De Linux Afdruk HOWTO
Grant Taylor <gtaylor+pht@picante.com>
Vertaald door: Ellen Bokhorst bokkie@nl.linux.org
Versie 3.30, 19/11/1999 06:00:35
Dit is de Linux Afdruk HOWTO, een verzameling met informatie over hoe
je alle afdrukken onder Linux (en andere Unices in het algemeen) kunt
genereren, bekijken en faxen.
______________________________________________________________________
Inhoudsopgave
1. Introductie
1.1 Historie
1.2 Copyright
2. Hoe af te drukken
3. Kernel afdrukapparaten
3.1 Het lp device (kernels <=2.1.32)
3.2 Het parport-device (kernels >= 2.1.33)
3.3 Seriële devices
4. Ondersteunde Printers
4.1 Postscript
4.2 Niet-Postscript
4.3 Welke printers werken?
4.3.1 Printer compatibiliteitenlijst
4.4 Hoe koop je een printer?
5. Welke spooling software?
6. Hoe het werkt, basis
7. Hoe zaken in te stellen, basis
7.1 Traditionele lpd configuratie
7.2 Bestandspermissies
8. Verkrijgen van Afdruksoftware
9. Verkopers Oplossingen
9.1 Red Hat
9.2 Debian
9.3 Andere Distributies
10. Ghostscript
10.1 Ghostscript Aanroepen
10.2 Ghostscript uitvoer fijnafstemmen
10.2.1 Uitvoer lokatie en grootte
10.2.2 Gamma, dotsizes, enz.
11. Hoe afdrukken naar een printer over het netwerk
11.1 Naar een Unix/lpd host
11.1.1 Met
11.1.2 Met
11.2 Naar een Win95, WinNT, LanManager, of Samba printer
11.3 Naar een NetWare Printer
11.4 Naar een EtherTalk (Apple) printer
11.5 Naar een HP of andere ethernet printer
11.5.1 Naar oudere HP's
11.6 Een
11.7 Vanaf Windows
11.8 Vanaf een Apple
11.9 Vanaf Netware
12. Printers die alleen voor Windows zijn bestemd
12.1 De Ghostscript Windows redirector
12.2 Lexmarks
12.3 Het pbm2l7k programma
13. Hoe naar een fax machine af te drukken
13.1 Een faxmodem gebruiken
13.2 Gebruiken van Remote Printing Service
14. Hoe genereer je iets dat waard is om af te drukken
14.1 Markup languages
14.2 WYSIWYG Tekstverwerkers
15. Van te voren op scherm bekijken van afdrukbare zaken
15.1 PostScript
15.2 TeX dvi
15.3 Adobe PDF
16. Seriële printers onder lpd
16.1 Instelling in printcap
16.2 Oudere seriële printers die tekens weglaten
17. Credits
______________________________________________________________________
1. Introductie
In de Afdruk HOWTO zou alles moeten staan wat je moet weten om je op
weg te helpen bij het instellen van afdrukservices op je Linuxbox(en).
Het is echter gecompliceerder dan in de aanwijs-en-klik wereld van
Microsoft en Apple, maar het is ook flexibeler, en zeker gemakkelijker
te beheren voor groot opgezette LAN's.
Dit document is zo opgezet dat de meeste mensen slechts ongeveer de
eerste helft ervan nodig zullen hebben. Veel van de meer onbekende en
situatie-afhankelijke informatie staat in het laatste gedeelte van dit
document en kan eenvoudig worden opgezocht via de inhoudsopgave.
Daarentegen zal waarschijnlijk bijna iedereen de meeste informatie uit
paragraaf 9 of 10 nodig hebben.
Aangezien versie 3.x volledig is herschreven, is veel van de
informatie van vorige edities verloren gegaan. Dit komt door het
ontwerp. De voorgaande HOWTO's hadden een grootte van ca 60 gedrukte
pagina's en dit was niet prettig leesbaar. Als je geen oplossing in
dit document vindt voor de problemen die je ondervindt, word je
aangemoedigd om a) de voorgaande versie door te nemen, te vinden bij
de Printing HOWTO HomePage <http://www.picante.com/~gtaylor/pht/> en
b) een bericht achter te laten, waarin je aangeeft wat in dit document
zou moeten staan, maar er niet in staat.
De Printing HOWTO Home Page <http://www.picante.com/~gtaylor/pht/> is
een goede plek om naar de laatste versie te zoeken; het wordt
natuurlijk ook gedistribueerd vanaf Metalab (metalab.unc.edu) en je
vriendelijke lokale LDP mirror.
1.1. Historie
Dit is de derde generatie van de Printing HOWTO, dus voor de derde
keer compleet herschreven. De historie van de PHT kan op deze manier
te boek worden gesteld:
1. Ik schreef de printing-howto in 1992 als reactie op de te vele
vragen met betrekking tot het afdrukken in comp.os.linux en postte
het. Dit dateerde het HOWTO project voor een paar maanden
vervroegd en was de eerste FAQlet die een `howto' werd genoemd.
Deze uitgave was in plain ascii.
2. Na me te hebben aangesloten bij het HOWTO-project, werd de
Printing-HOWTO samengevoegd met een lpd FAQ van Brian McCauley
<B.A.McCauley@bham.ac.uk>; we waren voor ongeveer twee jaar mede-
auteur van de PHT. Op een bepaald moment voegden we het samen met
het werk van Karl Auer <Karl.Auer@anu.edu.au>. Deze generatie van
de PHT was in TeXinfo, en beschikbaar in PS, HTML, Ascii, en Info.
3. Na de PHT voor meer dan een jaar te hebben laten rotten en vallen,
en een niet succesvolle poging om iemand anders te krijgen om het
te beheren, vond deze omwerking plaats. Deze generatie van de PHT
is geschreven in SGML door gebruik te maken van de LinuxDoc DTD en
het SGML-Tools-1 package. Beginnend met versie 3.27, is het
verenigd met een samenvatting van een bijbehorende
printerondersteunings database; voor 3.27 stond er in deze HOWTO
nooit een printer-compatibiliteitenlijst (!).
1.2. Copyright
Dit document valt onder het Copyright (c) 1992-1999 door Grant Taylor.
Voel je vrij dit document te kopiëren en te herdistribueren
overeenkomstig de voorwaarden van de GNU General Public License,
revisie 2 of later.
2. Hoe af te drukken
Als je reeds lpd hebt ingesteld om naar je printer af te drukken, of
je systeembeheerder heeft dit al gedaan, of je verkoper deed dit voor
je, dan hoef je alleen nog te leren hoe je het commando lpr kunt
gebruiken. De Printing Usage HOWTO
<http://metalab.unc.edu/LDP/HOWTO/Printing-Usage-HOWTO.html> gaat
hierover, en een paar andere wachtrij-manipulatie-commando's die je
waarschijnlijk zou moeten kennen.
Als je echter een nieuw systeem of nieuwe printer hebt, dan zul je, op
wat voor manier dan ook, je afdrukservices in moeten stellen voordat
je af kunt drukken. Lees verder!
3. Kernel afdrukapparaten
Er zijn twee compleet verschillende device-drivers voor de parallelle
poort; welke je gebruikt is afhankelijk van je kernelversie (je kunt
achter je versie komen via het commando uname -a). De driver is in
Linux 2.1.33 gewijzigd.
Een paar details zijn hetzelfde voor beide stijlen drivers. Hetgeen
veel mensen hebben gemerkt, is dat Linux hun parallelle poort niet zal
detecteren tenzij ze in hun PC BIOS "Plug en Play" de-activeren. (Dit
is geen verrassing; de waarnemingsreputatie van PnP of niet-PCI
devices onder Windows en elders is een ramp gebleken).
3.1. Het lp device (kernels <=2.1.32)
De Linux kernel (<=2.1.32), waarbij er van uit wordt gegaan dat je het
lp device in hebt gecompileerd of geladen (in de uitvoer van cat
/proc/devices zou het device lp voor moeten komen als het is geladen),
voorziet in één of meer /dev/lp0, /dev/lp1, en /dev/lp2. Deze worden
NIET dynamisch toegewezen, maar corresponderen ieder met een specifiek
hardware I/O adres. Dit betekent dat je eerste printer, afhankelijk
van je hardware, lp0 of lp1 kan zijn. Probeer gewoon beiden.
Een paar gebruikers rapporteerden dat hun bi-directionele lp poorten
niet werden gedetecteerd als zij een oudere uni-directionele
printerkabel gebruikten. Controleer of je een behoorlijke kabel hebt.
Men kan de plip en lp drivers niet tegelijkertijd op een gegeven poort
gebruiken (in ieder geval niet onder 2.0). Je kunt echter de ene of de
andere driver op ieder moment zowel handmatig hebben geladen als door
kerneld met versie 2.x (en latere 1.3.x) kernels. Door zorgvuldig de
interrupts en dergelijke in te stellen, kun je naar men mag aannemen
plip op de ene poort en lp op de andere poort gebruiken. Iemand deed
dit door de drivers te wijzigen; Ik wacht met spanning op een
succesvol rapport van iemand die dit slechts door middel van een
slimme commando-regel doet.
Er is een kleine utility met de naam tunelp in omloop gebracht waar je
het Linux 2.0 interrupt-gebruik, de polling-snelheid, en andere opties
van het Linux 2.0 lp-device, als root, mee af kunt stellen.
Als de lp-driver in de kernel is ingebouwd, zal de kernel een lp=
optie accepteren om de interrupts en io-adressen in te stellen:
Als de lp driver in de kernel is ingebouwd, zou je de LILO/LOADLIN
commando-regel kunnen gebruiken om de poortadressen en interrupts in te
stellen, waarvan de driver gebruik zal gaan maken.
