<sect1 id="format-para">
<sect1info>
<authorgroup>
<author
><firstname
>Mike</firstname
> <surname
>McBride</surname
> </author>
<othercredit role="translator"
><firstname
>Natalie</firstname
> <surname
>Koning</surname
><affiliation
><address
> <email
>nat@switch.demon.nl</email
></address
></affiliation
> <contrib
>Vertaler</contrib
></othercredit
>  
</authorgroup>
</sect1info>
<title
>Alinea's opmaken</title>
<indexterm
><primary
>alinea</primary
><secondary
>opmaken</secondary
></indexterm>
<para
>In dit hoofdstuk worden de opties die beschikbaar zijn voor het opmaken van alinea's beschreven.</para>

<para
>Om een alinea op te maken moet de cursor zich in die alinea bevinden. Om meer dan één alinea op te maken, selecteert u die alinea's <link linkend="select"
>met de muis of met het toetsenbord</link
>.</para>

<para
>U kunt het dialoogvenster op één van de volgende manieren openen:</para>

<itemizedlist>
<listitem>
<para
>door <menuchoice
><guimenu
>Opmaak</guimenu
> <guimenuitem
>Alinea...</guimenuitem
></menuchoice
> op de menubalk te kiezen</para>
</listitem>

<listitem
><para
>door de sneltoetsen <keycombo action="simul"
>&Alt;&Ctrl;<keycap
>P</keycap
></keycombo
> te gebruiken</para
></listitem>

<listitem>
<para
>door met de &RMB; in de alinea te klikken, en daarna <guimenuitem
>Alinea...</guimenuitem
> in het contextmenu te kiezen</para>
</listitem>

</itemizedlist>
<para
>Er verschijnt een dialoogvenster.</para>

<para
>Het dialoogvenster <guilabel
>Alinea-instellingen</guilabel
> heeft vijf tabbladen: <link linkend="indents-and-spaces"
>Inspringing en spati&euml;ring</link
>, <link linkend="para-aligns"
>Algemene opmaak</link
>, <link linkend="para-borders"
>Randen</link
>, <link linkend="para-bullets-and-numbers"
>Opsommingstekens/nummers</link
> en <link linkend="tab-stops"
>Tabulators</link
>.</para>

<sect2 id="indents-and-spaces">
<title
>Inspringing en spatiëring</title>
<indexterm
><primary
>alinea</primary
><secondary
>regels inspringen</secondary
></indexterm>
<indexterm
><primary
>alinea</primary
><secondary
>regelafstand instellen</secondary
></indexterm>
<indexterm
><primary
>alinea</primary
><secondary
>regels en alinea's bij elkaar houden</secondary
></indexterm>

<para
>Op dit tabblad kunt u de regelafstanden en de ruimte tussen alinea's instellen.</para>

<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="fpara1.png" format="PNG"/></imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>

<para
>In het gedeelte <guilabel
>Inspringen</guilabel
> kunt u drie waarden instellen:</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Links</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Vul hier de afstand in tussen het begin van de regels en de linkermarge. Dit heeft geen invloed op de eerste regel. Om de eerste regel te laten inspringen, vult u de gewenste waarde in bij <guilabel
>Eerste regel</guilabel
>.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Rechts</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Vul hier de afstand in tussen het eind van alle regels (ook de eerste regel) en de rechtermarge.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Eerste regel</guilabel
></term>
<listitem
><para
>Vul hier de afstand in tussen het begin van eerste regel van een alinea en de linkermarge.</para>
<tip
><para
>Om een <link linkend="defhangingindent"
>hangende inspringing</link
> te maken, moet u hier een negatieve waarde invullen.</para
></tip
></listitem>
</varlistentry>
</variablelist>


<para
>In het gedeelte <guilabel
>Regelafstand</guilabel
> kunt u de afstand tussen regels in een alinea instellen.</para>

