Åëëçíéêü Linux Partition HOWTO
Kristan Koehntopp, kris@koehntopp.de
¸êäïóç 2.4, 3 Íïåìâñßïõ 1997
Ãéá ïðïéáäÞðïôå ó÷üëéá, äéïñèþóåéò, êëð ó÷åôéêÜ ìå ôçí åëëçíéêÞ
ìåôÜöñáóç åðéêïéíùíÞóôå ìå ôïí Ðáíáãéþôç Âïõäïýñç óôç äéåýèõíóç:
panos@veria1.freeserve.co.uk Ôï óõãêåêñéìÝíï mini-HOWTO óáò äéäÜóêåé
ðùò íá ó÷åäéÜæåôå êáé íá ÷ñçóéìïðïéåßôå ôï ÷þñï óôïõò äßóêïõò óáò ãéá
Ýíá óýóôçìá Linux. ÌéëÜ ãéá ôï õëéêü, ôéò êáôáôìÞóåéò, ðåñéïñéóìïýò
óôï ìÝãåèïò êáé ôçí ôïðïèÝôçóç ÷þñïõ åíáëëáãÞò(swap) óôï äßóêï,
óõóôÞìáôá áñ÷åßùí, ôáéíßåò êáé Üëëá ó÷åôéêÜ èÝìáôá. Ï óêïðüò ôïõ åßíáé
íá äþóåé âáóéêÝò ãíþóåéò, ïðüôå ìéëÜìå ðåñéóóüôåñï ãéá áñ÷Ýò
ëåéôïõñãßáò ðáñÜ ãéá ôç ÷ñÞóç åñãáëåßùí.
______________________________________________________________________
Table of Contents
1. ÅéóáãùãÞ
1.1 Ôé åßíáé áõôü;
1.2 Ôé õðÜñ÷åé óå áõôü; êáé ó÷åôéêÜ HOWTO.
2. ÔÝëïò ðÜíôùí, ôé åßíáé ìéá êáôÜôìçóç;
2.1 Ôá áíôßãñáöá åßíáé óçìáíôéêÜ
2.2 Áñéèìïß êáé ïíüìáôá óõóêåõþí
3. Ôé êáôáôìÞóåéò ÷ñåéÜæïìáé;
3.1 Ðüóåò êáôáôìÞóåéò ÷ñåéÜæïìáé;
3.2 Ðüóï ìåãÜëïò ðñÝðåé íá åßíáé ï ÷þñïò åíáëëáãÞò;
3.3 Ðïý ðñÝðåé íá âÜëù ôï ÷þñï åíáëëáãÞò;
3.4 ÌåñéêÜ ãåãïíüôá ãéá ôá óõóôÞìáôá áñ÷åßùí êáé ôïí êáôáêåñìáôéóìü
3.5 ÄéÜñêåéá æùÞò áñ÷åßùí êáé êýêëïé áíôéãñÜöùí áóöáëåßáò ùò êñéôÞñéá êáôáôìÞóåùí
4. ¸íá ðáñÜäåéãìá
4.1 Ðñïôåéíüìåíï ìïíôÝëï ãéá öéëüäïîïõò áñ÷Üñéïõò
5. Ðþò ôï Ýêáíá óôï ìç÷ÜíçìÜ ìïõ
______________________________________________________________________
[1m1. ÅéóáãùãÞ[0m
[1m1.1. Ôé åßíáé áõôü;[0m
Ôï Ýããñáöï áõôü åßíáé Ýíá Linux Mini-HOWTO. ¸íá Mini-HOWTO åßíáé Ýíá
óýíôïìï êåßìåíï ðïõ åîçãåß ïôéäÞðïôå ó÷åôéêü ìå ôï Linux ùò ïäçãüò
åãêáôÜóôáóçò êáé óõíôÞñçóçò. Åßíáé mini åðåéäÞ åßôå ôï êåßìåíï Þ ôï
èÝìá åßíáé ðïëý ìéêñü ãéá Ýíá ðñáãìáôéêü HOWTO Þ áêüìá êé Ýíá âéâëßï.
Ôï HOWTO äåí åßíáé ïäçãüò áíáöïñÜò: ãéá áõôü õðÜñ÷ïõí ïé óåëßäåò
âïçèåßáò (man pages).
[1m1.2. Ôé õðÜñ÷åé óå áõôü; êáé ó÷åôéêÜ HOWTO.[0m
Ôï óõãêåêñéìÝíï mini-HOWTO óáò äéäÜóêåé ðþò íá ó÷åäéÜæåôå êáé íá
÷ñçóéìïðïéåßôå ôï ÷þñï óôïõò äßóêïõò óáò ãéá Ýíá óýóôçìá Linux. ÌéëÜ
ãéá ôï õëéêü, ôéò êáôáôìÞóåéò, ðåñéïñéóìïýò óôï ìÝãåèïò êáé ôçí
ôïðïèÝôçóç åéêïíéêÞò ìíÞìçò óôï äßóêï, óõóôÞìáôá áñ÷åßùí, êáóÝôåò êáé
Üëëá ó÷åôéêÜ èÝìáôá. Ï óêïðüò ôïõ åßíáé íá äþóåé âáóéêÝò ãíþóåéò,
ïðüôå ìéëÜìå ðåñéóóüôåñï ãéá áñ÷Ýò ëåéôïõñãßáò ðáñÜ ãéá ôç ÷ñÞóç
åñãáëåßùí.
ÉäáíéêÜ, áõôü ôï Ýããñáöï èá ðñÝðåé íá äéáâáóôåß ðñéí ôçí ðñþôç óáò
åãêáôÜóôáóç, ðñÜãìá äýóêïëï ãéá ôïõò ðåñéóóüôåñïõò. Ïé ðñùôÜñçäåò
Ý÷ïõí êáé Üëëá ðñïâëÞìáôá áðü ôç âåëôéóôïðïßçóç ôïõ äßóêïõ. ¸ôóé,
ðéèáíüí åßóôå êÜðïéïò ðïõ ìüëéò ôåëåßùóå ôçí åãêáôÜóôáóç ôïõ Linux êáé
óêÝöôåôáé ôñüðïõò íá ôçí âåëôéóôïðïéÞóåé Þ ðþò íá áðïöýãåé ëÜèç ãéá
ôçí åðüìåíç. ÐÜíôùò, íá ðåñéìÝíåôå üôé ìåôÜ ôï ôÝëïò áõôïý ôïõ
êåéìÝíïõ èá Ý÷åôå ìéá åðéèõìßá ãéá ìéá êáéíïýñéá åãêáôÜóôáóç. :-)
Áõôü ôï mini-HOWTO ðåñéïñßæåôáé óôïí ðñïãñáììáôéóìü êáé ó÷åäéáóìü ôïõ
÷þñïõ óôï äßóêï. Äåí ðåñéãñÜöåé ôç ÷ñÞóç ôùí fdisk, LILO, mke2fs Þ
ðñïãñáììÜôùí ãéá áíôßãñáöá áóöáëåßáò. ÕðÜñ÷ïõí Üëëá HOWTO ãéá áõôÜ ôá
ðñïâëÞìáôá. Ðáñáêáëþ, äåßôå ôï Linux HOWTO Index ãéá ðëçñïöïñßåò ãéá
Linux HOWTO. ÕðÜñ÷ïõí êáé ðëçñïöïñßåò óôï index ãéá ôï ðþò íá
áðïêôÞóåôå ôá HOWTO.
Ãéá íá ìÜèåôå ðþò íá õðïëïãßæåôå ôá ìåãÝèç êáé ôéò áðáéôÞóåéò
ôá÷ýôçôáò ãéá äéÜöïñá ôìÞìáôá ôïõ óõóôÞìáôïò áñ÷åßùí, äåßôå ôï "Linux
Multiple Disks Layout mini-HOWTO", áðü ôïí Gjoen Stein
<gjoen@nyx.net>.
Ãéá ðëçñïöïñßåò êáé ðåñéïñéóìïýò ó÷åôéêÜ ìå äßóêïõò ìå ðåñéóóüôåñïõò
áðü 1024 êýëéíäñïõò, äåßôå ôï "Linux Large Disk mini-HOWTO", ôïõ
Andries Brouwer <aeb@cwi.nl>.
Ãéá ïäçãßåò ôïõ ðþò íá ðåñéïñßóåôå ôç ÷ñÞóç äßóêïõ áíÜ ÷ñÞóôç
(quotas), äåßôå ôï "Linux Quota mini-HOWTO", ôïõ Albert M.C. Tam
<bertie@scn.org>
Ôç óôéãìÞ áõôÞ äåí õðÜñ÷åé êÜðïéï ãåíéêü Ýããñáöï ãéá áíôßãñáöá
áóöáëåßáò, áëëÜ õðÜñ÷ïõí áñêåôÜ Ýããñáöá ðïõ áíáöÝñïíôáé óå
óõãêåêñéìÝíåò ëýóåéò. Äåßôå ôï "Linux ADSM Backup mini-HOWTO", ôïõ
Thomas Koenig <Thomas.Koenig@ciw.uni-karlsruhe.de> ãéá ïäçãßåò ó÷åôéêÜ
ìå ôï ðþò íá ïëïêëçñþóåôå ôï Linux óå Ýíá IBM ADSM ðåñéâÜëëïí. Äåßôå
ôï "Linux Backup with MSDOS mini-HOWTO", ôïõ Christopher Neufeld
<neufeld@physics.utoronto.ca> ãéá ðëçñïöïñßåò ó÷åôéêÜ ìå áíôßãñáöá
áóöáëåßáò ôïõ Linux ìÝóù MS-DOS.