Syntax: lp=port0[,irq0[,port1[,irq1[,port2[,irq2]]]]]
Bijvoorbeeld: lp=0x378,0 of lp=0x278,5,0x378,7 **
Merk op dat als dit kenmerk wordt gebruikt, je *alle* poorten die
je zult gaan gebruiken, moet specificeren, er zijn geen standaards.
Je kunt een ingebouwde driver met lp=0 de-activeren.
Geladen als een module, is het mogelijk io-adressen en interrupts op
de insmod commando-regel (of in /etc/conf.modules om kerneld te
beïnvloeden) op te geven door gebruik te maken van de gebruikelijke
argumentensyntax van een module. De parameters zijn
io=port0,port1,port2 en irq=irq0,irq1,irq2. Lees de manpage van insmod
voor meer informatie hierover.
**Voor degenen onder jullie die (me aardig vinden) nooit de standaard
poortnummers kunnen vinden als je ze nodig hebt, ze zijn als in het
tweede voorbeeld hierboven. De andere poort (lp0) bevindt zich op
0x3bc. Ik zou niet weten van welk interrupt het gewoonlijk gebruik
maakt.
De source-code voor de Linux 2.0 parallelle poort-driver staat in
/usr/src/linux/drivers/char/lp.c.
3.2. Het parport-device (kernels >= 2.1.33)
Beginnend met kernel 2.1.33 (en beschikbaar als een patch voor kernel
2.0.30), is het lp-device slechts een client van het nieuwe parport-
device. De aanvulling van het parport device corrigeert een aantal
problemen die bij het oude lp-device optraden - het kan de poort met
andere drivers delen, het wijst dynamisch beschikbare parallelle
poorten toe aan device-nummers in plaats van dat het een vaste
communicatie-verbinding tussen I/O adressen en poortnummers, enz.
forceert.
De komst van het parport-device heeft voor een hele schare nieuwe
parallelle poortdrivers gezorgd, voor zaken als Zipdrives, Backpack
CD-ROM's en disks, enzovoort. Een aantal hiervan zijn ook beschikbaar
in versies voor 2.0 kernels; kijk hiervoor rond op het web.
Het belangrijkste verschil dat je op zal vallen, zover het printen
betreft is, dat kernels die op de parport zijn gebaseerd, de lp-
devices dynamisch aan parallelle poorten toewijzen. Dus wat lp1 onder
Linux 2.0 was, kan onder Linux 2.2 heel goed lp0 zijn. Zorg ervoor dat
je dit controleert, als je een upgrade van een lp-driver-kernel naar
een parport-driver-kernel uitvoert.
Het meest voorkomende probleem dat zich met dit device schijnt voor te
doen heeft te maken met een onjuiste configuratie:
De Distributie
Een aantal Linux-distributies worden met een onjuiste setup van
/etc/modules.conf (of /etc/conf.modules) geleverd, waardoor de
driver niet juist wordt geladen als je het nodig hebt. Met een
recente modutils schijnen de juiste magische regels in
modules.conf als volgt te moeten zijn:
alias /dev/printers lp
alias /dev/lp* lp
alias parport_lowlevel parport_pc
De BIOS
In de BIOS van veel PC's is de parallelle poort als een Plug &
Play device ingesteld. Hiermee wordt het een perfect eenvoudig
apparaat, dat bijna altijd aanwezig is, onnodig gecompliceerd
gemaakt; schakel de PnP instelling voor je parallelle poort uit
("LPT1" in veel BIOS'sen) als je parallelle poort niet door de
Linux-driver wordt herkend. De juiste instelling wordt vaak
"legacy", "ISA" of "0x378" genoemd, maar waarschijnlijk niet
"disabled".
Je kunt ook het bestand Documentation/parport.txt in je kernel sources
lezen, of de parport website
<http://www.cyberelk.demon.co.uk/parport.html> bekijken.
3.3. Seriële devices
Seriële devices worden onder Linux iets dergelijks als /dev/ttyS1
genoemd. Het utility stty staat je toe om de instellingen voor een
seriële poort interactief te bekijken of in te stellen; setserial
staat je toe een aantal uitgebreide kenmerken te beheren en IRQ's en
I/O adressen te configureren voor de niet-standaard poorten. Een
verdere bespreking van seriële poorten onder Linux kun je vinden in de
Serial-HOWTO <http://metalab.unc.edu/mdw/HOWTO/Serial-HOWTO.html>.
Als je gebruik maakt van een langzame seriële printer met flow
control, kan het zijn dat je bemerkt dat een aantal van je afdruktaken
worden afgebroken. Dit kan te wijten zijn aan de seriële poort, wiens
standaardgedrag is om alle niet verzonden tekens te wissen, die zich
na 30 seconden nadat het poortdevice is gesloten nog in de buffer
bevinden. De buffer kan 4096 tekens vasthouden. Als je printer flow
control gebruikt en het langzaam is, kan het alle data uit de buffer
niet binen 30 seconden nadat de afdruksoftware de seriële poort heeft
gesloten, verwerken. Het laatste deel van de inhoud van de buffer zal
hierdoor verloren gaan. Als het commando cat file > /dev/ttyS2 voor
korte bestanden volledige afdrukken produceert, maar langere bestanden
afbreekt, kan het zijn dat hiervan sprake is.
De 30 seconden-interval kan via de commando-regeloptie "closing_wait"
van setserial (versie 2.12 en later) worden aangepast. De seriële
poorten van een computer worden gewoonlijk door een aanroep van
setserial in het opstartbestand rc.serial geïnitialiseerd. De aanroep
voor de seriële afdrukpoort kan worden gewijzigd door de closing_wait
tegelijkertijd in te stellen met de andere parameters van de poort.
4. Ondersteunde Printers
De Linux kernel ondersteunt in het algemeen iedere printer die je in
een seriële of parallelle poort kunt pluggen, maar er zijn dingen om
op te letten, en printers die je niet zult kunnen gebruiken, zelfs al
kunnen ze (elektronisch gesproken) met Linux communiceren.
Hoofdzakelijk bevinden zich tussen deze incompatibele printers,
printers waarnaar als "Windows" of "GDI" printers wordt gerefereerd.
Ze worden zo genoemd, omdat een deel of de gehele
printerbesturingstaal en de ontwerpdetails van het afdrukmechanisme
niet zijn gedocumenteerd. De verkoper zal in een Windows-driver
voorzien en met veel genoegen alleen aan Windows gebruikers verkopen;
daarom worden ze Winprinters genoemd. In een aantal gevallen voorziet
de verkoper ook in drivers voor NT, OS/2 of andere besturingssystemen.
Veel van deze printers werken niet met Linux. Een paar daarvan doen
dit wel, en een aantal daarvan werken slechts een beetje (meestal
omdat iemand aan de details, die nodig waren om een driver te
schrijven, is gekomen, met behulp van reverse engineering). Zie de
printerondersteuningslijst hieronder voor details over specifieke
printers.
Een paar printers zitten daar tussenin. Een aantal van de modellen
van NEC implementeren bijvoorbeeld een eenvoudige vorm van de
standaard printertaal PCL, waarmee met PCL-sprekende software is
toegestaan tot 300dpi af te drukken, maar alleen NEC weet hoe het de
volledige 600dpi uit deze printers kan halen.
Merk op dat als je al één van deze Winprinters hebt, er omslachtige
manieren zijn om het voor elkaar te krijgen dat Linux ernaar kan
printen, maar ze veroorzaken nogal wat narigheid en ik heb het zelf
nooit geprobeerd. Zie Sectie 12 van dit document voor een verdere
bespreking van printers die alleen voor Windows zijn bestemd.
4.1. Postscript
Voor wat betreft de printers die wel onder Linux werken, is de beste
keuze een printer met ingebouwde PostScript ondersteuning te kopen.
Bijna alle Unix software waarmee afdrukbare uitvoer wordt
geproduceerd, produceert het in PostScript, dus uiteraard zou het fijn
zijn om aan een printer te komen die PostScript direct ondersteunt.
Helaas is de ondersteuning voor Postscript buiten het laserprinter
domain schaars, en soms is het een kostbare uitbreiding.
Unix software, en de publicerende industrie in het algemeen, hebben
Postscript algemeen erkend als de printerbesturingstaal van hun keuze.
Dit gebeurde om verscheidene redenen:
Keuze van het tijdstip
Postscript kwam als onderdeel van de Apple Laserwriter, een
perfecte combinatie met de Macintosh, het systeem dat op grote
schaal verantwoordelijk is voor de desktop publishing revolutie
van de 80'r jaren.
Z'n device-onafhankelijkheid
Postscript programma's kunnen worden uitgevoerd om uitvoer te
genereren op een pixel-scherm, een vector scherm, een
faxmachine, van bijna alle soorten afdrukmechanismen, zonder dat
het originele programma daarvoor nodig is. De Postscript
uitvoer ziet er op ieder Postscript device hetzelfde uit, op z'n
minst binnen de beperkingen van de capaciteiten van het device.
Voor de aanmaak van PDF, wisselden mensen online complexe
documenten als Postscript-bestanden uit. De enige reden dat deze
standaard het niet "uithield", was omdat Windows-computers
meestal niet waren voorzien van een Postscript previewer, dus
Adobe specificeerde hyperlinks en compressie voor Postscript,
noemde het resultaat PDF, distribueerde er previewers voor, en
vond een markt voor hun "distiller" tools (de functionaliteit
waar ook door ghostscript's ps2pdf en pdf2ps programma's in is
voorzien).
Het is een echte programmeertaal
Postscript is een complete programmeertaal; je kunt software
schrijven om er bijna alles mee te doen. Dit is vooral handig
voor het definiëren van subroutines aan het begin van je
programma, om complexe zaken te herproduceren telkens weer het
hele document door, zoals een logo of een grote "CONCEPT" op de
achtergrond.
Het is open
Postscript is volledig gespecificeerd in een voor het publiek
beschikbare serie boeken (die je bij iedere goede boekwinkel
kunt kopen). Alhoewel Adobe het uitvond en in de dominante
commerciële implementatie voorziet, produceren andere verkopers,
zoals Aladdin, ook nog onafhankelijke gecodeerde implementaties.
