standaardrichting waarin &kword; zoekt, is van voor naar achter; met de optie <guilabel
>Achterwaarts zoeken</guilabel
> kan deze veranderd worden.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Vervangen bevestigen</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; <emphasis
>voor</emphasis
> elke vervanging om bevestiging vragen. U kunt dan elke vervanging apart toestaan of afwijzen. </para>
</listitem>
</varlistentry>

</variablelist>

</sect4>
</sect3>
</sect2>


</sect1>

<sect1 id="spell-check">
<title
>Spellingcontrole</title>
<indexterm
><primary
>spelling</primary
><secondary
>spelling van document controleren</secondary
></indexterm>
<para
>&kword; kan elk woord in uw document vergelijken met de woorden in verscheidene  algemeen beschikbare woordenboeken. Als &kword; woorden niet herkent, kunt u de woorden laten veranderen.</para>
<note
><para
>Als een gedeelte van de tekst geselecteerd is, zal &kword; standaard alleen in dat gedeelte de spellingcontrole uitvoeren.</para
>  
<para
>Als u de spelling in een specifiek gedeelte van uw document wilt laten controleren, moet u dat gedeelte van de <link linkend="select"
>tekst selecteren</link
>.</para>
<para
>Om de spelling in het gehele document te laten controleren, moet u alle tekst ongeselecteerd laten. &kword; zal dan het gehele document controleren.</para
></note>
<para
>U kunt op twee manieren de spellingcontrole beginnen:</para>

<itemizedlist>
<listitem>
<para
>door <menuchoice
><guimenu
>Hulpmiddelen</guimenu
> <guisubmenu
>Spellingcontrole</guisubmenu
> <guimenuitem
>Spelling...</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk te kiezen</para>
</listitem>

<listitem>
<para
>door op <inlinemediaobject
><imageobject
><imagedata fileref="spell.png" format="PNG"/></imageobject
></inlinemediaobject
> op de werkbalk te klikken</para>
</listitem>
</itemizedlist>

<para
>Bij de spellingcontrole verschijnt er een dialoogvenster.</para>

<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="spelldlg.png" format="PNG"/></imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>

<para
>In dit voorbeeld heeft &kword; het foutief gespelde woord <emphasis
>voorbeld</emphasis
> gevonden. Het voorgestelde woord om dit woord te vervangen staat in het tekstvak <guilabel
>Vervanging:</guilabel
>. In de keuzelijst <guilabel
>Suggesties:</guilabel
> wordt een lijst getoond met mogelijke alternatieven.</para>

<para
>Er zijn nu acht opties:</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guibutton
>Vervangen</guibutton
></term>
<listitem>
<para
>Vervangt het gevonden woord door het voorgestelde woord. De vervanging geldt niet voor mogelijke volgende keren dat dit woord voorkomt.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>alles vervangen</guibutton
></term>
<listitem>
<para
>Vervangt alle keren dat het woord in het document voorkomt door het voorgestelde woord.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>Negeren</guibutton
></term>
<listitem>
<para
>Verandert niets aan het gevonden woord. Als het woord vaker in het document voorkomt, zal elke keer opnieuw gevraagd worden of het moet worden vervangen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>Alles negeren</guibutton
></term>
<listitem>
<para
>Verandert niets aan het gevonden woord of elke volgende keer dat dit woord voorkomt. Er wordt niet meer gevraagd of dit woord vervangen moet worden.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>Toevoegen</guibutton
></term>
<listitem>
<para
>Voegt het huidige woord toe aan het woordenboek.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>Stoppen</guibutton
></term>
<listitem>
<para
>Houdt de veranderingen die tot nu toe gemaakt zijn, maar stopt met verder controleren.</para>
</listitem>
</varlistentry>
<!-- FIXME lueck 08.11.2006 -->
<varlistentry>
<term
><guibutton
>Annuleren</guibutton
></term>
<listitem>
<para
>Stopt de spellingcontrole.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guibutton
>Help</guibutton
></term>
<listitem>
<para
>Opent het helpbestand voor de spelingcontrole.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para
>Wanneer het gehele document gecontroleerd is, zal &kword; de cursor terugzetten op de plaats in het document waar de spellingcontrole begon.</para>