Ãéá ïäçãßåò ðþò íá ãñÜøåôå êáé íá ðáñáäþóåôå Ýíá HOWTO, äåßôå ôï Linux
HOWTO Index, ôïõ Tim Bynum <linux-howto@sunsite.unc.edu>.
Åðßóçò, êïéôÜæïíôáò ôï /usr/src/linux/Documentation ìðïñåß íá åßíáé
ðïëý ÷ñÞóéìï. ÊïéôÜîôå ôá ide.txt êáé scsi.txt ãéá ðëçñïöïñßåò ó÷åôéêÜ
ìå ôéò éäéüôçôåò ôùí ïäçãþí äßóêùí êáé ñßîôå ìéá ìáôéÜ êáé óôïí
õðïêáôÜëïãï filesystems/.
[1m2. ÔÝëïò ðÜíôùí, ôé åßíáé ìéá êáôÜôìçóç;[0m
¼ôáí åöåõñÝèçêáí ïé óêëçñïß äßóêïé, ïé ÷ñÞóôåò óýíôïìá Þèåëáí íá
åãêáôáóôÞóïõí äéÜöïñá ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá, áêüìá êé áí åß÷áí ìüíï
Ýíá äßóêï óôï óýóôçìÜ ôïõò. ¸ôóé, ÷ñåéáæüôáí Ýíáò ìç÷áíéóìüò ðïõ íá
÷ùñßæåé ôïí Ýíá öõóéêü äßóêï óå ðïëëáðëÝò ëïãéêÝò ìïíÜäåò. Áõôü åßíáé
ç êáôÜôìçóç: Ýíá óõíå÷Ýò ôìÞìá ôïõ äßóêïõ ðïõ óõìðåñéöÝñåôáé óáí Ýíáò
ôåëåßùò îå÷ùñéóôüò äßóêïò óôá ðåñéóóüôåñá ëåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá.
Åßíáé åìöáíÝò üôé ïé êáôáôìÞóåéò äåí ðñÝðåé íá õðåñêáëýðôïõí ç ìßá ôçí
Üëëç: Óßãïõñá Ýíá ëåéôïõñãéêü äå èá Þôáí åõ÷áñéóôçìÝíï áí Ýíá Üëëï
ëåéôïõñãéêü óýóôçìá Ýãñáöå ðÜíù óå óçìáíôéêÜ ôïõ äåäïìÝíá åðåéäÞ ïé
êáôáôìÞóåéò óõãêáëýðôïíôáé. Åðßóçò, äå èá ðñÝðåé íá õðÜñ÷ïõí êåíÜ
ìåôáîý ôùí êáôáôìÞóåùí. Áí êáé ôá åíäéÜìåóá êåíÜ äåí åßíáé åðéâëáâÞ,
÷áñáìßæïõí ôïí ðïëýôéìï ÷þñï ôïõ äßóêïõ.
Ï äßóêïò äå ÷ñåéÜæåôáé íá êáôáôìçèåß ôåëåßùò. Ìðïñåß íá áðïöáóßóåôå íá
áöÞóåôå ëßãï ÷þñï óôï ôÝëïò ôïõ äßóêïõ ðïõ íá ìç ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü
êáíÝíá ëåéôïõñãéêü óýóôçìá. Áñãüôåñá, üôáí îåêáèáñßóåé ðïéï
ëåéôïõñãéêü ÷ñçóéìïðïéåßôå ðåñéóóüôåñï, ìðïñåßôå íá ÷ñçóéìïðïéÞóåôå
ôïí êåíü ÷þñï ãéá ôï óýóôçìá áõôü.
Ïé êáôáôìÞóåéò äå ìðïñïýí íá ìåôáêéíçèïýí Þ íá áëëÜîïõí ìÝãåèïò ÷ùñßò
íá êáôáóôñáöåß ôï óýóôçìá áñ÷åßùí ôïõò. Áõôü óçìáßíåé ðùò ç åê íÝïõ
äéáßñåóç ôïõ äßóêïõ óå êáôáôìÞóåéò áðáéôåß ôçí ëÞøç áíôéãñÜöùí
áóöáëåßáò êáé ìåôÜ ôçí áíáäéáßñåóç ôçí åðáíáöïñÜ ôùí äåäïìÝíùí áðü ôá
áíôßãñáöá áõôÜ. Óôçí ðñáãìáôéêüôçôá, åßíáé ðïëý óõ÷íü ôï íá
êáôáóôñÝöïíôáé ôá ðÜíôá êáôÜ ôçí áíáäéáßñåóç, ïðüôå èá ðñÝðåé íá
êÜíåôå áíôßãñáöá üëùí ôùí äåäïìÝíùí óå üëïõò ôïõò äßóêïõò ðñéí
áêïõìðÞóåôå ðñïãñÜììáôá óáí ôï fdisk.
Ðáñüëá áõôÜ, ìåñéêÝò êáôáôìÞóåéò ìå óõãêåêñéìÝíá óõóôÞìáôá áñ÷åßùí
[4mìðïñïýí[24m íá äéáéñåèïýí ÷ùñßò íá ÷áèïýí äåäïìÝíá (áí åßóôå ôõ÷åñïß).
Ãéá ðáñÜäåéãìá, õðÜñ÷åé Ýíá ðñüãñáììá ïíüìáôé "fips" ðïõ äéáéñåß
êáôáôìÞóåéò MS-DOS óôá äýï ãéá íá êÜíåé ÷þñï ãéá ìéá åãêáôÜóôáóç Linux
÷ùñßò íá ÷ñåéáóôåß åðáíåãêáôÜóôáóç ôïõ MS-DOS. ¼ìùò ðÜëé äå èá ôï
áããßîåôå ÷ùñßò íá ðÜñåôå áíôßãñáöá, Ýôóé äåí åßíáé;
[1m2.1. Ôá áíôßãñáöá åßíáé óçìáíôéêÜ[0m
Ïé ôáéíßåò åßíáé ïé ößëïé óáò ãéá ôá áíôßãñáöá. Åßíáé ãñÞãïñåò,
áîéüðéóôåò êáé åýêïëåò óôç ÷ñÞóç, ïðüôå ìðïñåßôå íá êÜíåôå áíôßãñáöá
áóöáëåßáò óõ÷íÜ êáé êáôÜ ðñïôßìçóç áõôüìáôá êáé ÷ùñßò ìðåëÜäåò.
Ðñïóï÷Þ: ÌéëÜù ãéá áëçèéíÝò ôáéíßåò, ü÷é åêåßíåò ôéò ftape áçäßåò ðïõ
åëÝã÷ïíôáé áðü ôïí åëåãêôÞ äßóêïõ. ÁãïñÜóôå SCSI: ôï Linux Ý÷åé åããåíÞ
õðïóôÞñéîç SCSI. Äåí ÷ñåéÜæåôáé íá öïñôþóåôå ASPI ïäçãïýò, äå ÷Üíåôå
ðïëýôéìç HMA êáé åöüóïí ï åëåãêôÞò SCSI åãêáôáóôáèåß, áðëÜ ðñïóèÝôåôå
äßóêïõò, êáóÝôåò êáé CD-ROMs åðÜíù ôïõ. Ïýôå Üëëåò I/O äéåõèýíóåéò,
ðáßîéìï ìå IRQ Þ óõíäõáóìïß Master/Slave êáé PIO.
Åðßóçò: Ïé êáëïß SCSI åëåãêôÝò óáò äßíïõí õøçëÞ åðßäïóç I/O ÷ùñßò
ìåãÜëï öïñôßï óôïí åðåîåñãáóôÞ. Áêüìç êáé êÜôù áðü âáñéÜ ÷ñÞóç ôïõ
äßóêïõ èá Ý÷åôå êáëÞ áðüêñéóç. ÅÜí ó÷åäéÜæåôå íá ÷ñçóéìïðïéÞóåôå Ýíá
óýóôçìá Linux óáí âáóéêü USENET ôñïöïäüôç Þ åÜí èá áó÷ïëçèåßôå ùò ISP
ìçí äéáíïçèåßôå íá ðÜñåôå óýóôçìá ÷ùñßò SCSI.
[1m2.2. Áñéèìïß êáé ïíüìáôá óõóêåõþí[0m
Ï áñéèìüò ôùí êáôáôìÞóåùí óå âáóéæüìåíá óå Intel óõóôÞìáôá Þôáí
ðåñéïñéóìÝíïò áðü ôçí áñ÷Þ: Ï áñ÷éêüò ðßíáêáò êáôáôìÞóåùí Þôáí
åãêáôåóôçìÝíïò ùò ôìÞìá ôïõ ôïìÝá åêêßíçóçò êáé åß÷å ÷þñï ãéá ìüíï
ôÝóóåñéò åããñáöÝò. ÁõôÝò ïé ôÝóóåñéò êáôáôìÞóåéò ïíïìÜæïíôáé
ðñùôáñ÷éêÝò. ¼ôáí Ýãéíå åìöáíÝò üôé ïé ÷ñÞóôåò ÷ñåéÜæïíôáí
ðåñéóóüôåñåò, ïé ëïãéêÝò êáôáôìÞóåéò åöåõñÝèçêáí. Ï áñéèìüò ôïõò äåí
åßíáé ðåñéïñéóìÝíïò: êÜèå ëïãéêÞ êáôÜôìçóç ðåñéÝ÷åé Ýíá äåßêôç óôçí
åðüìåíç, ïðüôå åßíáé äõíáôüí íá õðÜñ÷åé ìéá áëõóßäá áðü Üðåéñåò
åããñáöÝò.