4.2. Niet-Postscript
Als je het (grotere) budget niet hebt, dat nodig is om een Postscript-
printer te kopen, kun je elke printer gebruiken die door Ghostscript
wordt ondersteund. Ghostscript is de vrij-verkrijgbare Postscript
interpreter, die in de plaats van de feitelijke printer Postscript
ondersteuning, wordt gebruikt. Op de Ghostscript Home Page
<http://www.cs.wisc.edu/~ghost/> staat een lijst met ondersteunde
printers en informatie over de status van nieuwe en experimentele
drivers. Merk op dat op deze pagina ondersteunde printers van de
laatste versie van Ghostscript staan, terwijl de meeste Linux
distributies slechts een wat verouderde versie van Ghostscript mee
kunnen leveren vanwege de licentie. Gelukkig bestaat er een
voorverpakt en up-to-date package Ghostscript dat in ieder
contributiegebied beschikbaar wordt gesteld. Help alsjeblieft de
Ghostscript printerondersteunings pagina door je successen en
mislukkingen te rapporteren, waar om wordt gevraagd.
Adobe heeft nu een nieuwe printertaal met de naam "PrintGear". Ik denk
dat het een sterk vereenvoudigde taal in binair formaat is, met wat
Postscript erfenissen, maar zonder Postscript compatibiliteit. En ik
weet niet of Ghostscript het ondersteunt. Maar het schijnt dat een
aantal PrintGear printers een andere taal zoals PCL ondersteunen, en
deze printers zullen met Linux werken (als de PCL in de printer is
geïmplementeerd en niet in een Windows-driver).
4.3. Welke printers werken?
Als je een printer wilt kopen, kun je op verscheidene plaatsen kijken,
om er achter te komen of het zal werken. De coöperatieve beheerde
Printing HOWTO printer database
<http://www.picante.com/~gtaylor/pht/printer_list.cgi> streeft ernaar
een uitgebreide lijst met de stand van Linux printer ondersteuning te
zijn. Een samenvatting ervan staat hieronder; controleer het online
voor meer details en informatie voor welke driver je moet gebruiken.
Ghostscript's printer compatibiliteitenpagina
<http://www.cs.wisc.edu/~ghost/printer.html> bevat een lijst met een
aantal werkende printers, als ook links naar andere pagina's. En
Dejanews bevat honderden "het werkt" en "het werkt niet" verklaringen.
Probeer ze alle drie en als je dit gedaan hebt, controleer dan of je
printer aanwezig is en klopt in de database
<http://www.picante.com/~gtaylor/pht/printer_list.cgi>, zodat het in
de toekomst juist in dit document zal worden weergegeven.
4.3.1. Printer compatibiliteitenlijst
Deze sectie is een samenvatting van de online versie. De online versie
bevat ook de basisspecificaties, opmerkingen, links naar driver-
informatie, gebruikers-beheerde documentatie, webpages van
fabrikanten, enzovoort. De online versie van deze lijst is ook
interactief; mensen kunnen continue printers toevoegen en doen dit
ook, dus zorg ervoor dat je deze ook controleert. Als laatste, als je
printer niet in de lijst staat, voeg deze dan toe!
Printers staan hier in vier categoriën onderverdeeld:
Perfectly
Perfect printers werken perfect - je kunt afdrukken met de
volledige mogelijkheden van de printer, inclusief kleur, de
volledige resolutie, enz. In een paar gevallen staan printers,
met ongedocumenteerde "resolutie vergroting" modes die niet
werken, als perfect weergegeven; in het algemeen is het verschil
in de afdrukkwaliteit klein genoeg dat het niet waard is om je
druk om te maken.
Mostly
Je kunt prima afdrukken, maar er zijn kleine beperkingen van
bepaalde aard met betrekking tot afdrukken of andere
faciliteiten.
Partially
Je kunt afdrukken, maar misschien niet in kleur, of alleen in
een lage resolutie. Zie de online kolom met opmerkingen voor
informatie over de beperking.
Paperweight
Je kunt geen ene moer afdrukken; dit zal typisch te wijten zijn
aan het ontbreken van een driver en/of documentatie over hoe er
één geschreven kan worden.
Aangezien in deze informatie door dozijnen mensen is voorzien, wordt
in geen van de gevallen gegarandeerd dat ze correct is. Het zou
echter makkelijk te bevestigen moeten zijn vanaf de webpages van de
driver en websites van de fabrikanten.
En zonder verdere ophef is hier de printer-compatibiliteitenlijst:
Apple
Perfectly
LaserWriter 16/600, LaserWriter IINTX, LaserWriter Select
360.
Mostly
12/640ps.
Paperweight
StyleWriter 2500.
Avery
Perfectly
Personal Label Printer+.
Mostly
Personal Label Printer.
Brother
Perfectly
HL-1070, HL-10V, HL-10h, HL-1260, HL-2060, HL-4Ve, HL-630,
HL-660, HL-720, HL-730, HL-760, HL-8.
Mostly
HJ-400, HL-1040, HL-1050, HL-1060, HL-1250, MFC 6550MC.
Partially
MC-3000, MFC 7150C.
Paperweight
HL-820.
Canon
Perfectly
BJ-10e, BJ-20, BJ-200, BJ-330, BJ-5, BJC-210, BJC-250,
BJC-4000, BJC-4100, BJC-4200, BJC-4300, BJC-4400, BJC-600,
BJC-6000, BJC-610, BJC-620, BJC-70, BJC-800, LBP-1260,
LBP-1760, LBP-4+, LBP-4U, LBP-8A1, LBP-8II, LIPS-III.
Mostly
BJ-300, BJC-1000, BJC-2000, BJC-240, BJC-4310SP, BJC-7004,
BJC-80, LBP-4sx.
Partially
BJC-4550, BJC-7000, BJC-7100, MultiPASS C2500, MultiPASS
C3500, MultiPASS C5000, Multipass C3000, Multipass C5500.
Paperweight
BJC-5000, LBP-460, LBP-660, Multipass L6000.
Citizen
Perfectly
ProJet II, ProJet IIc.
Partially
printiva600C.
DEC
Perfectly
DECWriter 500i, DECwriter 110i, DECwriter 520ic, LN03.
Partially
1800.
Dymo-CoStar
Perfectly
ASCII 250, ASCII+, EL40, EL60, LabelWriter II, LabelWriter
XL, LabelWriter XL+, SE250, SE250+, Turbo.
Epson
Perfectly
ActionLaser 1100, LP 8000, LQ 850, SQ 1170, Stylus Color,
Stylus Color 400, Stylus Color 440, Stylus Color 640, Stylus
Color 800, Stylus Color 850, Stylus Color II, Stylus Color
IIs, Stylus Pro XL.
Mostly
EPL 5700, Stylus 300, Stylus Color 3000, Stylus Color 500,
Stylus Color 740.
Partially
Stylus Color 300, Stylus Color 900, Stylus Photo 700, Stylus
Photo 750, Stylus Photo EX.
Fujitsu
Perfectly
PrintPartner 10V, PrintPartner 16DV, PrintPartner 20W,
PrintPartner 8000.
HP
Perfectly
2000C, 2500C, Color LaserJet 4500, DeskJet 1200C, DeskJet
1200C/PS, DeskJet 1600C, DeskJet 1600Cm, DeskJet 310, DeskJet
400, DeskJet 420C, DeskJet 500, DeskJet 500C, DeskJet 510,
DeskJet 520, DeskJet 540, DeskJet 550C, DeskJet 600, DeskJet
610C, DeskJet 610CL, DeskJet 612C, DeskJet 660C, DeskJet
670C, DeskJet 672C, DeskJet 682C, DeskJet 690C, DeskJet 694C,
DeskJet 697C, DeskJet 810C, DeskJet 812C, DeskJet 850C,
DeskJet 855C, DeskJet 882C, DeskJet 890C, DeskJet 970Cxi,
LaserJet 1100, LaserJet 1100A, LaserJet 2 w/PS, LaserJet
2100M, LaserJet 2P, LaserJet 3, LaserJet 3P w/PS, LaserJet 4,
LaserJet 4 Plus, LaserJet 4050N, LaserJet 4L, LaserJet 4M,
LaserJet 4P, LaserJet 5, LaserJet 5000, LaserJet 5L, LaserJet
5M, LaserJet 5MP, LaserJet 5P, LaserJet 6L, LaserJet 6MP,
LaserJet 6P, LaserJet 8000, LaserJet 8100, Mopier 320,
PaintJet XL300.
Mostly
DesignJet 650C, Designjet 750 C Plus, DeskJet 1120C, DeskJet
870C, DeskJet 880C, DeskJet 895C, DeskJet 895Cxi, DeskJet
970Cse, LaserJet 2, LaserJet 2100.
Partially
DeskJet 1000C, DeskJet 710C, DeskJet 712C, DeskJet 720C,
DeskJet 722C, DeskJet 820C, OfficeJet 500, OfficeJet 600,
OfficeJet 625, OfficeJet Pro 1150C.
Paperweight
LaserJet 3100.
IBM
Perfectly
4019, 4029 10P, 4303 Network Color Printer, Page Printer
3112, ProPrinterII.
Kyocera
Perfectly
F-3300, FS-1700+, FS-600, FS-800, P-2000.
Mostly
FS-3500.
Lexmark
Perfectly
4039 10plus, Optra Color 1200, Optra Color 1275, Optra Color
40, Optra Color 45, Optra E, Optra E+, Optra E310, Optra Ep,
Optra K 1220, Optra R+, Optra S 1250, Optra S 1855,
Valuewriter 300.
Mostly
1000, 1100, 2070, 5000, 5700, 7000, 7200.