<para
>In de keuzelijst kiest u de methode die gebruikt wordt om de regelafstand te berekenen. De keuzemogelijkheden zijn:</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
>Enkel, anderhalf en dubbel</term>
<listitem>
<para
>Activeer een van deze opties om de regelafstand in de alinea op respectievelijk één, anderhalf of twee regels in te stellen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
>Proportioneel</term>
<listitem>
<para
>Als u deze optie inschakelt, kunt u een waarde invullen die door &kword; gebruikt zal worden om de regelafstand te berekenen. Als u 1,00 invult, wordt de regelafstand een enkele regel, bij 2,00 wordt de regelafstand verdubbeld, bij 3,00 wordt de regelafstand verdrievoudigd, &enz; U kunt de regelafstand op elke gewenste waarde instellen: als u 1,87 invult wordt de regelafstand 1,87.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
>Regelafstand</term>
<listitem>
<para
>Als u deze optie inschakelt, kunt u een waarde invullen die door &kword; gebruikt zal worden om de regelafstand te berekenen. Als u 0,75 invult, en de maateenheid is mm, wordt de regelafstand 0,75 mm.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
>Ten minste</term>
<listitem>
<para
>Hier kunt u de waarde voor minimale regelafstand instellen. Dit kan nuttig zijn in een alinea met veel verschillende tekengrootten. In het algemeen zal &kword; de regelafstand berekenen aan de hand van de grootste tekens op een regel. U kunt deze functie gebruiken om alinea's met kleine lettertypen dezelfde regelafstand te geven als alinea's met grotere lettertypen. &kword; zorgt ervoor dat tekens elkaar niet zullen overlappen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
>Vast</term>
<listitem>
<para
>Deze optie stelt de regelafstand in op een vaste waarde. Als de waarde te laag is, zullen de tekens elkaar overlappen, zodat de onderkanten van de tekens moeilijk of niet leesbaar zijn. </para>
<para
>Deze optie is gemakkelijk te verwarren met de optie "Regelafstand". Het verschil is: <guilabel
>Regelafstand</guilabel
> bepaalt de regelafstand tussen twee regels in; <guilabel
>Vast</guilabel
> bepaalt de regelafstand tussen de bovenkant van de ene regel en de bovenkant van de volgende regel.</para>
</listitem>
</varlistentry>


</variablelist>

<para
>In het gedeelte <guilabel
>Alinearuimte</guilabel
> heeft u twee opties:</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Ervoor</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Hier kunt u de extra ruimte vóór de alinea instellen.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Erna</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Hier kunt u de extra ruimte na een alinea instellen.</para>
</listitem>
</varlistentry>
</variablelist>

<para
>Rechts op het tabblad kunt u in het voorbeeld zien hoe de alinea's er <emphasis
>ongeveer</emphasis
> uit zullen zien in het document.</para>

</sect2>

<sect2 id="para-aligns">
<title
>Algemene opmaak</title>
<indexterm
><primary
>alinea</primary
><secondary
>uitlijning</secondary
></indexterm>
<indexterm
><primary
>alinea</primary
><secondary
>alinea centreren</secondary
></indexterm>
<indexterm
><primary
>alinea</primary
><secondary
>links/rechts uitlijnen</secondary
></indexterm>
<indexterm
><primary
>alinea</primary
><secondary
>alinea's horizontaal uitlijnen</secondary
></indexterm>

<para
>In dit gedeelte kunt u instellen hoe de tekst <emphasis
>binnen de regel</emphasis
> geplaatst wordt. Dit wordt ook vaak <emphasis
>Uitlijning</emphasis
> genoemd.</para>

<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject
><imagedata fileref="fpara2.png" format="PNG"/>
</imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>

<para
>Ook hier is weer een voorbeeld te zien.</para>

<para
>In het eerste gedeelte kunt u de <guilabel
>Uitlijning</guilabel
> instellen.</para>

<para
>Als <guilabel
>Links</guilabel
>, <guilabel
>Rechts</guilabel
>, of <guilabel
>Gecentreerd</guilabel
> geselecteerd is, zal de tekst respectievelijk tegen de linkermarge, tegen de rechtermarge of midden tussen beide marges geplaatst worden.</para>

<para
>Als <guilabel
>Blokuitlijning</guilabel
> geselecteerd is, zal &kword; de spatiëring <emphasis
>tussen</emphasis
> de woorden vergroten zodat elke regel, met uitzondering van de laatste, precies even lang is.</para>