Ãéá ëüãïõò óõìâáôüôçôáò, ï ÷þñïò ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü üëåò ôéò
ëïãéêÝò êáôáôìÞóåéò ðñÝðåé íá êáôáìåôñçèåß. ÅÜí ÷ñçóéìïðïéåßôå ëïãéêÝò
êáôáôìÞóåéò, ìéá åããñáöÞ ôùí ðñùôáñ÷éêþí êáôáôìÞóåùí óçìåéþíåôáé ùò
"åêôåôáìÝíç êáôÜôìçóç" åíþ ôá áñ÷éêü êáé ôåëéêü óçìåßï ôçò óçìåéþíåé
ôïí ÷þñï ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü ôéò ëïãéêÝò êáôáôìÞóåéò. Áõôü õðïíïåß
üôé ï ÷þñïò ðïõ äßíåôáé óôéò ëïãéêÝò êáôáôìÞóåéò ðñÝðåé íá åßíáé
óõíå÷üìåíïò. Ìðïñåß íá õðÜñ÷åé ìüíï ìßá åêôåôáìÝíç êáôÜôìçóç: êáíÝíá
fdisk ðñüãñáììá äå èá äçìéïõñãÞóåé ðáñáðÜíù áðü ìßá åêôåôáìÝíç
êáôÜôìçóç.
Ôo Linux äå ìðïñåß íá ÷åéñéóôåß ðÜíù áðü Ýíá óõãêåêñéìÝíï áñéèìü
êáôáôìÞóåùí áíÜ äßóêï. ¸ôóé, óôï Linux Ý÷åôå 4 ðñùôáñ÷éêÝò êáôáôìÞóåéò
(3 áðü áõôÝò ÷ñÞóéìåò, åÜí ÷ñçóéìïðïéåßôå ëïãéêÝò êáôáôìÞóåéò) êáé ôï
ðïëý 15 êáôáôìÞóåéò óõíïëéêÜ óå Ýíá äßóêï SCSI (63 óõíïëéêÜ óå Ýíá
äßóêï IDE).
Óôï Linux, ïé êáôáôìÞóåéò áðåéêïíßæïíôáé ùò áñ÷åßá óõóêåõþí. Ôï áñ÷åßï
óõóêåõÞò åßíáé Ýíá áñ÷åßï ôýðïõ c (ãéá óõóêåõÞ ÷áñáêôÞñùí=character,
ðïõ äå ÷ñçóéìïðïéïýí åíäéÜìåóç ìíÞìç-buffer chache) Þ ôýðïõ b (ãéá
óõóêåõÞ ôåìá÷ßùí=block, ðïõ ðåñíÜ ìÝóá áðü ôçí åíäéÜìåóç ìíÞìç). Óôï
Linux, üëïé ïé äßóêïé áðåéêïíßæïíôáé ùò block óõóêåõÝò. Óå áíôßèåóç ìå
Üëëá Unix óõóôÞìáôá, ôï Linux äåí ðñïóöÝñåé áêáôÝñãáóôåò åêäüóåéò
÷áñáêôÞñùí (raw character) ôùí äßóêùí êáé ôùí áíôßóôïé÷ùí êáôáôìÞóåþí
ôïõò.
Ôï ìüíï óçìáíôéêü óå Ýíá áñ÷åßï óõóêåõÞò åßíáé ï ìåßæùí êáé ï ìéêñüò
áñéèìüò óõóêåõÞò, ðïõ äåß÷íïíôáé áíôß ôïõ ìåãÝèïõò ôïõ áñ÷åßïõ:
______________________________________________________________________
$ ls -l /dev/hda
brw-rw---- 1 root disk 3, 0 Jul 18 1994 /dev/hda
^ ^
| minor device number
major device number
______________________________________________________________________
¼ôáí ÷ñçóéìïðïéåßôáé Ýíá áñ÷åßï óõóêåõÞò, ï ìåßæùí áñéèìüò åðéëÝãåé
ðïéüò ïäçãüò óõóêåõÞò èá êëçèåß ãéá íá åêôåëåóôåß ç åñãáóßá
åéóüäïõ/åîüäïõ. Ç êëÞóç áõôÞ ãßíåôáé ìå ôïí ìéêñü áñéèìü ùò ðáñÜìåôñï
êáé åîáñôÜôáé áðïêëåéóôéêÜ áðü ôïí ïäçãü ðþò èá ìåôáöñáóôåß ï ìéêñüò
áñéèìüò. Ç ôåêìçñßùóç ôïõ ïäçãïý óõíÞèùò åîçãåß ðþò ï ïäçãüò
÷ñçóéìïðïéåß ôïõò ìéêñïýò áñéèìïýò. Ãéá IDE äßóêïõò ç ôåêìçñßùóç
âñßóêåôáé óôï /usr/src/linux/Documentation/ide.txt. Ãéá SCSI äßóêïõò,
èá ðåñéìÝíáôå íá ôïõò âñåßôå óôï
/usr/src/linux/Documentation/scsi.txt, áëëÜ äåí åßíáé åêåß. ÐñÝðåé íá
êïéôÜîåôå óôïí êþäéêá ôïõ ïäçãïý ãéá íá åßóôå óßãïõñïé
(/usr/src/linux/driver/scsi/sd.c:184-196). Åõôõ÷þò õðÜñ÷åé êáé ç ëßóôá
áñéèìþí êáé ïíïìÜôùí ïäçãþí ôïõ Peters Anvin óôï
/usr/src/linux/Documentation/devices.txt; êïéôÜîôå ôéò áíáöïñÝò ãéá
block óõóêåõÝò, ìåßæùí 3, 22, 33, 34 ãéá IDE êáé ìåßæùí 8 ãéá SCSI
äßóêïõò. Ïé ìåßæùí êáé ìéêñïß áñéèìïß åßíáé Ýíá byte ï êáèÝíáò êáé ãéá
áõôü ï áñéèìüò êáôáôìÞóåùí áíÜ äßóêï åßíáé ðåñéïñéóìÝíïò.
ÊáôÜ óýìâáóç, ôá áñ÷åßá óõóêåõþí Ý÷ïõí óõãêåêñéìÝíá ïíüìáôá êáé ðïëëÜ
ðñïãñÜììáôá Ý÷ïõí ãíþóç ôùí ïíïìÜôùí áõôþí êáôÜ ôç ìåôáãëþôôéóÞ ôïõò.
ÐåñéìÝíïõí ïé IDE äßóêïé íá ïíïìÜæïíôáé /dev/hd* êáé ôïõò SCSI äßóêïõò
/dev/sd*. Ïé äßóêïé áñéèìïýíôáé ùò a, b, c êëð, ïðüôå ôï /dev/hda
åßíáé ï ðñþôïò IDE äßóêïò êáé ï /dev/sda åßíáé ï ðñþôïò óáò SCSI
äßóêïò. Êáé ïé äõï óõóêåõÝò áíôéðñïóùðåýïõí ïëüêëçñïõò äßóêïõò,
îåêéíþíôáò áðü ôï block Ýíá. ÃñÜöïíôáò óôéò óõóêåõÝò áõôÝò ìå ôá ëÜèïò
åñãáëåßá èá êáôáóôñÝøåé ôéò åããñáöÝò åêêßíçóçò êáé êáôáôìÞóåùí,
êáèéóôþíôáò üëá ôá äåäïìÝíá óôïí äßóêï ìç ðñïóâÜóéìá Þ êÜíïíôáò ôï
óýóôçìÜ óáò áäýíáôï íá îåêéíÞóåé. Íá îÝñåôå ôé êÜíåôå, êáé îáíÜ, ðÜñôå
áíôßãñáöá ðñéí êÜíåôå ïôéäÞðïôå.
Ïé ðñùôáñ÷éêÝò êáôáôìÞóåéò ôïõ äßóêïõ åßíáé ïé 1, 2, 3 êáé 4. ¸ôóé
/dev/hda1 åßíáé ç ðñþôç ðñùôáñ÷éêÞ êáôÜôìçóç óôïí ðñþôï IDE äßóêï êïê.
ËïãéêÝò êáôáôìÞóåéò Ý÷ïõí íïýìåñá 5 êáé Üíù, ïðüôå /dev/sdb5 åßíáé ç
ðñþôç ëïãéêÞ êáôÜôìçóç óôïí äåýôåñï SCSI äßóêï.