Partially
1020 Business, 2030, Winwriter 400, Z51.
Paperweight
1020, 2050, 3000, 3200, Winwriter 100, Winwriter 150c,
Winwriter 200, Z11.
Minolta
Perfectly
PagePro 6, PagePro 6e, PagePro 6ex, PagePro 8.
Partially
PagePro 8L.
NEC
Perfectly
P2X, SilentWriter LC 890, Silentwriter2 model 290,
SuperScript 660i.
Partially
SuperScript 100C, SuperScript 1260, SuperScript 150C,
SuperScript 650C, SuperScript 750C, SuperScript 860,
SuperScript 870.
Paperweight
SuperScript 610plus, SuperScript 660, SuperScript 660plus.
Oce
Perfectly
3165.
Okidata
Perfectly
8p, OL 410e, OL 600e, OL 610e/PS, OL 800, OL 810e/PS,
OL400ex, OL810ex, OL830Plus, Okipage 10e, Okipage 12i,
Okipage 20DXn, Okipage 6e, Okipage 6ex, Okipage 6w, Okipage
8c.
Mostly
OL 400w, Okipage 4w, Super 6e.
Partially
ML 192+, OL 610e/S.
Paperweight
Okijet 2010, Okijet 2500, Okipage 8w.
Olivetti
Perfectly
JP350S, JP450, PG 306.
PCPI
Perfectly
1030.
Panasonic
Perfectly
KX-2135, KX-P1123, KX-P1124, KX-P1150, KX-P2023, KX-P2150,
KX-P4410, KX-P4450, KX-P5400, KX-P8420, KX-P8475.
Mostly
KX-P2123, KX-P6150.
Partially
KX-P6500.
Paperweight
KX-P6100, KX-P6300 GDI, KX-P8410.
Printrex
Partially
820 DL.
QMS
Perfectly
2425 Turbo EX.
Mostly
ps-810.
Ricoh
Perfectly
4801, 6000.
Paperweight
Aficio Color 2206, Afico FX10.
Samsung
Perfectly
ML-5000a.
Paperweight
ML-85G.
Seiko
Perfectly
SpeedJET 200.
Mostly
SLP, SLP 120, SLP 220, SLP EZ30, SLP Plus, SLP Pro.
Sharp
Perfectly
AR-161.
Star
Perfectly
NL-10.
Mostly
LC 90, LC24-200.
Paperweight
WinType 4000.
Tally
Perfectly
MT908.
Tektronix
Perfectly
4696, 4697, Phaser 780, Phaser IISX, Phaser PX.
Xerox
Perfectly
DocuPrint 4508, DocuPrint C55, DocuPrint N17, DocuPrint N32.
Mostly
DocuPrint P12, DocuPrint P8e, Document Homecentre, XJ6C.
Partially
WorkCentre 450cp, XJ8C.
Paperweight
DocuPrint P8, WorkCentre XD120f.
4.4. Hoe koop je een printer?
Het is tegenwoordig wat moeilijk een printer uit te kiezen; er zijn
nogal wat modellen om uit te kiezen. Hier zijn een aantal tips:
Kosten
Je krijgt waarvoor je betaalt. De meeste printers onder de $200
zullen redelijk goed afdrukken, maar de kosten per pagina zijn
erg hoog. Bij een aantal printers heb je voor één of twee
cartridges al weer een nieuwe printer! De goedkoopste printers
gaan echter niet erg lang mee. De minst dure printers hebben een
MTBF van ongeveer 3 maanden!
Inkjets
De printkoppen van een Inkjet zullen op den duur verstopt raken,
wat niet te repareren is, dus heb je de mogelijkheid de kop op
één of andere manier te vervangen. De printkoppen van Inkjets
zijn duur, dus je kunt de kop beter maar alleen vervangen
wanneer het echt nodig is. Het schijnt dat de Epson Stylus
printers koppen hebben die hersteld kunnen worden, en dat HP
DeskJets de koppen in de cartridges hebben geïntegreerd. Canons
hebben cartridges bestaande uit drie delen die onafhankelijk van
elkaar vervangbare inktreservoirs; ik vind dit ontwerp wel
prettig. OTOH, de HP cartridges zijn niet zoveel duurder, en HP
is over de gehele linie beter; Canon is vaak de derde keus
vanuit het oogpunt van kwaliteit.
Lasers
Laserprinters consumeren een drum en toner. Het goedkoopste
ontwerp heeft de toner en drum in één grote cartridge; deze
ontwerpen zijn het duurst in het gebruik. De beste ontwerpen
voor grote hoeveelheden maken gebruik van gewone tonerpoeder of
tenminste aparte tonercartridges en drums.
Fotografie
De beste kleurenuitvoer van foto's komt van doorlopende tone-
printers zoals de Tektronix Phasers (waxy dye) of de Alps series
(één of ander droog inkt-proces). Een paar van de Alps units
zijn werkelijk te veroorloven, maar deze werken nog niet onder
Linux (IIRC ze zijn gedocumenteerd). De meer algemene voor foto
gespeciliseerde inkjets maken meestal gebruik van 6 kleuren
CMYKcm afdrukken of zelfs van een 7 kleuren CMYKcmy proces;
alleen modellen met Postscript ondersteuning werken onder Linux,
aangezien Ghostscript deze kleuren modellen niet schijnt te
ondersteunen. Goede CMYK uitvoer is echter niet te versmaden.
Alle printers gespecialiseerd in foto's zijn duur in het
gebruik; óf je blauw raakt altijd op en je moet de gehele
cartridge vervangen, of je betaalt nogal veel aan de individuele
kleurnavullingen voor je dure foto-printer.
Snelheid
Snelheid is evenredig aan verwerkingskracht, bandbreedte, en in
het algemeen de kosten van de printer. De snelste printers zijn
netwerk postscript printers met krachtige interne processors.
Printers voor de gewone consument zijn deels afhankelijk van de
snelheid van Ghostscript, wat je nog iets kunt beïnvloeden met
een redelijk goede krachtige computer; in het bijzonder kunnen
volledige kleurenpagina's grote hoeveelheden host-memory
consumeren.
Dot Matrix
Als je op carbonformulieren af wilt drukken, heb je een impact
printer nodig; veel bedrijven produceren nog steeds dot matrix
printers, de meeste daarvan emuleren traditionele Epson modellen
en werken dus prima.
Labels
Er zijn twee series ondersteunde labelprinters; zoek naar de
Dymo-Costar en de Seiko SLP modellen. Het kan zijn dat andere
modellen niet werken. Avery maakt ook diverse groottes
sticheretiketten in 8.5x11 formaat die je voor je gewone printer
kunt gebruiken.
Plotting
Grote conceptformaten worden tegenwoordig meestal door monster
inkjets ondersteund; HP is een populaire keuze. Middelgrote
(11x17) inkjets worden gewoonlijk ook voor kleinere afdrukken
gebruikt. Veel plotting van deze soort wordt gedaan met de
talen RTL, HP-GL, en HP-GL/2, wat allen eenvoudige HP's eigen
vector-talen zijn die gewoonlijk direct door applicatie-software
worden gegenereerd.
5. Welke spooling software?
Tot voor kort, was de keuze voor Linux gebruikers eenvoudig - iedereen
draaide hetzelfde oude lpd dat voornamelijk letterlijk afkomstig is
van de Net-2 code van BSD. Zelfs nu nog leveren de meeste verkopers
deze software. Maar dit is op SVR4 lijkende systemen - waaronder Sun's
Solaris - aan het wijzigen. Ze komen met een volledig ander print
spooling package, geconcentreerd rondom lpsched. En er zijn tekenen
dat een aantal verkopers van Linux over zullen stappen op de levering
van LPRng, een veel minder oude printspooling implementatie dat vrij-
verkrijgbaar is. LPRng is voor grote installaties veel gemakkelijker
te beheren. (lees: meer dan één printer, elke seriële printer, van of
elke bijzondere niet-lpd netwerkprinter) en heeft een minder
ontzaglijk willekeurige codebase dan het stereotiepe lpd. Er kan zelfs
eerlijk van worden beweerd dat het veilig is - er zijn geen SUID
binaries, en het ondersteunt authenticatie via PGP van Kerberos.
Een interessante nieuwkomer is "CUPS", een implementatie van het
Internet Printing Protocol, een RFC-gedefinieerde vervangend protocol
voor het eerbiedwaardige lpd-protocol. De primaire implementatie
hiervan is de open-source component van het commerciële product "Easy
Print", welke bestaat uit een intelligente spooler en een verzameling
commerciële printerdrivers gebouwd rond Ghostscript.
Voor het moment, zelfs in het licht van de nieuwe opties, is lpd voor
de meeste Linux-gebruikers waarschijnlijk prima. Ondanks dat het niet
het geweldigste systeem is, werkt het prima zodra het éénmaal is
ingesteld, het wordt goed begrepen en is uitgebreid in Unix-boeken van
derden gedocumenteerd.
Als je graag meer informatie over LPRng zou willen hebben, kijk dan op
de LPRng Web Page <http://www.astart.com/lprng/LPRng.html>. In
toekomstige versies van deze HOWTO zal informatie over het gebruik van
zowel LPRng als de gewone lpd worden opgenomen.
6. Hoe het werkt, basis
Om het afdrukken goed te kunnen laten werken, zul je moeten begrijpen
hoe het lpd-systeem werkt.
Lpd staat voor Line Printer Daemon, en verwijst in verschillende
contexten naar zowel de daemon als de gehele verzameling programma's
waarmee print spooling wordt gedraaid. Dit zijn:
lpdDe spooling daemon.
Één hiervan draait om alles op een computer te besturen, EN één
draait per printer op het moment dat de printer aan 't afdrukken
is.
lpr
Het gebruikers spooling commando. Lpr zoekt contact met lpd en
brengt een nieuwe afdruktaak in de spool.
lpq
Toont de taken in een wachtrij.
lpc
Het Lpd systeem beheercommando. Met lpc kun je de
afdrukwachtrijen stoppen, starten, opnieuw ordenen, enz.
lprm
lprm zal een taak uit de print spool verwijderen.