<note>
<para
>Als er geen foutief gespelde woorden gevonden zijn, verschijnt er geen dialoogvenster.</para>

<para
>Wanneer &kword; begint met de spellingcontrole, worden alle woorden vergeleken met die in het woordenboek en het dialoogvenster verdwijnt. Dit gaat zo snel dat u het dialoogvenster niet ziet, maar &kword; heeft het document helemaal gecontroleerd.</para>
</note>

<para
>Er zijn verscheidene opties om de spellingcontrole aan te passen. Meer informatie kunt u vinden in <link linkend="opt-spell"
>Spellingcontrole instellen</link
>.</para>

<sect2 id="auto-spell-check">
<title
>Automatisch foutief gespelde woorden markeren</title>
<indexterm
><primary
>spelling</primary
><secondary
>automatisch foutief gespelde woorden markeren</secondary
></indexterm>

<para
>&kword; kan de spelling van uw document controleren terwijl u het bewerkt. Alle woorden die niet in het woordenboek gevonden worden, zullen rood onderstreept worden. Deze functie kan in- en uitgeschakeld worden door <menuchoice
><guimenu
>Hulpmiddelen</guimenu
> <guisubmenu
>Spellingcontrole</guisubmenu
> <guimenuitem
>Autospellingcontrole</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk te kiezen. </para
> 
</sect2>

</sect1>

<sect1 id="thesaurus">
<title
>Synoniemen zoeken (Thesaurus)</title>
<indexterm
><primary
>thesaurus, gebruik van</primary
></indexterm>
<indexterm
><primary
>Wordnet</primary
></indexterm>
<indexterm
><primary
>verwante woorden</primary
></indexterm>

<para
>Bij &kword; is een kleine thesaurus inbegrepen die gebaseerd is op het Wordnetproject. Momenteel is er alleen een Engelstalige thesaurus beschikbaar. Meer informatie kunt u vinden op <ulink url="http://www.cogsci.princeton.edu/~wn/"
>de homepage van Wordnet</ulink
>.</para>
<para
>U kunt op twee manieren de thesaurus openen: </para>

<itemizedlist>
<listitem
><para
>door met de &RMB; op het gewenste woord te klikken en in het contextmenu <guimenuitem
>Toon gerelateerde woorden</guimenuitem
> te kiezen</para
></listitem>
<listitem
><para
>door <menuchoice
><guimenu
>Hulpmiddelen</guimenu
><guimenuitem
>Toon gerelateerde woorden</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk te kiezen</para
></listitem>
</itemizedlist>

<para
>Welke methode u ook kiest, het dialoogvenster van &kthesaurus; verschijnt.</para>
<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject
><imagedata fileref="thesaurus.png" format="PNG"/></imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>
<para
>Het gevraagde woord uit uw document staat in de keuzelijst <guilabel
>zoeken naar</guilabel
>.</para>
<para
>Er zijn drie lijsten met alternatieve woorden: <guilabel
>Synoniemen</guilabel
>, <guilabel
>Algemenere woorden</guilabel
> (hyperoniemen) en <guilabel
>Specifiekere woorden</guilabel
> (hyponiemen).</para>
<para
>Als u een vervangend woord in een van de lijsten gevonden hebt, klikt u op dat woord. Het vervangende woord wordt in het tekstvak <guilabel
>Vervangen door:</guilabel
> gezet.</para>
<para
>Om het oorspronkelijke woord te vervangen, klikt u op <guibutton
>Vervangen</guibutton
>.</para>
<para
>Om het oorspronkelijke woord niet te vervangen, klikt u op <guibutton
>Annuleren</guibutton
>.</para>
<para
>Om meer informatie over &kthesaurus; te vinden, of om informatie over de volledige versie van Wordnet te vinden, klikt u op <guibutton
>Help</guibutton
>. (Hier vindt u ook verwijzingen naar informatie over niet-Engelstalige thesaurussen.)</para>