ÊÜèå åããñáöÞ óôïí ðßíáêá êáôáôìÞóåùí Ý÷åé ìéá áñ÷éêÞ êáé ôåëéêÞ
äéåýèõíóç êáé Ýíáí ôýðï. Ï ôýðïò åßíáé Ýíáò áñéèìçôéêüò êùäéêüò (Ýíá
byte) ðïõ êáèïñßæåé ôç óõãêåêñéìÝíç êáôÜôìçóç óå Ýíá óõãêåêñéìÝíï
ëåéôïõñãéêü óýóôçìá. Ïé êùäéêïß êáôáôìÞóåùí äåí åßíáé ìïíáäéêïß, ïðüôå
õðÜñ÷åé ç ðéèáíüôçôá äõï ëåéôïõñãéêÜ íá ÷ñçóéìïðïéïýí ôïí ßäéï êùäéêü.
Ôï Linux ÷ñçóéìïðïéåß ôïí êùäéêü 0÷82 ãéá êáôáôìÞóåéò åíáëëáãÞò êáé
0÷83 ãéá "åããåíÞ" óõóôÞìáôá áñ÷åßùí (ext2 äçëáäÞ). Ôï êÜðïôå äçìïöéëÝò
áëëÜ ôþñá ðáñù÷çìÝíï Linux/Minix óýóôçìá ÷ñçóéìïðïéïýóå ôïí êùäéêü
0÷81. Ôï OS/2 ÷ñçóéìïðïéåß ôïí ôýðï 0÷07 êáé ôï ßäéï êáé ôï NTFS
óýóôçìá ôùí Windows NT. Ôï MS-DOS ÷ñçóéìïðïéåß áñêåôïýò êùäéêïýò ãéá
ôéò äéÜöïñåò åêäüóåéò ôïõ FAT óõóôÞìáôüò ôïõ: 0÷01, 0÷04 êáé 0÷06
åßíáé ãíùóôÜ. Ôï DR-DOS ÷ñçóéìïðïéïýóå ôï 0÷81 ãéá ôéò ðñïóôáôåõüìåíåò
FAT êáôáôìÞóåéò ôïõ, äçìéïõñãþíôáò ðñïâëÞìáôá ìå ôï Linux/Minix óôïí
êáéñü ôïõ, áëëÜ óÞìåñá ïýôå ôï Linux/Minix ïýôå êáé ôï DR-DOS
÷ñçóéìïðïéïýíôáé ðéá. Ç åêôåôáìÝíç êáôÜôìçóç ðïõ ÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü
ôéò ëïãéêÝò êáôáôìÞóåéò Ý÷åé êùäéêü 0÷05.
Ïé êáôáôìÞóåéò äçìéïõñãïýíôáé êáé êáôáóôñÝöïíôáé ìå ôï fdisk. ÊÜèå
ëåéôïõñãéêü ðïõ óÝâåôáé ôïí åáõôü ôïõ Ý÷åé Ýíá fdisk ðïõ ðáñáäïóéáêÜ
êáëåßôáé fdisk (Þ FDISK.EXE) óôá ðåñéóóüôåñá óõóôÞìáôá. ÌåñéêÜ fdisk,
êõñßùò ôïõ DOS, åßíáé êÜðùò ðåñéïñéóìÝíá üôáí ÷åéñßæïíôáé êáôáôìÞóåéò
Üëëùí ëåéôïõñãéêþí. ÔÝôïéïé ðåñéïñéóìïß Ý÷ïõí íá êÜíïõí ìå ôçí
áäõíáìßá ÷åéñéóìïý ïôéäÞðïôå ìå îÝíïõ êùäéêü, ìå áñéèìü êõëßíäñïõ
ìåãáëýôåñï ôïõ 1024 êáé ôçí áäõíáìßá íá äçìéïõñãÞóïõí Þ íá êáôáëÜâïõí
êáôáôìÞóåéò ðïõ äåí ôåëåéþíïõí óå üñéï êõëßíäñïõ. Ãéá ðáñÜäåéãìá, ôï
fdisk ôïõ MS-DOS äå ìðïñåß íá óâÞóåé êáôáôìÞóåéò NTFS, ôï fdisk ôïõ
OS/2 Ý÷åé áíáöåñèåß üôé êñõöÜ "äéïñèþíåé" êáôáôìÞóåéò ðïõ
äçìéïõñãÞèçêáí ìå ôï fdisk ôïõ Linux ðïõ äåí ôåëåéþíïõí óå üñéï
êõëßíäñïõ, åíþ êáé ôá äýï, ôïõ DOS êáé ôïõ OS/2, Ý÷ïõí ðñïâëÞìáôá ìå
äßóêïõò ìå ðåñéóóüôåñïõò áðü 1024 êõëßíäñïõò (äåßôå ôï "large-disk"
mini-howto ãéá ëåðôïìÝñåéåò ãéá ôÝôïéïõò äßóêïõò).
[1m3. Ôé êáôáôìÞóåéò ÷ñåéÜæïìáé;[0m
[1m3.1. Ðüóåò êáôáôìÞóåéò ÷ñåéÜæïìáé;[0m
Ùñáßá, ðüóåò êáôáôìÞóåéò ÷ñåéÜæåóôå äçëáäÞ; Ëïéðüí, ìåñéêÜ ëåéôïõñãéêÜ
óõóôÞìáôá äå èÝëïõí íá îåêéíïýí áðü ëïãéêÝò êáôáôìÞóåéò ãéá ëüãïõò ðïõ
îåöåýãïõí ôçò ëïãéêÞò. ¸ôóé, ðéèáíÜ íá èÝëåôå íá êñáôÞóåôå ôéò
ðñùôáñ÷éêÝò êáôáôìÞóåéò óáò ãéá ôçí åêêßíçóç ôùí MS-DOS, OS/2 êáé
Linux Þ ïôéäÞðïôå Üëëï ÷ñçóéìïðïéåßôå. Èõìçèåßôå üôé ìéá ðñùôáñ÷éêÞ
êáôÜôìçóç ÷ñåéÜæåôáé ãéá íá ãßíåé åêôåôáìÝíç, þóôå íá äñá óáí äï÷åßï
ãéá ôéò ëïãéêÝò êáôáôìÞóåéò ôïõ äßóêïõ óáò.
Ç åêêßíçóç ëåéôïõñãéêþí óõóôçìÜôùí ðåñéëáìâÜíåé ôï BIOS êáé ôïõò
ðåñéïñéóìïýò ôùí 1024 êõëßíäñùí. ¸ôóé, ìÜëëïí èá èÝëåôå íá âÜëåôå üëåò
ôéò êáôáôìÞóåéò åêêßíçóçò óôïõò ðñþôïõò 1024 êõëßíäñïõò ôïõ äßóêïõ
óáò, þóôå íá áðïöýãåôå ôá ðñïâëÞìáôá. ÎáíÜ, äéáâÜóôå ôï "large-disk"
mini-howto, ãéá ðåñéóóüôåñåò ëåðôïìÝñåéåò.
Ãéá íá åãêáôáóôÞóåôå ôï Linux, èá ÷ñåéáóôåßôå ôïõëÜ÷éóôïí ìßá
êáôÜôìçóç. ÅÜí ï ðõñÞíáò öïñôþíåôáé áðü áõôÞí ôçí êáôÜôìçóç (ãéá
ðáñÜäåéãìá áðü ôï LILO), ç êáôÜôìçóç áõôÞ ðñÝðåé íá äéáâÜæåôáé áðü ôï
BIOS. ÅÜí ÷ñçóéìïðïéåßôå Üëëá ìÝóá ãéá íá öïñôþóåôå ôïí ðõñÞíá (áðü
äéóêÝôá åêêßíçóçò Þ ìå ôï LOADLIN.EXE ìÝóù ôïõ MS-DOS) ç êáôÜôìçóç
ìðïñåß íá åßíáé ïðïõäÞðïôå. Óå ïðïéáäÞðïôå ðåñßðôùóç, ç êáôÜôìçóç èá
åßíáé ôýðïõ 0÷83 "Linux native".
Ôï óýóôçìÜ óáò èá ÷ñåéáóôåß êáé ÷þñï åíáëëáãÞò. Åêôüò åÜí
÷ñçóéìïðïéåßôå áñ÷åßá ùò ÷þñï åíáëëáãÞò, èá ÷ñåéáóôåßôå ìéá êáôÜôìçóç
áöéåñùìÝíç ãéá áõôÞ ôç äïõëåéÜ. Åöüóïí ç êáôÜôìçóç áõôÞ
÷ñçóéìïðïéåßôáé áðü ôïí ðõñÞíá ôïõ Linux êáé ï ðõñÞíáò äåí Ý÷åé ôéò
áäõíáìßåò ôïõ BIOS, ç êáôÜôìçóç áõôÞ ìðïñåß íá âñßóêåôáé ïðïõäÞðïôå
óôï äßóêï. ÓõóôÞíù íá ÷ñçóéìïðïéÞóåôå ìéá ëïãéêÞ êáôÜôìçóç (/dev/?d?5
Þ ìåãáëýôåñç). Ïé êáôáôìÞóåéò áöéåñùìÝíåò ùò ÷þñïò åíáëëáãÞò åßíáé
ôýðïõ 0x82 "Linux swap".
ÁõôÝò åßíáé ïé åëÜ÷éóôåò áðáéôÞóåéò. Èá Þôáí ÷ñÞóéìï íá äçìéïõñãÞóåôå
ðåñéóóüôåñåò êáôáôìÞóåéò ãéá ôï Linux. ÄéáâÜóôå ðáñáêÜôù.