Maar hoe valt dit nu samen? Als het systeem wordt opgestart, wordt
lpd uitgevoerd. Het scant het bestand /etc/printcap om kennis te
nemen van de printers waar het spools voor zal gaan beheren. Iedere
keer als iemand lpr opstart, zoekt lpr contact met lpd via de named
socket /dev/printer, en geeft lpd zowel het bestand dat moet worden
afgedrukt en wat informatie over wie aan het afdrukken is en hoe het
moet worden afgedrukt. Lpd drukt op zijn beurt vervolgens het bestand
af op de daarvoor bestemde printer.
Het lp-systeem werd van origine ontworpen toen de meeste printers nog
regelprinters waren - dat hield in dat mensen meestal plain ascii
afdrukte. Waar het op neer komt, is dat er slechts wat extra
scriptwerk voor nodig is om te zorgen dat lpd heel goed werkt voor de
hedendaagse afdruktaken, die vaak in PostScript, of tekst, of dvi,
of.... staan.
7. Hoe zaken in te stellen, basis
7.1. Traditionele lpd configuratie
De minimale setup voor lpd resulteert in een systeem die de bestanden
in een wachtrij kan plaatsen en ze kan afdrukken. Het zal er geen
enkele aandacht aan schenken, of je printer ze zal begrijpen of niet,
en zal je waarschijnlijk geen aantrekkelijke uitvoer laten produceren.
Toch is het de eerste stap naar begrip, dus lees verder!
Om een afdrukwachtrij aan lpd toe te voegen, moet je een record in
/etc/printcap, en de nieuwe spooldirectory onder /var/spool/lpd
aanmaken.
Een record in /etc/printcap ziet er ongeveer zo uit:
# LOCAL djet500
lp|dj|deskjet:\
:sd=/var/spool/lpd/dj:\
:mx#0:\
:lp=/dev/lp0:\
:sh:
Hiermee wordt een spool met de naam lp, dj, of deskjet gedefinieerd,
tijdelijke opslag in de directory /var/spool/lpd/dj, zonder een maxi
mumlimiet per taak, die afdrukt naar het device /dev/lp0, en zonder
bannerpage (met de naam van de persoon die het afdrukte, enz) aan het
begin van de afdruktaak toegevoegd.
Lees nu de manpage voor printcap.
Het bovenstaande lijkt zeer eenvoudig, maar er is een valstrik -
tenzij ik bestanden verstuur die een DeskJet 500 kan begrijpen, zal
deze DeskJet vreemde dingen afdrukken. Het versturen van bijvoorbeeld
een gewoon Unix-tekstbestand naar een Deskjet resulteert in letterlijk
geïnterpreteerde newlines, en geeft me:
Dit is regel één.
Dit is regel twee.
Dit is regel drie.
Het afdrukken van een PostScript bestand naar deze spool zou resul
teren in een prachtige lijst met PostScript-commando's, afgedrukt met
dit "staircase effect", maar geeft geen bruikbare uitvoer.
Er is duidelijk meer voor nodig, en dit is het doel van filteren. De
oplettenden onder jullie, die de printcap manpage hebben gelezen, is
misschien de kenmerken if en of opgevallen. if, of de invoerfilter,
is nu net wat we hier nodig hebben.
Als we een klein shell-script met de naam filter schrijven waarmee
carriage returns voor de newlines worden ingevoegd, kan het
trapsgewijze afdrukken worden uitgeschakeld. Dus we moeten een if
regel aan ons printcap-record van hierboven toevoegen:
lp|dj|deskjet:\
:sd=/var/spool/lpd/dj:\
:mx#0:\
:lp=/dev/lp0:\
:if=/var/spool/lpd/dj/filter:\
:sh:
Een eenvoudig filterscript zou kunnen zijn:
#!perl
# In de regel hierboven zou het hele pad naar perl moeten worden opgenomen
# Dit script moet uitvoerbaar zijn: chmod 755 filter
while(<STDIN>){chop $_; print "$_\r\n";};
# Je wilt misschien ook nog met een form feed eindigen: print "\f";
Als we het bovenstaande zouden doen, zouden we een spool hebben waar
naar we reguliere Unix tekstbestanden zouden kunnen printen om zin
volle resultaten te verkrijgen. (Ja, er zijn vier miljoen betere
manieren om dit filter te schrijven, maar weinig zo illustratief. Je
wordt aangemoedigd dit efficiënter te doen.)
Het enige resterende probleem is het afdrukken van plain tekst - zeker
het zou beter zijn om PostScript en andere geformatteerde grafische
uitvoer te kunnen afdrukken. Ja, dat is zo, en het is makkelijk te
doen. De methode is eenvoudig een uitbreiding van het
hierbovenstaande linefeed-herstel filter. Als je een filter schrijft
dat willekeurige bestandstypes als invoer accepteert en DeskJet-
uitvoer voor iedere situatie produceert, dan heb je inderdaad een
slimme print spooler!
Een dergelijk filter wordt een magic filter genoemd. Doe geen moeite
om er zelf één te schrijven, tenzij je nogal bizarre zaken afdrukt -
er zijn er al vele goede voor je geschreven en op het net
verkrijgbaar. APS Filter behoort tot de beste, of er moet zich in je
Linux-distributie een printersetup-tool bevinden die het je allemaal
nogal makkelijk maakt.
7.2. Bestandspermissies
Op veler verzoek, voeg ik hieronder een lijst in van de permissies van
de interessante bestanden op mijn systeem. Er zijn wat betere manieren
om dit te doen, ideaal gezien door alleen gebruik te maken van SGID
binaries en niet alles als SUID root in te stellen, maar zo kwam mijn
systeem uit de verpakking, en voor mij werkt het. (Eerlijk gezegd,
als je verkoper zelfs geen werkende lpd kan leveren, heb je nog wat te
doorstaan).
-r-sr-sr-x 1 root lp /usr/bin/lpr*
-r-sr-sr-x 1 root lp /usr/bin/lprm*
-rwxr--r-- 1 root root /usr/sbin/lpd*
-r-xr-sr-x 1 root lp /usr/sbin/lpc*
drwxrwxr-x 4 root lp /var/spool/lpd/
drwxr-xr-x 2 root lp /var/spool/lpd/lp/
Lpd moet thans als root worden gedraaid zodat het verbonden kan worden
met de laag-genummerde lp service poort. Het zou waarschijnlijk
ingesteld moeten staan met UID lp.lp of iets dergelijks na binding,
maar ik denk niet dat dit zo is.
8. Verkrijgen van Afdruksoftware
Veel reeds geschreven filterpackages (en andere printer-gerelateerde
software) is beschikbaar vanaf Metalab
<ftp://metalab.unc.edu/pub/Linux/system/printing/>. Dergelijke
utility's zoals psutils, a2ps, mpage, dvitodvi, flpr, enz zijn daar
allemaal te vinden.
Er verschenen zelfs verscheidene packages die allen probeerden de
printerconfiguratie makkelijker te maken. Ze bestaan waarschijnlijk
allemaal nog, maar één van de beste en meest up-to-date is het APS
Filter package van Andreas Klemm, welke een menugestuurd printcap
configuratieprogramma heeft en praktisch alle denkbare typen invoer
afhandelt. Als je verkoper je geen mooi afdruksetuptool levert, is
APS Filter de manier om het te doen.
9. Verkopers Oplossingen
Deze sectie is, per definitie, onvolledig. Stuur gerust details in van
je favoriete distributie.
9.1. Red Hat
Red Hat heeft een GUI afdrukbeheertool (in de control panel) waarmee
remote printers en printers op lokale devices kunnen worden ingesteld.
Je kunt er een door ghostscript ondersteund printertype mee uitkiezen
en een Unix apparaatbestand om naar af te drukken, vervolgens
installeert het een afdrukwachtrij in /etc/printcap en schrijft een
kort PostScript-en-ascii magicfilter gebaseerd rondom gs en nenscript.
Deze oplossing werkt tamelijk goed, en is voor het instellen van
alledaagse situaties erg simpel.
Waar Red Hat niet in slaagt is, als je een printer hebt, die niet door
hun standaard Ghostscript (welke GNU is in plaats van Aladdin
Ghostscript, en welke minder printers ondersteunt) wordt ondersteund.
Controleer de printer-compatibiliteitenlijst hierboven (of online
<http://www.picante.com/~gtaylor/pht/printer_list.cgi>) als je bemerkt
dat je geen juiste afdrukken met de Red Hat software kunt produceren.
Als je printer niet door de tools van Red Hat wordt ondersteund, zul
je misschien een versie van Aladdin Ghostscript moeten installeren. Je
zult waarschijnlijk ook beter af zijn als je het apsfilter package
gebruikt, welke bekend is met de printers die door de late modellen
van Ghostscripts worden ondersteund.
9.2. Debian
Debian biedt een keuze uit plain lpd en LPRng; LPRng is waarschijnlijk
een betere keuze. Ik geloof dat Debian ook een keuze uit
configuratietools voor de printer biedt; apsfilter versie 5 of later
is waarschijnlijk je beste kans, aangezien die versie ondersteuning
toevoegt voor LPRng en Ghostscript's uniprint driver schema.
9.3. Andere Distributies
Stuur me alsjeblieft informatie op over wat andere distributies doen!
10. Ghostscript
Ghostscript is een ongelofelijk veelbetekenend programma voor het
afdrukken onder Linux. De meeste afdruksoftware onder Unix genereert
PostScript, wat typisch een $100 optie voor een printer is.
Ghostscript is echter vrij-verkrijgbaar en zal de taal van je printer
vanuit PostScript genereren. Wanneer verbonden met je lpd input
filter, geeft het je een virtuele PostScript printer en vereenvoudigt
het 't leven enorm.