<tip
><para
>U kunt ook de knoppen op de werkbalk gebruiken on de uitlijning van een alinea snel te veranderen</para>
<informaltable>
<tgroup cols="2">
<thead>
<row
><entry
>Knop</entry
><entry
>Commando</entry
></row>
</thead>
<tbody>
<row
><entry
><inlinemediaobject
><imageobject
><imagedata fileref="alignLeft.png" format="PNG"/></imageobject
></inlinemediaobject
></entry
><entry
>Links </entry
></row>
<row
><entry
><inlinemediaobject
><imageobject
><imagedata fileref="alignCenter.png" format="PNG"/></imageobject
></inlinemediaobject
></entry
><entry
>Gecentreerd </entry
></row>
<row
><entry
><inlinemediaobject
><imageobject
><imagedata fileref="alignRight.png" format="PNG"/></imageobject
></inlinemediaobject
></entry
><entry
>Rechts </entry
></row>
<row
><entry
><inlinemediaobject
><imageobject
><imagedata fileref="alignBlock.png" format="PNG"/></imageobject
></inlinemediaobject
></entry
><entry
>Blokuitlijning </entry
></row>
</tbody
></tgroup>
</informaltable>
</tip>


<para
>In het onderste gedeelte kunt u instellen hoe &kword; alinea's verdeelt wanneer een alinea niet volledig in het huidige frame of op de huidige pagina past.</para>

<para
>De eerste optie is <guilabel
>Regels tezamen houden</guilabel
>. Als deze optie ingeschakeld is, zullen alle regels van de alinea op dezelfde pagina komen. Als deze optie niet ingeschakeld is, kan &kword; een gedeelte van een alinea op een volgende pagina of in een volgend frame plaatsen. Voor de meeste documenten zal het niet nodig zijn om deze optie te selecteren.</para>

<para
>De volgende twee opties zijn <guilabel
>Pagina-einde invoegen voor de alinea</guilabel
> en <guilabel
>Pagina-einde invoegen na de alinea</guilabel
>. Als één van deze opties ingeschakeld is, en de alinea wordt in het volgende frame in een frameset geplaatst, zal er een framescheiding ingevoegd worden vóór de huidige alinea of na de vorige alinea. (Dit is afhankelijk van welke van de twee opties is gekozen.) Dit zorgt ervoor dat de alinea in het volgende tekstframe zal blijven, ook als de tekst die ervoor staat verwijderd wordt.Deze optie wordt vaak samen met <guilabel
>Regels tezamen houden</guilabel
> gebruikt, om ervoor te zorgen dat een alinea niet "terugkruipt" tijdens het bewerken van de tekst. </para>

</sect2>

<sect2 id="para-borders">
<title
>Decoraties</title>
<indexterm
><primary
>alinea</primary
><secondary
>randen</secondary
></indexterm>

<para
>In het volgende gedeelte wordt beschreven hoe u de achtergrondkleur van de alinea's en de randen om de alinea's kunt instellen.</para>

<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="fpara3.png" format="PNG"/></imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>

<para
>Klik op het kleurvakje rechts naast <guilabel
>Achtergrondkleur:</guilabel
>, er verschijnt een dialoogvenster waarin u de achtergrondkleur voor de alinea's kunt kiezen. </para>
<para
>&kword; kan een alinea (aan één of meer kanten) van een rand voorzien. Deze rand kan een doorlopende of een gebroken lijn zijn, kan elke kleur hebben en kan verschillende diktes hebben.</para>

<variablelist>
<varlistentry>
<term
><guilabel
>Stijl</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>In deze keuzelijst kunt u de lijnstijl voor de rand selecteren. </para>
<para
>Rechts kunt u een voorbeeld van uw keuze zien.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Breedte</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Deze optie bepaalt de breedte van de rand. De breedte wordt gemeten in punten.</para>
</listitem>
</varlistentry>

<varlistentry>
<term
><guilabel
>Kleur</guilabel
></term>
<listitem>
<para
>Klik op het gekleurde vakje om een kleur te kiezen in het <link linkend="select-colors"
>dialoogvenster "Kleur selecteren"</link
>.</para>
</listitem
></varlistentry>
</variablelist>

<para
>Met deze knoppen kunt u instellen welke kant van het frame een rand zal krijgen.</para>

<informaltable frame="none">
<tgroup cols="2">
<tbody>
<row>
<entry
><inlinemediaobject
><imageobject
><imagedata fileref="borbutL.png"
format="PNG" align="right"/></imageobject
></inlinemediaobject
></entry>
<entry valign="middle"
><guiicon
>Linkerrand</guiicon
>. Klik op deze knop om de opties op de linkerrand van de alinea toe te passen. Klik nogmaals op deze knop on de linkerrand te verwijderen.</entry>
</row>