[1m3.2. Ðüóï ìåãÜëïò ðñÝðåé íá åßíáé ï ÷þñïò åíáëëáãÞò;[0m
ÅÜí áðïöáóßóáôå íá ÷ñçóéìïðïéÞóåôå ìéá êáôÜôìçóç ùò ÷þñï åíáëëáãÞò,
ðïõ ãåíéêÜ åßíáé ÊáëÞ ÉäÝá, áêïëïõèÞóôå ôéò ðáñáêÜôù ïäçãßåò ãéá íá
õðïëïãßóåôå ôï ìÝãåèüò ôçò:
· Óôï Linux, ç ìíÞìç RAM êáé ï ÷þñïò åíáëëáãÞò ÷ñçóéìïðïéïýíôáé ùò ôï
óýíïëï ôçò åéêïíéêÞò ìíÞìçò ðïõ åßíáé äéáèÝóéìç (êÜôé ðïõ äåí åßíáé
áëÞèåéá ãéá üëá ôá Unix). Ãéá ðáñÜäåéãìá áí Ý÷åôå 8MB RAM êáé 12MB
÷þñï åíáëëáãÞò, Ý÷åôå Ýíá óýíïëï ðåñßðïõ 20MB åéêïíéêÞò ìíÞìçò.
· ¼ôáí êáèïñßæåôå ôï ìÝãåèïò ôïõ ÷þñïõ åíáëëáãÞò, èá ðñÝðåé íá Ý÷åôå
ðåñßðïõ 16MB åéêïíéêÞò ìíÞìçò óõíïëéêÜ. ¸ôóé, ãéá 4MB RAM èá
÷ñåéáóôåßôå ôïõëÜ÷éóôïí 12MB ùò ÷þñï åíáëëáãÞò, ãéá 8MB RAM èá
÷ñåéáóôåßôå ôïõëÜ÷éóôïí 8MB ÷þñï åíáëëáãÞò êïê.
· Óôï Linux, ìßá êáôÜôìçóç åíáëëáãÞò äå ìðïñåß íá åßíáé ìåãáëýôåñç
áðü 128MB. ÄçëáäÞ, ç êáôÜôìçóç ìðïñåß íá åßíáé ìåãáëýôåñç áðü
128MB, áëëÜ ï ðáñáðÜíù ÷þñïò äå ÷ñçóéìïðïéåßôáé ðïôÝ. ÅÜí èÝëåôå
ðáñáðÜíù áðü 128MB ÷þñïõ åíáëëáãÞò, èá ÷ñåéáóôåßôå ðïëëáðëÝò
êáôáôìÞóåéò.
· ¼ôáí äçìéïõñãåßôå ôïí ÷þñï åíáëëáãÞò, èõìçèåßôå üôé ðïëýò ÷þñïò
ìðïñåß íá åßíáé êáé Ü÷ñçóôïò.
ÊÜèå äéåñãáóßá Ý÷åé Ýíá "óýíïëï åñãáóßáò". Áõôü ôï óýíïëï óåëßäùí
óôç ìíÞìç èá ÷ñçóéìïðïéçèåß áðü ôïí åðåîåñãáóôÞ óôï óýíôïìï ìÝëëïí.
Ôï Linux ðñïóðáèåß íá ðñïâëÝøåé ôçí ðñüóâáóç óôç ìíÞìç (õðïèÝôïíôáò
üôé ïé ôåëåõôáßá ÷ñçóéìïðïéçìÝíåò óåëßäåò èá ÷ñçóéìïðïéçèïýí îáíÜ
óýíôïìá) êáé êñáôÜ áõôÝò ôéò óåëßäåò óôç RAM áí åßíáé äõíáôüí. ÅÜí
ôï ðñüãñáììá Ý÷åé êáëÞ "ôïðéêüôçôá áíáöïñÜò" ç õðüèåóç áõôÞ èá
åßíáé óùóôÞ êáé ï áëãüñéèìïò ðñüâëåøçò èá äïõëÝøåé.
Ôï íá êñáôçèåß ôï óýíïëï åñãáóßáò óôç ìíÞìç äïõëåýåé ìüíï åÜí
õðÜñ÷åé áñêåôÞ ìíÞìç RAM. ÅÜí Ý÷åôå ðïëëÝò äéåñãáóßåò íá ôñÝ÷ïõí óå
Ýíá ìç÷Üíçìá, ï ðõñÞíáò áíáãêÜæåôáé íá âÜæåé óåëßäåò óôïí äßóêï ðïõ
èá ôéò ÷ñçóéìïðïéÞóåé óýíôïìá (áíáãêÜæïíôáò ôçí Ýîïäï ìéáò óåëßäáò
áðü Üëëï óýíïëï åñãáóßáò êáé ôçí åéóáãùãÞ ôçò óåëßäáò ðïõ
æçôåßôáé). Áõôü óõíÞèùò êáôáëÞãåé óå âáñéÜ åíáëëáãÞ óåëßäùí êáé
êáôáêüñõöç ðôþóç ôçò áðüäïóçò. ¸íá ìç÷Üíçìá óå áõôÞ ôçí êáôÜóôáóç
ëÝãåôáé üôé êÜíåé "thrashing".
Óå Ýíá ôÝôïéï ìç÷Üíçìá ïé äéåñãáóßåò ôñÝ÷ïõí óôçí ïõóßá áðü ôïí
äßóêï áíôß ôçò RAM. ¸ôóé ç áðüäïóç ðÝöôåé ðåñßðïõ üóï ç ó÷Ýóç
ìåôáîý ôçò ôá÷ýôçôáò ðñüóâáóçò ìíÞìçò êáé ôçò ôá÷ýôçôáò ðñüóâáóçò
ôïõ äßóêïõ.
¸íáò ðáëéüò êáíüíáò áðü ôéò ìÝñåò ôïõ PDP êáé ôïõ Vax ëÝåé üôé ôï
óýíïëï åñãáóßáò åíüò ðñïãñÜììáôïò åßíáé ôï 25% ôïõ åéêïíéêïý ôïõ
ìåãÝèïõò. Ãéá áõôü åßíáé ìÜëëïí Üóêïðï íá Ý÷åôå ÷þñï åíáëëáãÞò
ìåãáëýôåñï áðü ôñåéò öïñÝò ôï ìÝãåèïò ôçò RAM.
ÐñïóÝîôå üìùò üôé áõôüò åßíáé Ýíáò áðëüò êáíüíáò. Åßíáé åýêïëï íá
äçìéïõñãçèïýí óåíÜñéá üðïõ ðñïãñÜììáôá Ý÷ïõí åîáéñåôéêÜ ìåãÜëá Þ
ìéêñÜ óýíïëá åñãáóßáò. Ãéá ðáñÜäåéãìá Ýíá ðñüãñáììá åîïìïßùóçò Ý÷åé
ìåãÜëá óýíïëá äåäïìÝíùí ðïõ ðñïóâÜëëïíôáé ôõ÷áßá êáé ÷ùñßò êáìßá
ôïðéêüôçôá, Ýôóé ôï óýíïëï åñãáóßáò åßíáé ðïëý ìåãÜëï.
Áðü ôçí Üëëç, ôï xv ìå áñêåôÜ áíïé÷ôÜ JPEG áñ÷åßá èá Ý÷åé Ýíá ðïëý
ìåãÜëï óýíïëï äåäïìÝíùí. ¼ìùò ïé ìåôáó÷çìáôéóìïß èá ãßíïíôáé óå Ýíá
ìüíï áñ÷åßï, ïðüôå ç ðåñéóóüôåñç ìíÞìç ðïõ êáôáëáìâÜíåôáé áðü ôï xv
äåí ðñïóâÜëëåôáé ðïôÝ. Ôï ßäéï éó÷ýåé êáé ìå Ýíáí åðåîåñãáóôÞ
êåéìÝíïõ ìå ðïëëÜ áíïé÷ôÜ Ýããñáöá, áëëÜ ìüíï Ýíá íá äéïñèþíåôáé.
¸ôóé, ôá ðñïãñÜììáôá áõôÜ - áí Ý÷ïõí ó÷åäéáóôåß óùóôÜ - Ý÷ïõí ðïëý
ìåãÜëç ôïðéêüôçôá êáé ìåãÜëá ôìÞìáôÜ ôïõò ìðïñïýí íá êñáôçèïýí óôï
÷þñï åíáëëáãÞò ÷ùñßò ìåãÜëç ðôþóç ôá÷ýôçôáò.
Èá ðåñßìåíå êáíåßò üôé ôï 25% áðü ôçí åðï÷Þ ôçò ãñáììÞò åíôïëþí äå
èá åßíáé óùóôü óôéò ìÝñåò ôùí ãñáöéêþí ðåñéâÜëëïíôùí êáé ðïëëáðëþí
åããñÜöùí, áëëÜ äåí îÝñù ãéá íÝåò ìåëÝôåò ðïõ åðéâåâáéþíïõí áõôÜ ôá
íïýìåñá.
¸ôóé ãéá Ýíá óýóôçìá ìå 16MB RAM, ÷þñïò åíáëëáãÞò äå ÷ñåéÜæåôáé ãéá
ìéá åëÜ÷éóôç äéáìüñöùóç êáé ðÜíù áðü 48MB åßíáé ìÜëëïí Ü÷ñçóôá. Ôï
áêñéâÝò ðïóü ìíÞìçò åîáñôÜôáé áðü ôï ìßãìá ôùí åöáñìïãþí óôï ìç÷Üíçìá
(ôé ðåñéìÝíáôå;).