Ghostscript is in twee vormen beschikbaar. De commerciële versie van
Ghostscript, met de naam Aladdin Ghostscript, mag vrij worden gebruikt
voor persoonlijk gebruik, maar mag niet door commerciële Linux
distributies worden gedistribueerd. Het loopt gewoonlijk ongeveer een
jaar vooruit op de vrij-verkrijgbare Ghostscript; op het moment
ondersteunt het bijvoorbeeld veel kleuren inktjets die de oudere
Ghostscripts niet ondersteunen.
De vrij verkrijgbare versie van Ghostscript is GNU Ghostscript, en is
gewoon een verouderde versie van Aladdin ghostscript aan GNU
geschonken. (Roem aan Aladdin voor deze regeling; meer verkopers van
software zouden vrije software op deze manier moeten ondersteunen, als
het niet mogelijk is dat ze hun geheel ontwikkelde code distribueren).
Wat je ook doet met gs, wees er heel erg zeker van dat je het met de
optie voor het deactiveren van bestandstoegang (-dSAFER) uitvoert.
PostScript is een volledig functionele taal, en een slecht PostScript
programma zou je een aardige hoofdpijn kunnen bezorgen.
PDF, het Portable Document Format van Adobe is in feite niet veel meer
dan georganiseerd PostScript in een gecomprimeerd bestand. Ghostscript
kan PDF invoer afhandelen net als het dat met PostScript doet. Dus je
kunt de eerste van je groep zijn met een PDF-capabele printer.
10.1. Ghostscript Aanroepen
Ghostscript zal draaien met wat voor magic filter je ook installeert
(ik raad je apsfilter aan als je verkoper je niet iets leverde waar je
wat aan hebt), maar voor het opsporen van fouten is het vaak handig
het direct uit te voeren.
gs -help zal een beknopte informatieve lijst met opties en beschikbare
drivers geven (merk op dat dit de lijst met drivers is die is
ingecompileerd, niet de hoofdlijst met alle beschikbare drivers).
Misschien wil je gs wel draaien voor testdoeleinden zoals: gs options
-q -dSAFER -sOutputFile=/dev/lp1 test.ps.
10.2. Ghostscript uitvoer fijnafstemmen
Er zijn een aantal dingen die je kunt doen als de uitvoer van gs niet
naar je tevredenheid is (eigenlijk kun je alles doen wat je maar wilt,
aangezien je de source hebt).
10.2.1. Uitvoer lokatie en grootte
De lokatie, grootte en breedte/hoogte-verhouding van de afbeelding op
een pagina wordt bepaald door de printer-specifieke driver in
ghostscript. Als je bemerkt dat je pagina's er te vroeg afgebroken,
of te lang, of te groot met een factor twee uitkomen, wil je misschien
eens kijken in de source module van je driver en de parameters erin
aanpassen. Helaas is iedere driver anders, dus ik kan je niet echt
zeggen wat je aan moet passen, maar de meeste zijn redelijk goed
gedocumenteerd.
10.2.2. Gamma, dotsizes, enz.
De meeste niet-laser printers hebben als nadeel dat hun dots nogal
groot zijn. Dit resulteert in te donkere afbeeldingen. Als je dit
probleem ervaart zou je je eigen transportfunctie moeten gebruiken.
Maak gewoon het volgende bestand aan in de ghostscript lib-dir en voeg
de naam ervan toe aan de gs call vlak voor het eigenlijke bestand.
Misschien dat je de feitelijke waarden aan je printer aan moet passen.
Hoe lager de waarde hoe helderder de afdruk. Vooral als je driver
gebruik maakt van een Floyd-Steinberg algoritme om kleuren in rasters
in te delen, zijn lagere waarden ( 0.2 - 0.15 ) waarschijnlijk een
goede keus.
---8<---- gamma.ps ----8<---
%!
%transfer functions for cyan magenta yellow black
{0.3 exp} {0.3 exp} {0.3 exp} {0.3 exp} setcolortransfer
---8<------------------8<---
Het is ook mogelijk printers met wat colour fault te verbeteren door
deze waarden aan te passen. Als je iets dergelijks doet, raad ik je
aan het bestand colorcir.ps te gebruiken, dat bij ghostscript zit (in
de examples/ subdir), als een testpagina.
Voor veel van de nieuwere kleuren-inkjetdrivers bestaan commando-regel
opties of verschillende upp driver files, welke gamma en andere
wijzingen implementeren om de printer voor verschillende papiersoorten
aan te passen. Je zou hiernaar moeten kijken voordat je met
Postscript aan de gang gaat om zaken te herstellen.
11. Hoe afdrukken naar een printer over het netwerk
Één van de mogelijkheden van lpd is dat het afdrukken over het netwerk
naar printers ondersteunt, die fysiek met een andere machine zijn
verbonden. Je kunt er voor zorgen dat lpr transparant naar printers op
alle soorten netwerken af kan drukken, als je zorgt voor een
zorgvuldige combinatie van filterscripts en bij elkaar passende
utility's.
11.1. Naar een Unix/lpd host
Om remote computers toe te staan naar je printer af te drukken, moet
je de lijst met computers in /etc/hosts.equiv of /etc/hosts.lpd
bijwerken. (Merk op dat hosts.equiv nog heel wat andere effecten
heeft; wees er zeker van dat je weet wat je aan het doen bent als je
je computer hier i vermeldt). Je kunt alleen bepaalde gebruikers op de
andere computers toestaan om naar je printer af te drukken door het
specificeren van de rs attribuut; lees de lpd man page voor informatie
hierover.
11.1.1. Met lpd
Om naar een andere machine af te drukken, voeg je als volgt gegevens
toe aan /etc/printcap:
# REMOTE djet500
lp|dj|deskjet:\
:sd=/var/spool/lpd/dj:\
:rm=machine.out.there.com:\
:rp=printername:\
:lp=/dev/null:\
:sh:
Noot: Er bevindt zich op de lokale computer nog steeds een spooldirec
tory die door lpd wordt beheerd. Als de remote machine bezet of
offline is, kunnen afdruktaken van de lokale computer in het spoolge
bied wachten tot ze kunnen worden verzonden.
11.1.2. Met rlpr
Je kunt rlpr ook gebruiken een afdruktaak direct naar een wachtrij op
een remote computer te sturen. Dit is vooral handig in situaties waar
je slechts bij gelegenheid naar een diversiteit aan printers afdrukt.
Vanuit de aankondiging voor rlpr:
Rlpr gebruikt TCP/IP om taken naar lpd-servers, waar dan ook op een
netwerk, af te drukken.
In tegenstelling tot lpr, vereist het *niet* dat de remote printers
expliciet bekend zijn bij de machine vanwaar je af wilt drukken,
(d.w.z. door /etc/printcap) en is dus aanmerkelijk flexibeler en
vereist minder beheer.
rlpr kan overal worden gebruikt waar ook een traditionele lpr zou
kunnen worden gebruikt, en het is backwards compatibel met de
traditionele BSD lpr.
De belangrijkste kracht die door rlpr wordt bereikt is de kracht om op
afstand *van overal naar iedere plaats* af te drukken zonder rekening
te houden met hoe het systeem vanwaar je wilt afdrukken werd
geconfigureerd. Rlpr kan net als de traditionele lpr als een filter
werken, zodat clients die op een remote computer worden uitgevoerd,
zoals netscape, xemacs, enz., enz., zonder al te veel moeite naar je
lokale computer af kunnen drukken.
Rlpr is beschikbaar vanaf Metalab
<ftp://metalab.unc.edu/pub/Linux/system/printing/>.
11.2. Naar een Win95, WinNT, LanManager, of Samba printer
Er is een Printing naar Windows mini-HOWTO waarin meer informatie
staat dan hierin is te vinden.
Het is mogelijk een lpd wachtrij te besturen via de smbclient
programma (onderdeel van de samba suite) naar een op TCP/IP gebaseerde
SMB print service. Samba bevat hiervoor een script met de naam
smbprint. In het kort komt het erop neer dat je een
configuratiebestand voor de specifieke printer waar het om gaat in de
spooldirectory plaatst, en het smbprint-script als de if installeert.
Het /etc/printcap record ziet er ongeveer zo uit:
lp|remote-smbprinter:\
:lp=/dev/null:sh:\
:sd=/var/spool/lpd/lp:\
:if=/usr/local/sbin/smbprint:
Je zou de documentatie in het smbprint script moeten lezen, voor meer
informatie over hoe je dit in kunt stellen.
Je kunt ook de smbclient gebruiken, om een bestand direct aan een SMB
afdrukservice aan te leveren zonder dat lpd daarbij betrokken is. Zie
de man page.
11.3. Naar een NetWare Printer
In de ncpfs suite bevindt zich een utility genaamd nprint welke in
dezelfde functionaliteit voorziet als smbprint maar dan voor NetWare.
Je kunt ncpfs verkrijgen bij Metalab. Vanuit het LSM record voor
versie 0.16:
Met ncpfs kun je volumes van je netwareserver onder Linux
mounten. Je kunt ook naar een netware afdrukwachtrij
afdrukken en spool netware afdrukwachtrijen naar het Linux
afdruk systeem. Je hebt kernel 1.2.x of 1.3.54 en hoger
nodig. ncpfs werkt NIET met enige 1.3.x kernels lager dan
1.3.54.
Om ervoor te zorgen dat nprint via lpd werkt, schrijf je een klein
shell-script om stdin op de NetWare printer af te drukken, en dat
installeer je als de if voor een lpd afdrukwachtrij. Je zult iets
krijgen als:
sub2|remote-NWprinter:\
:lp=/dev/null:sh:\
:sd=/var/spool/lpd/sub2:\
:if=/var/spool/lpd/nprint-script:
Bij benadering kan het nprint-script er ongeveer zo uitzien:
#! /bin/sh
# Je zou eerst de guest account zonder wachtwoord moeten proberen!
/usr/local/bin/nprint -S net -U name -P passwd -q printq-name -
11.4. Naar een EtherTalk (Apple) printer
Het netatalk package bevat iets degelijks als nprint en smbclient.