</sect1>

<sect1 id="autocorrect">
<title
>Autocorrectie</title>
<indexterm
><primary
>autocorrectie</primary
><secondary
>gebruik van</secondary
></indexterm>

<para
>Autocorrectie is een hulpmiddel om algemeen voorkomende typfouten te corrigeren, om afkortingen om te zetten naar volledig gespelde woorden en om hoofdlettergebruik aan te passen. Zoals de naam van de functie aangeeft, gebeurt dit geheel automatisch terwijl u het document bewerkt.</para>

<sect2 id="autocorrection-enable">
<title
>Autocorrectie in-/uitschakelen</title>

<para
>Om autocorrectie in te schakelen, kiest u <menuchoice
><guimenu
>Hulpmiddelen</guimenu
> <guisubmenu
>Autocorrectie</guisubmenu
> <guimenuitem
>Autocorrectie inschakelen</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk. Als autocorrectie ingeschakeld is, worden de wijzigingen gemaakt <emphasis
>terwijl u typt</emphasis
>. U kunt instellen welke wijzigingen gemaakt worden door de <link linkend="configure-autocorrection"
>autocorrectie in te stellen</link
>.</para>

<para
>Om autocorrectie uit te schakelen, kiest u <menuchoice
><guimenu
>Hulpmiddelen</guimenu
> <guisubmenu
>Autocorrectie</guisubmenu
> <guimenuitem
>Autocorrectie uitschakelen</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk. Als autocorrectie uitgeschakeld is, worden er geen wijzigingen gemaakt. U kunt dan wel handmatig <link linkend="autoformat"
>autocorrectie toepassen</link
>.</para>
</sect2>

<sect2 id="configure-autocorrection">
<title
>Opties voor autocorrectie instellen</title>
<indexterm
><primary
>autocorrectie</primary
><secondary
>instellen</secondary
></indexterm>

<para
>Om de opties voor autocorrectie in te stellen, kiest u <menuchoice
><guimenu
>Instellingen</guimenu
> <guimenuitem
>Autocorrectie instellen...</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk. </para>

<para
>Er verschijnt een dialoogvenster waarin u uw opties kunt instellen.</para>

<sect3 id="simple-autocorrection">
<title
>Eenvoudige autocorrectie</title>

<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject
><imagedata fileref="auto1.png" format="PNG"/></imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>