[1m3.3. Ðïý ðñÝðåé íá âÜëù ôï ÷þñï åíáëëáãÞò;[0m
· Ôá ìç÷áíéêÜ åßíáé áñãÜ, ôá çëåêôñïíéêÜ åßíáé ãñÞãïñá.
Ïé ìïíôÝñíïé äßóêïé Ý÷ïõí ðïëëÝò êåöáëÝò. Ç ìåôÜâáóç ìåôáîý êåöáëþí
óôï ßäéï áõëÜêé åßíáé ãñÞãïñç, áöïý åßíáé êáèáñÜ çëåêôñïíéêÞ. Ç
ìåôÜâáóç ìåôáîý áõëáêéþí åßíáé áñãÞ, áöïý áðáéôåß ôç ìåôáêßíçóç
öõóéêþí áíôéêåéìÝíùí.
¸ôóé áí Ý÷åôå Ýíá äßóêï ìå ðïëëÝò êåöáëÝò êáé Ýíáí ìå ëéãüôåñåò ìå
ßäéåò ôéò Üëëåò ðáñáìÝôñïõò ôïõò, ï äßóêïò ìå ôéò ðåñéóóüôåñåò
êåöáëÝò èá åßíáé ãñçãïñüôåñïò.
Ðáñüëá áõôÜ, ôï íá ÷ùñßóåôå ôï ÷þñï åíáëëáãÞò êáé íá ôïí ìïéñÜóåôå
óôïõò äõï äßóêïõò èá åßíáé áêüìá ãñçãïñüôåñï.
· Ïé ðáëéüôåñïé äßóêïé Ý÷ïõí ôïí ßäéï áñéèìü ôïìÝùí óå üëá ôá
áõëÜêéá. Ìå áõôïýò ôïõò äßóêïõò èá åßíáé ðéï ãñÞãïñï íá âÜëåôå ôï
÷þñï åíáëëáãÞò óôç ìÝóç ôïõ äßóêïõ, õðïèÝôïíôáò üôé ç êåöáëÞ ôïõ
äßóêïõ èá êéíçèåß áðü ìéá ôõ÷áßá ðåñéï÷Þ ðñïò ôï ÷þñï åíáëëáãÞò.
· Ïé íåüôåñïé äßóêïé ÷ñçóéìïðïéïýí ZBR (zone bit recording). ¸÷ïõí
ðåñéóóüôåñïõò ôïìåßò óôá åîùôåñéêÜ áõëÜêéá. Ìå óôáèåñü ñõèìü
ðåñéóôñïöÞò, áõôü äßíåé óçìáíôéêÜ áõîçìÝíç áðüäïóç óôá åîùôåñéêÜ
áõëÜêéá óå ó÷Ýóç ìå ôá åóùôåñéêÜ. ÂÜëôå ôï ÷þñï åíáëëáãÞò óôá
åîùôåñéêÜ áõëÜêéá.
· ÖõóéêÜ ç êåöáëÞ ôïõ äßóêïõ äå èá êéíåßôáé ôõ÷áßá. ÅÜí Ý÷åôå ôï ÷þñï
åíáëëáãÞò óôç ìÝóïõ ôïõ äßóêïõ, ìåôáîý ìéáò ðïëõÜó÷ïëçò êáôÜôìçóçò
home êáé ìéáò ó÷åäüí á÷ñçóéìïðïßçôçò êáôÜôìçóçò áñ÷åßïõ, èá Þôáí
êáëýôåñá íá ôï âÜëåôå óôç ìÝóç ôçò êáôÜôìçóçò home, ãéá áêüìá
ìéêñüôåñåò êéíÞóåéò ôçò êåöáëÞò. ÖõóéêÜ èá Þôáí êáëýôåñá áí åß÷áôå
ôï ÷þñï åíáëëáãÞò óå Ýíáí Üëëï á÷ñçóéìïðïßçôï äßóêï.
[1mÐåñßëçøç: [22mÂÜëôå ôï ÷þñï åíáëëáãÞò óå Ýíá ãñÞãïñï äßóêï ìå ðïëëÝò
êåöáëÝò ðïõ äåí êÜíåé Üëëåò äïõëåéÝò. ÅÜí Ý÷åôå ðïëëïýò äßóêïõò:
ìïéñÜóôå ôï êáé óêïñðßóôå ôï óå üëïõò ôïõò äßóêïõò Þ áêüìç êáé óå
äéáöïñåôéêïýò åëåãêôÝò.
[1mÁêüìç êáëýôåñá: [22mÁãïñÜóôå ðåñéóóüôåñç RAM.
[1m3.4. ÌåñéêÜ ãåãïíüôá ãéá ôá óõóôÞìáôá áñ÷åßùí êáé ôïí êáôáêåñìáôéóìü[0m
Ï ÷þñïò óôï äßóêï äéá÷åéñßæåôáé áðü ôï ëåéôïõñãéêü óýóôçìá óå ìïíÜäåò
êáé ôìÞìáôá åíïôÞôùí (blocks). Óôï ext2, ôá ôìÞìáôá êáé ïé åíüôçôåò
ðñÝðåé íá Ý÷ïõí ôï ßäéï ìÝãåèïò, ïðüôå ìðïñïýìå íá ðåñéïñßóïõìå ôç
óõæÞôçóÞ ìáò óôéò åíüôçôåò.
Ôá áñ÷åßá Ýñ÷ïíôáé óå ïðïéïäÞðïôå ìÝãåèïò. Äå ôåëåéþíïõí óôá üñéá ôùí
åíïôÞôùí. ¸ôóé, ãéá êÜèå áñ÷åßï, Ýíá ôìÞìá ôçò ôåëåõôáßáò åíüôçôáò
÷áñáìßæåôáé. ÕðïèÝôïíôáò üôé ôá ìåãÝèç ôùí áñ÷åßùí åßíáé ôõ÷áßá,
÷áñáìßæåôáé ðåñßðïõ ìéóÞ åíüôçôá ãéá êÜèå áñ÷åßï ðïõ õðÜñ÷åé óôï äßóêï
óáò. Ï Tanenbaum ôï ïíïìÜæåé áõôü "åóùôåñéêü êáôáêåñìáôéóìü" óôï
âéâëßï ôïõ "ËåéôïõñãéêÜ óõóôÞìáôá".
Ìðïñåßôå íá ìáíôÝøåôå ôïí áñéèìü ôùí áñ÷åßùí óôïí äßóêï óáò áðü ôïí
áñéèìü ôùí ÷ñçóéìïðïéçìÝíùí êüìâùí (inodes) ôïõ äßóêïõ óáò.
______________________________________________________________________
# df -i
Filesystem Inodes IUsed IFree %IUsed Mounted on
/dev/hda3 64256 12234 52022 19% /
/dev/hda5 96000 43058 52942 45% /var
______________________________________________________________________
ÕðÜñ÷ïõí ðåñßðïõ 12000 áñ÷åßá óôï / êáé ðåñßðïõ 44000 áñ÷åßá óôï /var.
Ìå ìÝãåèïò êïììáôéïý 1KB, ðåñßðïõ 6+22 = 28MB ÷Üíïíôáé óôá ôåëéêÜ
êïììÜôéá ôùí áñ÷åßùí. Áí åß÷á åðéëÝîåé ìÝãåèïò êïììáôéïý 4KB, èá åß÷á
÷Üóåé 4 öïñÝò ðåñéóóüôåñï ÷þñï.
Ç ìåôáöïñÜ äåäïìÝíùí, üìùò, åßíáé ãñçãïñüôåñç ãéá óõíå÷Þò åíüôçôåò
äåäïìÝíùí. Ãéá áõôü, ôï ext2 ðñïóðáèåß íá ðñïáíáèÝóåé ôï ÷þñï óå 8
óõíå÷Þò åíüôçôåò ãéá åðåêôåéíüìåíá áñ÷åßá. Áí ï ÷þñïò äå
÷ñçóéìïðïéçèåß åëåõèåñþíåôáé, ïðüôå äå ÷áñáìßæåôáé êáèüëïõ ÷þñïò.
Ç áóõíå÷Þò áíÜèåóç êïììáôéþí óå Ýíá áñ÷åßï åßíáé êáêÞ ãéá ôçí áðüäïóç,
åöüóïí ôá áñ÷åßá äéáâÜæïíôáé ìå Ýíá óõíå÷Þ ôñüðï. Áõôü áíáãêÜæåé ôï
ëåéôïõñãéêü íá ìïéñÜóåé ôçí ðñüóâáóç óôï äßóêï êáé ôçí êåöáëÞ íá
êéíçèåß. Áõôü ïíïìÜæåôáé "åîùôåñéêüò êáôáêåñìáôéóìüò" Þ áðëÜ
"êáôáêåñìáôéóìüò" êáé åßíáé Ýíá óõ÷íü ðñüâëçìá óå óõóôÞìáôá áñ÷åßùí
DOS.