Anderen hebben de procedure voor het afdrukken van en naar een Apple
netwerk veel beter beschreven dan ik dat ooit zal kunnen; zie de Linux
Netatalk-HOWTO <http://thehamptons.com/anders/netatalk/>.
11.5. Naar een HP of andere ethernet printer
HP's en een aantal andere printers worden met een ethernet interface
geleverd waarnaar je met gebruik van lpd direct af kunt drukken. Je
zou de instructies die met je printer werden meegeleverd of de netwerk
adaptor moeten lezen, maar in het algemeen, "draaien" dergelijke
printers lpd, en voorzien in één of meer wachtrijen waarnaar je kunt
afdrukken. Een HP zou bijvoorbeeld met een volgend printcap kunnen
werken:
lj-5|remote-hplj:\
:lp=/dev/null:sh:\
:sd=/var/spool/lpd/lj-5:\
:rm=printer.name.com:rp=raw:
HP Laserjet printers met Jet Direct interfaces ondersteunen in het
algemeen twee ingebouwde lpd wachtrijen - "raw" welke PCL accepteren
(en mogelijk Postscript) en "text" welke recht toe recht aan ascii
accepteert (en automatisch het staircase effect bestrijdt). Als je
een JetDirect Plus3 three-port box hebt, worden de wachtrijen "raw1",
"text2", enzovoort genoemd.
Merk op dat de ISS-organisatie een verzameling denial of service
attacks heeft herkend waardoor HP Jetdirect interfaces vastlopen. De
meeste daarvan zijn in de herfst van 98 aangepakt.
Op grote schaal, vooral in een grote omgeving waar een aantal printers
geen Postscript ondersteunen, kan het nuttig zijn een toegewezen
printserver in te stellen waarnaar alle computers afdrukken en waarop
alle ghostscripts taken worden gedraaid.
Hierdoor is het ook mogelijk dat je Linux-box als een spoolserver voor
de printer fungeert zodat je netwerkgebruikers hun afdruktaken snel
kunnen volbrengen en verder kunnen gaan zonder op de printer te
wachten totdat enige andere taak is afgedrukt welke door een ander was
gezonden. Dit is ook aan te bevelen als je oudere niet te herstellen
HP Jetdirects hebt; het vermindert de kans dat de printers vast komen
te zitten.
Stel hiervoor een wachtrij in op je linux-box welke naar de ethernet
toegeruste HP LJ verwijst (zoals hierboven). Stel nu alle clients op
je LAN zo in dat ze naar de Linux wachtrij verwijzen (bv lj-5 in het
voorbeeld hierboven).
Een aantal HP netwerk-printers slaan blijkbaar geen acht op de banner
page instelling die door clients wordt gezonden; je kunt hun intern
gegenereerde banner page uitschakelen door naar de printer te
telnetten, tweemaal een return te geven, in te tikken "banner: 0"
gevolgd door "quit". Er zijn bovendien nog andere instellingen die je
op deze manier kunt wijzigen; tik een "?" in voor een lijst.
De volledige range aan instellingen kan worden beheerd door HP's
WebJet <http://www.hp.com/go/webjetadmin> software. Dit package draait
als een daemon, en accepteert via een toegewezen poort http-verzoeken.
Het voorziet in formulieren en Java-applets waarmee de HP-printers op
het netwerk kunnen worden bestuurd. In theorie kan het ook Unix
afdrukwachtrijen beheren, maar het doet dit door gebruik te maken van
de rexec service, welke volledig onveilig is. Ik adviseer je die
mogelijkheid niet te gebruiken.
11.5.1. Naar oudere HP's
Een aantal printers (en printer netwerk "black boxen") ondersteunen
alleen goedkope kleine zonder protocol ingesloten TCP-verbindingen.
In deze categorie bevinden zich de vroege modellen van de JetDirect
(waaronder een aantal JetDirectEx) kaarten. Eigenlijk moet je een
verbinding met de printer op een specifieke poort openen om naar de
printer af te drukken (typisch een 9100, of 9100, 9101 en 9102 voor
three-port boxes) en je afdruktaak ernaar toe sturen. LPRng (wat je
eigenlijk daarvoor in de plaats zou moeten gebruiken, als je deze
sectie leest) heeft ingebouwde ondersteuning voor het opzetten van
afdruktaken naar willekeurige TCP-poorten, maar met BSD lpd is het
niet zo gemakkelijk. Het beste is waarschijnlijk het kleine utility
genaamd netcat te verkrijgen en te gebruiken. Als dat niet lukt, kan
het onder andere in Perl worden geïmplementeerd:
#!/usr/bin/perl
# Met dank aan Dan McLaughlin voor het schrijven van de originele versie van
# dit script (En aan Jim W. Jones voor het naast Dan zitten toen hij me
# schreef voor hulp ;-)
$fileName = @ARGV[0];
open(IN,"$fileName") || die "Kan het bestand $fileName niet openen";
$dpi300 = "\x1B*t300R";
$dosCr = "\x1B&k3G";
$ends = "\x0A";
$port = 9100 unless $port;
$them = "bach.sr.hp.com" unless $them;
$AF_INET = 2;
$SOCK_STREAM = 1;
$SIG{'INT'} = 'dokill';
$sockaddr = 'S n a4 x8';
chop($hostname = `hostname`);
($name,$aliases,$proto) = getprotobyname('tcp');
($name,$aliases,$port) = getservbyname($port,'tcp')
unless $port =~ /^\d+$/;;
($name,$aliases,$type,$len,$thisaddr) =
gethostbyname($hostname);
($name,$aliases,$type,$len,$thataddr) = gethostbyname($them);
$this = pack($sockaddr, $AF_INET, 0, $thisaddr);
$that = pack($sockaddr, $AF_INET, $port, $thataddr);
if (socket(S, $AF_INET, $SOCK_STREAM, $proto)) {
# print "socket ok\n";
}
else {
die $!;
}
# Geef de socket een adres.
if (bind(S, $this)) {
# print "bind ok\n";
}
else {
die $!;
}
# Roep de server aan.
if (connect(S,$that)) {
# print "connect ok\n";
}
else {
die $!;
}
# Set socket to be command buffered.
select(S); $| = 1; select(STDOUT);
# print S "@PJL ECHO Hi $hostname! $ends";
# print S "@PJL OPMSG DISPLAY=\"Job $whoami\" $ends";
# print S $dpi300;
# Avoid deadlock by forking.
if($child = fork) {
print S $dosCr;
print S $TimesNewR;
while (<IN>) {
print S;
}
sleep 3;
do dokill();
} else {
while(<S>) {
print;
}
}
sub dokill {
kill 9,$child if $child;
}
11.6. Een if voor remote printers uitvoeren
Één eigenaardigheid van lpd is dat de if niet voor remote printers
wordt uitgevoerd. Als je bemerkt dat je een if nodig hebt, kun je dit
doen door een dubbele wachtrij in te stellen en de taak opnieuw in de
wachtrij te plaatsen. Zie de volgende printcap voor een voorbeeld:
lj-5:\
:lp=/dev/null:sh:\
:sd=/var/spool/lpd/lj-5:\
:if=/usr/lib/lpd/filter-lj-5:
lj-5-remote:lp=/dev/null:sh:rm=printer.name.com:\
:rp=raw:sd=/var/spool/lpd/lj-5-raw:
rekening houdend met dit filter-lj-5 script:
#!/bin/sh
gs <options> -q -dSAFER -sOutputFile=- - | \
lpr -Plj-5-remote -U$5
De -U optie van lpr werkt alleen als lpr als een daemon wordt
uitgevoerd, en het stelt de naam juist in van degene die de
afdrukopdracht gaf. Je zou waarschijnlijk een meer robuuste methode
moeten gebruiken om de gebruikersnaam te verkrijgen, aangezien het in
een aantal gevallen niet argument 5 is. Zie de man page van printcap.
11.7. Vanaf Windows
Afdrukken vanaf een Windows (of waarschijnlijk, OS/2) client naar een
Linux server wordt direct ondersteund via SMB door middel van het
gebruik van het SAMBA package, waarmee ook het delen van bestanden van
je Linux bestandssysteem naar Windows clients wordt ondersteunt.
Samba bevat tamelijk complete documentatie, en er is tevens een goede
Samba FAQ die daarop van toepassing is. Je kunt zowel een magic filter
op de Linux-box configureren en er PostScript naar afdrukken, als
printer-specifieke drivers op alle Windows-computers installeren en
daar wachtrijen voor instellen zonder dat daar filters voor nodig
zijn. Op de Windows drivers vertrouwen kan in een aantal gevallen
betere uitvoer produceren, maar is wat meer administratief gedoe als
er veel Windows boxen zijn. Dus probeer eerst Postscript.
11.8. Vanaf een Apple
Netatalk ondersteunt het afdrukken vanaf Apple clients over EtherTalk.
Zie de Netatalk HOWTO Page <http://thehamptons.com/anders/netatalk/>
voor meer informatie.
11.9. Vanaf Netware
Het ncpfs package bevat een daemon genaamd pserver welke kan worden
gebruikt om in een service te voorzien naar een NetWare
afdrukwachtrij. Van wat ik ervan heb begrepen, vereist dit systeem een
op Bindery gebaseerde NetWare, bv 2.x, 3.x, of 4.x met bindery toegang
geactiveerd.
Zie de ncpfs FTP site <ftp://ftp.gwdg.de/pub/linux/misc/ncpfs/> voor
meer informatie over ncpfs en zijn pserver-programma.