<variablelist>


<varlistentry>
<term
><guilabel
>Zet de eerste letter van het eerste woord in een zin automatisch om in een hoofdletter</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; automatisch de eerste letter na een punt veranderen in een hoofdletter. U kunt instellen dat &kword; in bepaalde gevallen van deze regel afwijkt (bijvoorbeeld <quote
>sr.</quote
> of <quote
>jr.</quote
>. Meer informatie kunt u vinden in <link linkend="autocorrection-exceptions"
>Uitzonderingen bij autocorrectie</link
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Zet twee hoofdletters om in een hoofdletter en een kleine letter</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; automatisch twee hoofdletters na elkaar (een veelvoorkomende typfout) veranderen in een hoofdletter en een kleine letter. U kunt instellen in welke gevallen hoofdletters niet veranderd moeten worden. Meer informatie kunt u vinden in <link linkend="autocorrection-exceptions"
>Uitzonderingen bij autocorrectie</link
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>URL-adressen automatisch opmaken</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; in de tekst naar patronen zoeken die overeenkomen met een <glossterm linkend="defurl"
>URL</glossterm
> en automatisch een koppeling maken.</para>
<para
>Meer informatie over koppelingen kunt u vinden in <link linkend="links"
>Koppelingen in documenten</link
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>dubbele spaties verwijderen</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; de tweede getypte spatie negeren. Dit betekent dat er tussen woorden en zinnen slechts één spatie komt te staan.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Spaties aan begin en eind van alinea's verwijderen</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; automatisch spaties aan het begin en/of aan het eind van een alinea verwijderen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Automatisch vette en onderstreepte tekst opmaken</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; zoeken naar woorden tussen asterisken ( * ). De tekst tussen de twee asterisken wordt vet gezet en de asterisken worden verwijderd.</para>
<para
>&kword; zoekt ook naar woorden tussen liggende streepjes ( _ ). De tekst tussen de liggende streepjes wordt onderstreept en de streepjes worden verwijderd.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>1/2... vervangen door ½...</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; automatisch 1/2, 1/3 en 3/4 vervangen door de equivalenten die uit één teken bestaan.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Autonummering gebruiken voor genummerde alinea's</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als u een alinea begint met een nummer en een symbool (bijv. <emphasis
>1)</emphasis
>), zal &kword; automatisch de alinea veranderen in een genummerde alinea. Alle volgende alinea's zullen aansluitend genummerd worden. </para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>1st vervangen door 1^st</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; automatisch 1st vervangen door 1<superscript
>st</superscript
>. Opmerking: deze optie werkt alleen bij teksten in het Engels, 1e wordt niet vervangen door 1<superscript
>e</superscript
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Dagnamen van hoofdletter voorzien</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; automatisch de dagen van de week (Maandag, Dinsdag, &enz;) met een hoofdletter laten beginnen. Opmerking: namen van dagen worden in het Nederlands met een kleine letter geschreven.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Lijstopmaak gebruiken voor opgesomde alinea's</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als u een alinea begint met een <emphasis
>- </emphasis
>, zal &kword; automatisch de alinea veranderen in een opgesomde alinea. Het opsommingsteken kunt u kiezen door op de linkse knop onder deze optie te klikken.</para>
</listitem>
</varlistentry>


</variablelist>
</sect3>

<sect3 id="quotes-autocorrection"
><title
>Aangepaste aanhalingstekens</title>
<para
>Klik op het tabblad <guilabel
>Aangepaste aanhalingstekens</guilabel
></para>

<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject
><imagedata fileref="auto4.png" format="PNG"/></imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Dubbele aanhalingstekens vervangen door typografische aanhalingstekens</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, worden de standaard dubbele aanhalingstekens van het toetsenbord vervangen door typografische aanhalingstekens. U kunt een ander type aanhalingstekens kiezen door op één van de knoppen te klikken. Klik op <guibutton
>Standaard</guibutton
> om de standaardtekens terug te zetten.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Enkelvoudige aanhalingstekens vervangen door typografische aanhalingstekens</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, worden de standaard enkelvoudige aanhalingstekens van het toetsenbord vervangen door typografische aanhalingstekens. U kunt een ander type aanhalingstekens kiezen door op één van de knoppen te klikken. Klik op <guibutton
>Standaard</guibutton
> om de standaardtekens terug te zetten.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>
</sect3>
<sect3 id="advanced-autocorrection">
<title
>Geavanceerde autocorrectie</title>

<para
>Klik op het tabblad <guilabel
>Geavanceerde Autocorrectie</guilabel
></para>

<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject
><imagedata fileref="auto2.png" format="PNG"/></imageobject>
</mediaobject
></screenshot>
<para
>Hier kunt u instellen welke tekenreeksen &kword; automatisch zal vervangen. Dit kan nuttig zijn voor symbolen, om afkortingen voluit te spellen, om veel voorkomende typefouten te verbeteren, &enz;</para>

<para
>&kword; gebruikt verschillende autocorrectielijsten, die afhankelijk zijn van de taal. U kunt de taal instellen door op de keuzelijst <guilabel
>Vervangingen en uitzonderingen voor taal:</guilabel
> te klikken.</para>

<para
>U kunt de automatische vervanging in- of uitschakelen door het keuzevakje <guilabel
>Woordvervanging activeren</guilabel
> te markeren. Als het vakje niet gemarkeerd is, zal &kword; geen automatische vervanging toepassen op de woorden in deze lijst.</para>