Ôï ext2 Ý÷åé áñêåôÝò óôñáôçãéêÝò ãéá íá áðïöýãåé ôïí åîùôåñéêü
êáôáêåñìáôéóìü. ÊáíïíéêÜ, ï êáôáêåñìáôéóìüò äåí áðïôåëåß ìåãÜëï
ðñüâëçìá ãéá ôï ext2, áêüìç êáé óå êáôáôìÞóåéò âáñÝáò ÷ñÞóçò üðùò ôï
÷þñï íÝùí ôïõ USENET. Áí êáé õðÜñ÷åé Ýíá åñãáëåßï áðïêáôáêåñìáôéóìïý
ãéá ôï ext2, êáíåßò äå ôï ÷ñçóéìïðïéåß êáé äå óõìâáäßæåé ìå ôçí
ôñÝ÷ïõóá Ýêäïóç ôïõ ext2. ×ñçóéìïðïéÞóôå ôï, Üëëá ìå äéêÞ óáò åõèýíç.
Ôï MS-DOS åßíáé ãíùóôü ãéá ôçí ðáèïëïãéêÞ ôïõ äéá÷åßñéóç ÷þñïõ. Óå
óõíäõáóìü ìå ôçí áðýèìåíç buffer cache, ïé åðéðôþóåéò ôïõ
êáôáêåñìáôéóìïý áñ÷åßùí óôçí áðüäïóç ãßíïíôáé ãñÞãïñá áíôéëçðôÝò. Ïé
÷ñÞóôåò ôïõ DOS åßíáé óõíçèéóìÝíïé óôïí áðïêáôáêåñìáôéóìü ôïõ äßóêïõ
êÜèå ëßãåò åâäïìÜäåò êáé ìåñéêïß Ý÷ïõí áíáðôýîåé åõëáâéêÝò óõíÞèåéåò
êáé ðéóôåýù ãéá ôïí áðïêáôáêåñìáôéóìü. ÊáìéÜ áðü áõôÝò ôéò óõíÞèåéåò
äå èá ðñÝðåé íá ìåôáöåñèåß óôï Linux êáé ôï ext2. Ôá åããåíÞ óõóôÞìáôá
áñ÷åßùí ôïõ Linux äå ÷ñåéÜæïíôáé áðïêáôáêåñìáôéóìü êÜôù áðü êáíïíéêÝò
óõíèÞêåò, áêüìç êáé óå ðåñéðôþóåéò ìå ôïõëÜ÷éóôïí 5% åëåýèåñï ÷þñï óôï
äßóêï.
Ôï MS-DOS ÷Üíåé êáé ìåãÜëåò ðïóüôçôåò ÷þñïõ ëüãù ôïõ åóùôåñéêïý
êáôáêåñìáôéóìïý. Ãéá êáôáôìÞóåéò Üíù ôùí 256KB, ïé åíüôçôåò ôïõ DOS
ãßíïíôáé ôüóï ìåãÜëåò ðïõ åßíáé ðñáêôéêÜ ìç ÷ñçóéìïðïéÞóéìåò (áõôü
Ý÷åé äéïñèùèåß åí ìÝñç ìå ôï FAT32).
Ôï ext2 äå óáò áíáãêÜæåé íá ÷ñçóéìïðïéÞóåôå ìåãÜëåò åíüôçôåò ãéá
ìåãÜëá óõóôÞìáôá áñ÷åßùí, åêôüò ãéá ðïëý ìåãÜëá óõóôÞìáôá áñ÷åßùí óôçí
ðåñéï÷Þ ôïõ 0.5TB (äçëáäÞ terabytes ìå 1TB = 1024GB) êáé Üíù, üðïõ ïé
ìéêñÝò åíüôçôåò ãßíïíôáé ìç áðïäïôéêÝò. ¸ôóé, óå áíôßèåóç ìå ôï DOS,
äåí õðÜñ÷åé ëüãïò íá ÷ùñßæåôå ôï äßóêï óå ðïëëÝò êáôáôìÞóåéò ãéá íá
êñáôÞóåôå ôï ìÝãåèïò ôùí åíïôÞôùí ìéêñü. ×ñçóéìïðïéÞóôå ôï 1KB üðïõ
åßíáé äõíáôüí. ºóùò íá èÝëåôå íá ÷ñçóéìïðïéÞóåôå ôá 2KB ãéá ìåñéêÝò
êáôáôìÞóåéò, áëëÜ íá ðåñéìÝíåôå ìåñéêÜ áðñïóäüêçôá ðñïâëÞìáôá.
[1m3.5. ÄéÜñêåéá æùÞò áñ÷åßùí êáé êýêëïé áíôéãñÜöùí áóöáëåßáò ùò[0m
[1mêñéôÞñéá êáôáôìÞóåùí[0m
Ìå ôï ext2, ç êáôáôìÞóåéò ðñÝðåé íá ãßíïõí ìå âÜóç ôïõò ðåñéïñéóìïýò
ãéá áíôßãñáöá áóöáëåßáò êáé ãéá ôçí áðïöõãÞ åîùôåñéêïý êáôáêåñìáôéóìïý
ëüãù ôçò äéÜñêåéáò æùÞò ôùí áñ÷åßùí.
Ôá áñ÷åßá Ý÷ïõí äéáöïñåôéêÝò äéÜñêåéåò æùÞò. Áöïý äçìéïõñãçèåß Ýíá
áñ÷åßï, èá ðáñáìåßíåé óôï óýóôçìá ãéá êÜðïéï ÷ñïíéêü äéÜóôçìá êáé ìåôÜ
èá áöáéñåèåß. Ç äéÜñêåéá æùÞò ôùí áñ÷åßùí äéáöÝñåé ðïëý ìÝóá óôï
óýóôçìá êáé åîáñôÜôáé, åí ìÝñåé, áðü ôï ÷þñï ðáñáìïíÞò ôïõ áñ÷åßïõ.
Ãéá ðáñÜäåéãìá, áñ÷åßá óôá /bin, /sbin, /usr/bin, /usr/bin êáé
ðáñüìïéïõò êáôáëüãïõò åßíáé ðéèáíüí íá Ý÷ïõí ìåãÜëç äéÜñêåéá æùÞò:
áñêåôïýò ìÞíåò êáé ðáñáðÜíù. Áñ÷åßá óôï /home åßíáé ðéèáíü íá Ý÷ïõí
ìéá ìÝóç äéÜñêåéá æùÞò: ðåñßðïõ áñêåôÝò åâäïìÜäåò. Áñ÷åßá óôï /var
åßíáé óõíÞèùò âñá÷ýâéá: ó÷åäüí êáíÝíá áñ÷åßï óôï /var/spool/news äå èá
ðáñáìåßíåé ãéá ðåñéóóüôåñåò áðü ìåñéêÝò ìÝñåò, åíþ áñ÷åßá óôï
/var/spool/lpd Ý÷ïõí äéÜñêåéá æùÞò ìåñéêÜ ëåðôÜ Þ ëéãüôåñï.
Ãéá áíôßãñáöá áóöáëåßáò åßíáé ÷ñÞóéìï ôï ðïóü ôïõ êáèçìåñéíïý
áíôßãñáöïõ íá åßíáé ìéêñüôåñï áðü ôç ÷ùñçôéêüôçôá ôïõ åíüò ìÝóïõ. ¸íá
êáèçìåñéíü áíôßãñáöï ìðïñåß íá åßíáé åßôå ïëüêëçñï åßôå ðñïóáõîçôéêü.
Ìðïñåßôå íá áðïöáóßóåôå íá êñáôÞóåôå ôéò êáôáôìÞóåéò óáò ìéêñÝò ãéá íá
÷ùñÜíå óå Ýíá ìÝóï (ãéá êáèçìåñéíÜ ðëÞñç áíôßãñáöá). Óå ïðïéáäÞðïôå
ðåñßðôùóç êÜèå êáôÜôìçóç èá ðñÝðåé íá åßíáé áñêåôÜ ìéêñÞ þóôå ôá
êáèçìåñéíÜ äåäïìÝíá (üëá ôá áëëáãìÝíá áñ÷åßá) íá ÷ùñÜíå óå Ýíá ìÝóï
(åðéëÝîôå ðñïóáõîçôéêü áíôßãñáöï êáé íá ðåñéìÝíåôå íá áëëÜæåôå ìÝóï
ãéá ôï åâäïìáäéáßï/ìçíéáßï ðëÞñåò áíôßãñáöï - äåí ãßíåôáé ðëÞñçò
áõôïìáôïðïéçìÝíç åñãáóßá).
Ç óôñáôçãéêÞ áíôéãñÜöùí åîáñôÜôáé áðü áõôÞ ôçí áðüöáóç.
¼ôáí ó÷åäéÜæåôå íá áãïñÜóåôå äßóêïõò, Èõìçèåßôå íá êñáôÞóåôå áñêåôÜ
÷ñÞìáôá ãéá ôá áíôßãñáöá! ÄåäïìÝíá ÷ùñßò áíôßãñáöá åßíáé Ü÷ñçóôá! Ç
áíáðáñáãùãÞ äåäïìÝíùí êïóôßæåé ðïëý ðåñéóóüôåñï áðü ôï áíôßãñáöï ãéá
ó÷åäüí ïðïéïíäÞðïôå!
Ãéá ìåãáëýôåñç áðüäïóç åßíáé ÷ñÞóéìï íá êñáôÜôå áñ÷åßá ìå äéáöïñåôéêü
÷ñüíï æùÞò óå äéáöïñåôéêÝò êáôáôìÞóåéò. Ìå áõôü ôïí ôñüðï ôá âñá÷ýâéá
áñ÷åßá óôçí êáôÜôìçóç óõæçôÞóåùí èá êáôáêåñìáôéóôïýí ðïëý. Áõôü, üìùò,
äå èá Ý÷åé êáìßá åðßðôùóç óôçí áðüäïóç ôùí / Þ /home êáôáôìÞóåùí.