<row>
<entry
><inlinemediaobject
><imageobject
><imagedata fileref="borbutR.png"
format="PNG" align="right"/></imageobject
></inlinemediaobject
></entry>
<entry valign="middle"
><guiicon
>Rechterrand</guiicon
>. Klik op deze knop om de opties op de rechterrand van de alinea toe te passen. Klik nogmaals op deze knop on de rechterrand te verwijderen.</entry>
</row>

<row>
<entry
><inlinemediaobject
><imageobject
><imagedata fileref="borbutT.png"
format="PNG" align="right"/></imageobject
></inlinemediaobject
></entry>
<entry valign="middle"
><guiicon
>Bovenrand</guiicon
>. Klik op deze knop om de opties op de bovenrand van de alinea toe te passen. Klik nogmaals op deze knop on de bovenrand te verwijderen.</entry>
</row>

<row>
<entry
><inlinemediaobject
><imageobject
><imagedata fileref="borbutB.png"
format="PNG" align="right"/></imageobject
></inlinemediaobject
></entry>
<entry valign="middle"
><guiicon
>Onderrand</guiicon
>. Klik op deze knop om de opties op de onderrand van de alinea toe te passen. Klik nogmaals op deze knop on de onderrand te verwijderen.</entry>
</row>
</tbody>
</tgroup>
</informaltable>

<tip
><para
>Het is ook mogelijk om in één alinea verschillende stijlen, breedtes en kleuren voor de randen te gebruiken.</para>
<para
>Bepaal de stijl, breedte en kleur voor een rand en klik op de gewenste knop. Verander de instellingen om een nieuwe rand te maken en klik weer op de gewenste knop.</para>
</tip>


<para
>Het <guilabel
>Voorbeeld</guilabel
> laat zien hoe de randen om de alinea eruitzien.</para>

</sect2>

<sect2 id="para-bullets-and-numbers">
<title
>Opsommingstekens en nummers</title>
<indexterm
><primary
>alinea</primary
><secondary
>opsommingstekens</secondary
></indexterm>
<indexterm
><primary
>alinea</primary
><secondary
>nummers</secondary
></indexterm>
<indexterm
><primary
>lijsten</primary
></indexterm>

<para
>Een algemeen voorkomend onderdeel van een document is een lijst. De lijst bestaat meestal uit verscheidene elementen die genummerd kunnen zijn. De elementen in de lijst kunnen ook gemarkeerd zijn door middel van een speciaal teken aan het begin van elk element. Deze speciale tekens worden opsommingstekens genoemd.</para>

<para
>Op dit tabblad kunt u de opsommingstekens of de manier waarop de lijst genummerd wordt instellen. Hier kunt u ook de nummering van hoofdstukken en alinea's instellen.</para>

<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject
><imagedata fileref="fpara4.png" format="PNG"/>
</imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>

<para
>Er zijn drie opties in het bovenste gedeelte: <guilabel
>Geen</guilabel
>, <guilabel
>Lijst</guilabel
> en <guilabel
>Hoofdstuk</guilabel
>.</para>

<para
>Als <guilabel
>Geen</guilabel
> ingeschakeld, is zal de tekst niet als lijst of hoofdstuktitel behandeld worden. Geen van de opties op dit tabblad zal op te tekst toegepast worden.</para>

<para
>Als de optie <guilabel
>Lijst</guilabel
> ingeschakeld is, zal de tekst in lijstvorm opgemaakt worden. Meer informatie kunt u vinden bij <link linkend="lists"
>Lijsten</link
>.</para>

<para
>De optie <guilabel
>Hoofdstuk</guilabel
> wordt gebruikt om hoofdstukken en alinea's in een document te nummeren.</para>

</sect2>

<sect2 id="para-tabulators">
<title
>Tabulators</title>

<screenshot>
<mediaobject>
<imageobject>
<imagedata fileref="fpara5.png" format="PNG"/>
</imageobject>
</mediaobject>
</screenshot>

<para
>Op dit tabblad kunt u de tabstops instellen. Meer informatie kunt u vinden in <link linkend="tab-stops"
>Tabstops gebruiken</link
>.</para>

</sect2>

</sect1>