<para
>Als het keuzevakje <guilabel
>Tekst vervangen met opmaak</guilabel
> gemarkeerd is, zal &kword; tekst vervangen en bovendien de opmaak van de nieuwe tekst wijzigen. Als dit keuzevakje niet gemarkeerd is , zal &kword; dezelfde opmaak in de vervangende tekst als in de zoektekst gebruiken. Meer informatie over opmaakopties voor vervangende tekst kunt u vinden in <link linkend="autocorrection-format-options"
>De opmaak van autocorrectietekst</link
> veranderen.</para>

<sect4>
<title
>Autocorrectietekst toevoegen</title>

<para
>Om autocorrectietekst toe te voegen, typt u de tekst die &kword; moet zoeken in het tekstvak <guilabel
>Zoeken</guilabel
>. In het tekstvak <guilabel
>Vervangen</guilabel
> typt u de tekst die &kword; moet gebruiken om het gevonden woord mee te vervangen.</para>


<note
><para
>Als u symbolen of speciale tekens, die niet beschikbaar zijn op uw toetsenbord, wilt invoegen, klikt u op de knoppen met de drie punten om een teken uit de tabel te selecteren.</para
></note>

<para
>Als u de woorden ingetypt hebt, klikt u op <guibutton
>Toevoegen</guibutton
>. De tekst wordt nu toegevoegd aan de lijst.</para>
</sect4>

<sect4>
<title
>Autocorrectietekst bewerken</title>
<para
><emphasis
>De te zoeken tekst veranderen</emphasis
></para>
<para
>U kunt de te zoeken tekst niet veranderen. Dit ie een veiligheidsmaatregel om vergissingen te voorkomen.</para>
<para
>Als u de te zoeken tekst wilt veranderen, moet u eerst de huidige tekst verwijderen en dan een nieuwe tekst met vervangende tekst intypen.</para>

<para
><emphasis
>De vervangende tekst bewerken</emphasis
></para>
<para
>Klik op de tekst die u wilt bewerken. De tekst wordt geaccentueerd en beide teksten worden in de tekstvakken erboven gezet. Nu kunt u de vervangende tekst wijzigen. Klik daarna op <guibutton
>Wijzigen</guibutton
>.</para>

</sect4>

<sect4>
<title
>Autocorrectietekst verwijderen</title>

<para
>Klik op de tekst die u wilt verwijderen. Klik daarna op de knop <guibutton
>Verwijderen</guibutton
>. De tekst wordt verwijderd.</para>

<warning>
<para
>Houd er rekening mee dat u het verwijderen niet ongedaan kunt maken. Controleer of u de juiste tekst geselecteerd hebt <emphasis
>voordat</emphasis
> u op de knop <guibutton
>Verwijderen</guibutton
> klikt.</para>
</warning>
</sect4>

<sect4 id="autocorrection-format-options">
<title
>De opmaak van de autocorrectietekst wijzigen</title>
<note
><para
>U moet de autocorrectietekst gemaakt hebben <emphasis
>voordat</emphasis
> u de opmaak kunt wijzigen.</para
></note>
<para
>Als de autocorrectietekst gemaakt is, klikt u er met de &LMB; op.</para>
<para
>Klik daarna op de knop <guibutton
>Opmaak wijzigen...</guibutton
>. Er verschijnt een dialoogvenster:</para>

<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="finddlg2.png" format="PNG"/></imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>
<para
>In dit dialoogvenster kunt u de opmaakopties van de vervangende tekst instellen.</para>
<para
>In de linkerkolom staan 13 keuzevakjes. Als een keuzevakje gemarkeerd is, zal &kword; in de tekst zoeken naar die optie. Als een keuzevakje niet gemarkeerd is, zal &kword; die optie niet in de zoekopdracht betrekken.</para>