[1m4. ¸íá ðáñÜäåéãìá[0m
[1m4.1. Ðñïôåéíüìåíï ìïíôÝëï ãéá öéëüäïîïõò áñ÷Üñéïõò[0m
¸íá óõ÷íü ìïíôÝëï äçìéïõñãåß ôéò /, /home êáé /var êáôáôìÞóåéò üðùò
ðñïáíáöÝñèçêå. Åßíáé áñêåôÜ áðëü óôçí åãêáôÜóôáóç êáé óõíôÞñçóç êáé
äéáöïñïðïéåß áñêåôÜ ôéò êáôáôìÞóåéò þóôå íá áðïöåõ÷èïýí ðñïâëÞìáôá áðü
ôç äéÜñêåéá æùÞò ôùí áñ÷åßùí. Âïëåýåé êáé ãéá áíôßãñáöá: ó÷åäüí
êáíÝíáò äåí êñáôÜ áíôßãñáöï ôïõ USENET êáé ìüíï ìåñéêÜ áñ÷åßá ôïõ /var
áîßæïõí íá êñáôçèïýí (/var/spool/mail ãéá ðáñÜäåéãìá). Áðü ôçí Üëëç,
ôï / óðÜíéá áëëÜæåé êáé ìðïñåß íá áíôéãñáöåß êáôÜ âïýëçóç (ãéá
ðáñÜäåéãìá ìåôÜ áðü áëëáãÝò óôç äéáìüñöùóç) êáé åßíáé áñêåôÜ ìéêñü ãéá
íá ÷ùñÝóåé óå Ýíá ìïíôÝñíï ìÝóï (ðåñßðïõ 250 ìå 500MB, áíÜëïãá ìå ôï
ðüóåò åöáñìïãÝò Ý÷ïõí åãêáôáóôáèåß). Ôï /home ðåñéëáìâÜíåé ðïëýôéìá
äåäïìÝíá ÷ñçóôþí, ïðüôå èá ðñÝðåé íá äçìéïõñãåßôáé áíôßãñáöï
êáèçìåñéíÜ. ÌåñéêÝò åãêáôáóôÜóåéò Ý÷ïõí ðïëý ìåãÜëá /home êáé ðñÝðåé
íá êÜíïõí ðñïóáõîçôéêÜ áíôßãñáöá.
ÌåñéêÜ óõóôÞìáôá âÜæïõí ôï /tpm óå îå÷ùñéóôÞ êáôÜôìçóç, åíþ Üëëá
äçìéïõñãïýí Ýíá óõìâïëéêü äåóìü óôï /var/tmp ãéá íá Ý÷ïõí ôï ßäéï
áðïôÝëåóìá (óçìåéþóôå üôé áõôü ìðïñåß íá åðçñåÜóåé ôï single user
mode, üðïõ ôï /var äå èá åßíáé äéáèÝóéìï ìÝ÷ñé íá äçìéïõñãçèåß Ýíá Þ
íá ôï áíáñôÞóåôå ÷åéñïêßíçôá óôï /var) Þ ôï âÜæïõí óå RAM disk (üðùò
êÜíåé ôï Solaris ãéá ðáñÜäåéãìá). Áõôü êñáôÜ ôï /tmp Ýîù áðü ôï /, ìéá
êáëÞ éäÝá.
Ôï ìïíôÝëï áõôü åßíáé âïëéêü êáé ãéá áíáâáèìßóåéò Þ åðáíåãêáôáóôÜóåéò:
êñáôÞóôå ôá áñ÷åßá äéáìüñöùóçò (Þ ïëüêëçñï ôï /etc) óå êÜðïéï /home
êáôÜëïãï, ðåôÜîôå ôï /, åðáíåãêáôáóôÞóåôå êáé îáíáöïñôþóôå ôçí ðáëéÜ
äéáìüñöùóç áðü ôï /home.
[1m5. Ðþò ôï Ýêáíá óôï ìç÷ÜíçìÜ ìïõ[0m
Åß÷á óôï ñÜöé Ýíáí ðáëéü ISA 386/40, ðïõ åãêáôÝëåéøá ðñéí äõï ÷ñüíéá
åðåéäÞ åß÷å ôå÷íïëïãéêÜ îåðåñáóôåß. Ó÷åäßáæá íá ôï êÜíù Ýíá ìéêñü
åîõðçñÝôç ÷ùñßò X-Windows ãéá ôï ïéêéáêü ôïðéêü ìïõ äßêôõï.
Íá ðùò ôï Ýêáíá: ðÞñá ôïí 386 êáé ôïõ Ýâáëá 16MB RAM. Ðñüóèåóá Ýíá
öôçíü EIDE äßóêï, ôï ìéêñüôåñï ðïõ ìðïñïýóá íá âñù (800MB), êáé ìéá
êÜñôá ethernet. ¸âáëá êáé ìéá ðáëéÜ êÜñôá ãñáöéêþí Hercules åðåéäÞ
åß÷á áêüìá ìéá ïèüíç. ÅãêáôÝóôçóá ôï Linux êáé Ýôóé Ýãéíå Ýíáò NFS,
SMB, HTTP, LPD/LPR, NNTP server êáèþò êáé äéáêïìéóôÞò ôá÷õäñïìåßïõ êáé
åîõðçñåôçôÞò POP3. Ìå ìéá ðñüóèåôç ISDN êÜñôá ôï ìç÷Üíçìá Ýãéíå êáé ï
TCP/IP router êáé firewall.
Ï ðåñéóóüôåñïò ÷þñïò ôïõ äßóêïõ ðÞãå óôïõò êáôáëüãïõò /var,
/var/spool/mail, /var/spool/news êáé /var/htppd/html. ¸âáëá ôï /var
óå îå÷ùñéóôÞ, ìåãÜëç êáôÜôìçóç. Äå èá õðÜñ÷ïõí ó÷åäüí êáèüëïõ ÷ñÞóôåò
óôï ìç÷Üíçìá, ïðüôå äåí Ýêáíá home êáôÜôìçóç áëëÜ ôçí ðñïóÜñôçóá óôï
/home áðü êÜðïéï Üëëï óôáèìü åñãáóßáò ìÝóù NFS.
Linux ÷ùñßò ×-Windows óõí áñêåôÜ ôïðéêÜ åãêáôåóôçìÝíá åñãáëåßá èá
åßíáé ìéá ÷áñÜ ìå 250MB óôï /. Ôï ìç÷Üíçìá Ý÷åé 16MB RAM, áëëÜ èá
ôñÝ÷åé ðïëëïýò servers. 16MB ÷þñïõ åíáëëáãÞò èá åßíáé áðáñáßôçôá, 32MB
èá åßíáé Üíåôá. ×þñï Ý÷ïõìå, ïðüôå ôï ìç÷Üíçìá èá ðÜñåé 32MB. Ãéá
óõíáéóèçìáôéêïýò ëüãïõò ìéá êáôÜôìçóç MS-DOS ðåñßðïõ 20MB êñáôéÝôáé.
ÁðïöÜóéóá íá åéóÜãù ôï /home áðü Üëëï ìç÷Üíçìá, ïðüôå ôá õðüëïéðá
500+MB èá êáôáëÞîïõí ùò /var. Èá åßíáé ðáñáðÜíù áðü áñêåôÜ ãéá ïéêéáêÞ
ôñïöïäïóßá USENET.
¸÷ïõìå
______________________________________________________________________
Device Mount point Size
/dev/hda1 /dos_c 25 MB
/dev/hda2 - (swap space) 32 MB
/dev/hda3 / 250 MB
/dev/hda4 - (extended partition) 500 MB
/dev/hda5 /var 500 MB
homeserver:/home /home 1.6 GB
______________________________________________________________________
ÊÜíù ôá áíôßãñáöá áóöáëåßáò ôïõ ìç÷áíÞìáôïò ìÝóù ôïõ äéêôýïõ
÷ñçóéìïðïéþíôáò ôáéíßåò óôï homeserver. Åöüóïí üëá óå áõôü ôï ìç÷Üíçìá
Ý÷ïõí åãêáôáóôáèåß áðü CD-ROM ôá ìüíá ðïõ ðñÝðåé íá óþóù åßíáé ôá
áñ÷åßá äéáìüñöùóçò áðü ôï /etc, ôá ðáñáìåôñïðïéçìÝíá ìïõ, ôïðéêÜ
åãêáôåóôçìÝíá *.tgz áñ÷åßá áðü ôï /root/Source/Installed êáé ôá
/var/spool/mail êáé /var/httpd/html. Ôá áíôéãñÜöù óå Ýíá êáôÜëïãï
/home/backmeup óôïí homeserver êÜèå íý÷ôá, üðïõ ôï ðñïãñáììáôéóìÝíï
áíôßãñáöï ãéá ôïí homeserver ôá ãñÜöåé.
distrib
>
Mandriva
>
2010.0
>
i586
>
media
>
contrib-release
>
by-pkgid
>
b64a0ed9abef7306f12de680983610ea
>
files
>
34