<variablelist>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Familie:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>In deze keuzelijst selecteert u de lettertype-familie voor uw zoekopdracht.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Grootte:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Gebruik de schuifpijlen om de tekengrootte in te stellen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Kleur:</guilabel
> en <guilabel
>Achtergrondkleur:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Klik op deze knoppen om respectievelijk de kleur van de tekst of de achtergrondkleur te selecteren. Meer informatie over het selecteren van kleuren kunt u vinden in <link linkend="select-colors"
>Het dialoogvenster "Kleuren selecteren"</link
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Vet:</guilabel
> en <guilabel
>Cursief:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Gebruik de radioknoppen <guilabel
>Ja</guilabel
>/<guilabel
>Nee</guilabel
> om te bepalen of &kword; naar vette tekst of cursieve tekst moet zoeken.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Doorhalen:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>U kunt <guilabel
>Zonder</guilabel
>, <guilabel
>Enkelvoudig</guilabel
>, <guilabel
>Dubbel</guilabel
> of <guilabel
>Enkelvoudig vet</guilabel
> kiezen om uw zoekopdracht aan te passen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Onderstrepen:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>U kunt <guilabel
>Zonder</guilabel
>, <guilabel
>Enkelvoudig</guilabel
>, <guilabel
>Dubbel</guilabel
> of <guilabel
>Enkelvoudig vet</guilabel
> kiezen om uw zoekopdracht aan te passen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Verticale uitlijning:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>U kunt <guilabel
>Normaal</guilabel
>, <guilabel
>Subscript</guilabel
> of <guilabel
>Superscript</guilabel
> kiezen om &kword; rekening te laten houden met de plaatsing van de tekens.</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Schaduw:</guilabel
> en <guilabel
>Woord voor woord:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Gebruik de radioknoppen <guilabel
>Ja</guilabel
>/<guilabel
>Nee</guilabel
> om te bepalen of &kword; naar tekst met schaduw moet zoeken, en of naar woord voor woord onderstrepen en doorhalen gezocht moet worden.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Hoofdlettergebruik:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>U kunt <guilabel
>Normaal</guilabel
>, <guilabel
>Hoofdletters</guilabel
>, <guilabel
>Kleine letters</guilabel
> of <guilabel
>Kleine hoofdletters</guilabel
> selecteren om &kword; naar het gebruik van hoofd- en kleine letters te laten zoeken.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Taal:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>In deze keuzelijst kunt u de taal van de tekst selecteren waarnaar &kword; moet zoeken.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para
>Klik op <guibutton
>OK</guibutton
> om de ingestelde opties toe te passen in uw zoekopdracht.</para>
<para
>Klik op <guibutton
>Annuleren</guibutton
> om alle wijzigingen te negeren.</para>
<para
>Klik op <guibutton
>Opnieuw</guibutton
> om de standaardwaarden voor de opties terug te zetten.</para>
<para
>Klik op <guibutton
>Wissen</guibutton
> om alle markeringen van de opties te verwijderen.</para>
</sect4>

</sect3>
<sect3 id="autocorrection-exceptions">
<title
>Uitzonderingen bij autocorrectie</title>
<indexterm
><primary
>autocorrectie</primary>
<secondary
>uitzonderingen</secondary
></indexterm>

<para
>In bepaalde gevallen zal &kword; autocorrecties uitvoeren die niet gewenst zijn. U kunt het vierde tabblad in dit dialoogvenster gebruiken om <emphasis
>uitzonderingen</emphasis
> op de ingestelde regels te definiëren.</para>
<para
>Het dialoogvenster voor uitzonderingen ziet er zo uit:</para>
<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject
><imagedata fileref="auto3.png" format="PNG"/></imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>
<para
>Om te voorkomen dat &kword; een afkorting als het einde van een zin beschouwt, typt u de afkorting in het tekstvak <guilabel
>Beschouw dit niet als het einde van een zin:</guilabel
>. Klik daarna op <guibutton
>Toevoegen</guibutton
>.</para>
<para
>Als u bijvoorbeeld <quote
>jr.</quote
> toevoegt, zal</para>
<para
><quote
>Robert Jansen jr. is een collega van ons.</quote
></para>
<para
>niet gewijzigd worden in:</para>
<para
><quote
>Robert Jansen jr. Is een collega van ons.</quote
></para>
<para
>Als u een item wilt verwijderen, selecteert u het door erop te klikken, daarna klikt u op <guibutton
>Verwijderen</guibutton
>.</para>
<para
>De tweede keuzelijst heeft een zelfde soort functie als de eerste. Bij de tekst in deze lijst zullen de twee hoofdletters aan het begin niet vervangen worden.</para>
<para
>Typ de tekst in het tekstvak <guilabel
>Twee hoofdletters accepteren in:</guilabel
>. Klik daarna op <guibutton
>Toevoegen</guibutton
>.</para>
<para
>Als u bijvoorbeeld <quote
>KOffice</quote
> toevoegt, zal</para>
<para
><quote
>KOffice</quote
></para>
<para
>niet gewijzigd worden in:</para>
<para
><quote
>Koffice</quote
></para>
<para
>Als u een item wilt verwijderen, selecteert u het door erop te klikken, daarna klikt u op <guibutton
>Verwijderen</guibutton
>.</para>
</sect3>
</sect2>

<sect2 id="autoformat">
<title
>Autocorrectie handmatig toepassen</title>
<indexterm
><primary
>autocorrectie</primary
><secondary
>handmatig toepassen</secondary
></indexterm>

<para
>Als autocorrectie uitgeschakeld is, kunt u <link linkend="autocorrect"
>autocorrectie</link
> handmatig toepassen.</para>
<para
>Om autocorrectie handmatig toe te passen, moet u eerst de opties instellen in het <link linkend="configure-autocorrection"
>dialoogvenster "Autocorrectie"</link
>.</para>
<para
>Kies daarna <menuchoice
><guimenu
>Hulpmiddelen</guimenu
> <guisubmenu
>Autocorrectie</guisubmenu
> <guimenuitem
>Autocorrectie toepassen</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk.</para>
<para
>&kword; zal vanaf het begin van het document de autocorrecties toepassen op het gehele document.</para>
<para
>Als &kword; de autocorrecties uitgevoerd heeft, kunt u weer verdergaan met het bewerken van uw document.</para>
<para
>Meer informatie over het in- en uitschakelen van autocorrectie kunt u vinden in <link linkend="autocorrection-enable"
>Autocorrectie in-/uitschakelen</link
>.</para>

</sect2>
</sect1>

<sect1 id="autocomplete">
<title
>Aanvulling</title>
<indexterm
><primary
>aanvulling</primary
></indexterm>

<para
>Door middel van aanvulling kunt u de eerste letters van veelgebruikte woorden (technische termen of vaktaal bijvoorbeeld) typen en de rest van het woord door &kword; te laten aanvullen. Dit kan vaak handig zijn in teksten waar veel lange woorden in voorkomen.</para>
<sect2 id="autocomplete-using">
<title
>Aanvulling gebruiken</title>
<para
>Aanvulling is eenvoudig toe te passen door de eerste letters van een woord in te typen en dan de sneltoetsen <keycombo
>&Ctrl;<keycap
>E</keycap
></keycombo
> te gebruiken. &kword; zoekt in de woordenlijst naar een woord dat met die letters begint, als het woord gevonden wordt, zal &kword; de rest van het woord aanvullen.</para>
<sect3 id="autocomplete-using-add">
<title
>Woorden aan aanvulling toevoegen</title>
<para
>&kword; onderhoudt voor elke gebruiker een eigen woordenlijst die voor aanvulling gebruikt wordt.</para>
<para
>U kunt op twee manieren woorden aan deze lijst toevoegen:</para>
<itemizedlist>
<listitem
><para
>&kword; kan automatisch nieuwe woorden aan de lijst, die u later kunt bewerken, toevoegen. U kunt dit instellen in <link linkend="autocomplete-dialog"
>het dialoogvenster</link
>.</para
></listitem>
<listitem
><para
>U kunt zelf woorden aan de lijst toevoegen door <link linkend="autocomplete-dialog"
>het dialoogvenster</link
> te gebruiken.</para
></listitem>
</itemizedlist>
</sect3>
</sect2>
<sect2 id="autocomplete-dialog">
<title
>Aanvullen instellen</title>
<para
>Om aanvullen in te stellen kiest u <menuchoice
><guimenu
>Instellingen</guimenu
> <guimenuitem
>Aanvulling instellen...</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk. Er verschijnt een dialoogvenster.</para>

<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="autocompdlg.png" format="PNG"/></imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Aanvulling inschakelen</guilabel
></term>
<listitem
><para
>Hiermee kunt u aanvulling in- en uitschakelen.</para>
</listitem>
</varlistentry>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Toevoegen</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Klik op deze knop om een nieuw woord aan de lijst toe te voegen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Verwijderen</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Om woorden uit de lijst te verwijderen selecteert u het woord door er met de &LMB; op te klikken, daarna klikt u op deze knop.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Automatisch een nieuw woord aan de lijst met suggesties toevoegen</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zullen woorden die even lang of langer zijn dan de <guilabel
>Minimale woordlengte</guilabel
> aan de lijst toegevoegd worden.</para>
<para
>De grote keuzelijst in het midden van het dialoogvenster bevat de woorden die aangevuld kunnen worden.</para>
<note
><para
>Niet alle woorden die in de keuzelijst staan zullen direct aangevuld worden wanneer aanvulling geactiveerd is.</para
></note>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Woorden in tekstballon tonen</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, verschijnt er een tekstballon wanneer u het begin van een woord typt dat in de woordenlijst staat. Om het woord aan te vullen drukt u op de toets die u ingesteld hebt in de keuzelijst <guilabel
>Toets om suggestie te accepteren:</guilabel
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>


<varlistentry>
<term
><guilabel
>Minimale woordlengte:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>u kunt de schuifpijlen of de schuifregelaar gebruiken om te voorkomen dat &kword; te korte woorden aan de lijst toevoegt. U kunt elke waarde tussen 5 en 100 kiezen. Woorden moeten uit ten minste het aantal letters dat hier ingesteld is bestaan om aan de lijst toegevoegd te worden.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Suggestie geven:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>U kunt de schuifpijlen of de schuifregelaar gebruiken om meer of minder woorden aan de lijst toe te laten voegen. Deze optie is van belang wanneer <guilabel
>Automatisch nieuwe woorden toevoegen aan de lijst met aanvullingen</guilabel
> ingeschakeld is. Deze optie zorgt ervoor dat lijsten hanteerbaar blijven. U kunt elke waarde tussen 1 en 500 kiezen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Spatie toevoegen</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Als deze optie ingeschakeld is, zal &kword; een enkele spatie aan het einde van een woord toevoegen bij elke automatische aanvulling. Dit betekent dat u niet zelf een spatie na een woord hoeft toe te voegen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Toets om suggestie te accepteren:</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Stel hier de toets in die u wilt gebruiken om een woord te accepteren. U kunt kiezen uit <keycap
>Enter</keycap
>, <keycap
>Tab</keycap
>, <keycap
>Spatiebalk</keycap
>, <keycap
>End</keycap
> of <keycap
>Pijl naar rechts</keycap
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Als standaard instellen</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Een woord zal pas voor aanvulling gebruikt worden als de lijst <emphasis
>opgeslagen</emphasis
> is. &kword; gebruikt de opgeslagen lijst voor alle aanvullingen totdat de lijst vervangen wordt door een nieuwe opgeslagen lijst.</para>
<para
>Het kan gebeuren dat nog niet alle woorden in de lijst opgeslagen zijn.</para
><para
>Om de huidige lijst op te slaan zodat &kword; deze lijst zal gebruiken voor het aanvullen, klikt u op deze knop.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para
>Klik op <guibutton
>OK</guibutton
> om de opties op te slaan. Klik op <guibutton
>Annuleren</guibutton
> om de wijzigingen te negeren. Klik op <guibutton
>Beginwaarde</guibutton
> om de vorige woordenlijst, vóórdat u op de knop <guibutton
>Lijst met aanvullingen opslaan</guibutton
> klikte, terug te krijgen.</para>

</sect2>
</sect1>


</chapter>