12. Printers die alleen voor Windows zijn bestemd
Zoals eerder besproken, wordt een aantal printers als zodanig niet
ondersteund, omdat ze geen normale printertaal spreken, en in plaats
daarvan gebruik maken van de computer's CPU om een bitmap weer te
geven, die dan vervolgens weer op een vastgestelde snelheid naar de
printer wordt doorgegeven. In een paar gevallen, spreken deze
printers ook nog iets normaals, zoals PCL, maar vaak kunnen ze dat
niet. In een aantal (werkelijk goedkope) gevallen, maakt de printer
zelfs geen gebruik van een gewone parallelle verbinding maar is
afhankelijk van de driver van de verkoper om datgeen te emuleren wat
hardware gedrag zou moeten zijn (als belangrijkste flow control).
In ieder geval zijn er een paar mogelijk tijdelijke oplossingen als je
met een dergelijke strop zit opgescheept.
12.1. De Ghostscript Windows redirector
Er is nu een Windows printerdriver beschikbaar (met de naam mswinpr2)
waarmee een afdruktaak door Ghostscript gaat voordat het uiteindelijk
wordt afgedrukt. (Lijkt nogal op een if filter in LDP van Unix). Er
is ook een nieuwe Ghostscript driver die afdrukt door gebruik te maken
van GDI-calls. Dit alles bijelkaar zou(tm) het mogelijk moeten maken
dat een Windows computer, via de driver van de verkoper, PostScript
kan printen naar een printer die alleen voor Windows is bestemd.
Als je dat werkend hebt, kun je de instructies hierboven voor het
afdrukken naar een Windows printer over het netwerk vanuit Linux
volgen om Unix (en andere Windows, Mac, enz) hosts naar je printer te
laten afdrukken.
Ik heb dit nooit gebruikt aangezien ik geen winprinter heb, dus het
kan voor jou anders uitpakken. Alle software die je ervoor nodig hebt
zou beschikbaar moeten zijn vanaf de home page van Ghostscript. (zie
de links in de Ghostscript sectie van dit document).
12.2. Lexmarks
Een aantal HP printers gebruiken "Printing Performance Architecture"
(marketingstaal voor "we waren te goedkoop om PCL te implementeren").
Dit wordt via een omweg ondersteund via de pbm2ppa translator
geschreven door Tim Norman. Eigenlijk maak je gebruik van ghostscript
om PostScript in een bitmapped image in pbm formaat weer te geven en
gebruik je vervolgens pbm2ppa om dit in een printer-specifiek ppa-
bitmapformaat te vertalen, klaar om naar de printer te worden gedumpt.
Het kan zijn dat dit programma er inmiddels ook in een ghostscript
driverformaat is.
Er zijn nu ook drivers voor de 5700, 1000, 1100, 2070 en anderen. Zie
de lijst met ondersteunde printers hierboven en mijn website voor meer
informatie over het verkrijgen van deze drivers.
De ppa-software kan worden gehaald vanaf de ppa home page
<http://www.rpi.edu/~normat/technical/ppa/>; pbm2ppa ondersteunt een
aantal modellen van de HP 720, 820, en 1000; lees de documentatie die
met het package wordt meegeleverd, voor meer details over de ppa
printerondersteuning.
12.3. Het pbm2l7k programma
De meeste goedkope Lexmark-inkjets maken gebruik van een eigen taal en
heten daarom Winprinters. Henryk Paluch heeft echter een programma
geschreven waarmee op een Lexmark 7000 in zwart kan worden afgedrukt.
Hopelijk zal hij in staat zijn er achter te komen hoe in kleur af te
drukken en de ondersteuning naar andere Lexmark-inkjets uit te
breiden. Zie http://bimbo.fjfi.cvut.cz/~paluch/l7kdriver/
<http://bimbo.fjfi.cvut.cz/~paluch/l7kdriver/> voor meer informatie.
13. Hoe naar een fax machine af te drukken
13.1. Een faxmodem gebruiken
Er zijn een aantal faxprogramma's waarmee je kunt faxen en documenten
kunt ontvangen. Één van de meest complexe is HylaFax van Sam Leffler,
beschikbaar vanaf ftp.sgi.com. Het ondersteunt van alles, van meerdere
modems tot broadcasting.
SuSE levert een Java HylaFax client, waarvan wordt beweerd dat het op
elk Java platform werkt (waaronder Windows en Linux). Voor de meeste
platformen zijn er ook niet-Java fax-clients; Linux kan bijna zeker al
je netwerk faxbehoeften afhandelen.
Ook beschikbaar en voor de meeste Linux-boxen een betere keuze is
efax, een eenvoudig programma waarmee faxen kunnen worden verzonden.
Het getty programma mgetty kan faxen ontvangen (en op een aantal
modems zelfs voicemail!).
13.2. Gebruiken van Remote Printing Service
Er wordt een experimentele service geboden die je een emailbericht
laat zenden met hetgeen je afgedrukt zou willen hebben, zodanig dat
het elders op een fax-machine verschijnt. Er worden mooie formaten
zoals postscript ondersteund, dus zelfs al zou de globale dekking
ongelijkmatig zijn, dan kan dit nog steeds een zeer nuttige service
zijn. Zie de Remote Printing WWW Site <http://www.tpc.int/> voor meer
informatie over het afdrukken via de remote afdrukservice.
14. Hoe genereer je iets dat waard is om af te drukken
Hier belanden we in een echt rattennest met software. Eigenlijk kan
Linux vele typen bibliotheken met variërende graden van succes
draaien: Linux/x86, Linux/Alpha, Linux/Sparc, Linux/foo, iBCS,
Win16/Win32s (met dosemu en, ooit, met Wine), Mac/68k (met Executor),
en Java. Ik zal slechts native Linux en algemene Unix software
bespreken.
Voor Linux zelf, zijn de mogelijkheden voornamelijk beperkt tot
datgene wat voor Unix in het algemeen beschikbaar is:
14.1. Markup languages
De meeste markup languages zijn meer geschikt voor grote of herhalende
projecten, waar je de computer de layout van de tekst wilt laten
beheren om uniformiteit te verkrijgen.
nroff
Dit was één van de eerste Unix markup talen. Man pages zijn de
meest algemene voorbeelden van hetgeen in *roff macros is
geformatteerd; veel mensen zweren erbij, maar nroff heeft, vind
ik in ieder geval, een geheimzinniger syntax dan nodig is, en
het is voor nieuwe werken waarschijnlijk een magere keuze. Het
is echter waard om te weten dat je met groff een man page direct
in postscript kan zetten. De meeste man commando's zullen dit
voor je doen met man -t foo | lpr.
TeX
TeX, en het macropackage LaTeX, is één van de meest gebruikte
markup languages onder Unix. Technische werkstukken worden vaak
in LaTeX geschreven omdat het de layout zaken sterk
vereenvoudigd en het nog steeds één van de weinige
tekstverwerkings systemen is die wiskunde zowel compleet als
goed ondersteunen. Het uitvoerformaat van TeX is dvi, en wordt
geconverteerd naar PostScript of Hewlett Packard's PCL met dvips
of dvilj. Als je TeX of LaTeX wilt installeren, installeer dan
de gehele teTeX groep aan packages; het bevat alles.
SGML
Er bestaat tenminste één vrij-verkrijgbare sgml parser die zowel
beschikbaar is voor Unix als voor Linux; het vormt de basis van
het Linuxdoc-SGML's homegrown document systeem. Het kan
bovendien andere DTD's ondersteunen.
HTML
Iemand deed de suggestie dat het voor eenvoudige projecten,
voldoende zou kunnen zijn, het in HTML te schrijven en het met
Netscape af te drukken. Ik ben het daar niet mee eens, maar
YMMV.
14.2. WYSIWYG Tekstverwerkers
Er is niet langer enig tekort aan WYSIWYG tekstverwerkings software.
Verscheidene complete office suites zijn beschikbaar, inclusief één
die vrij in het gebruik is voor persoonlijk gebruik (StarOffice).
StarOffice
De organisatie Sun Microsystes distribueert StarOffice voor
Linux vrij over het net. Deze volledig ontwikkelde office suite
heeft alle faciliteiten die je zou verwachten, en om de prijs
hoef je het niet te laten. Er is een mini-HOWTO die beschrijft
hoe je het kunt verkrijgen en installeren. Het genereert
PostScript of PCL, dus zou met de meeste printers die op andere
wijze onder Linux werken, moeten kunnen werken. Klaarblijkelijk
is het een Office-kloon en is het nogal opgeblazen; dit zijn
waarschijnlijk twee equivalente feiten!.
WordPerfect
Corel distribueert een basisversie van Word Perfect 8 vrij voor
Linux, en ze hebben gesuggereerd dat ze bovendien ook Corel Draw
en Quattro Pro zullen gaan distribueren, zodra ze zijn geport.
Dit is waarschijnlijk de beste optie als je een ARM computer
hebt; Corel fabriceert de op ARM- gebaseerde Netwinder Linux
computers en het is bijna zeker dat ze overal ARM Linux versies
van aanbieden. Je kunt ook de geheel ontwikkelde versie en
support, tegelijkertijd of apart kopen. De Linux WordPerfect
Fonts and Printers
<http://www.channel1.com/users/rodsmith/wpfonts.html> pagina
heeft informatie over het configureren van WordPerfect voor
gebruik met Ghostscript of z'n ingebouwde printerdrivers (welke
klaarblijkelijk identiek zijn aan de WordPerfect drivers voor
DOS, als je printer niet in de WP8-distributie voorkomt).
Applix
Applix is een cross-platform (d.w.z., diverse Unices, Windows,
en anderen) office suite die door het Applix bedrijf wordt
verkocht. Red Hat en SuSE verkochten het zelf toen het nog het
enige was wat te verkrijgen was; nu worden de verkopen weer door
Applix geregeld.
AbiWord
AbiWord is énén van de verscheidene GPL WYSIWYG tekstverwerkers-
projecten; deze heeft een functioneel basisprogramma
geproduceerd. Er wordt gewerkt aan integratie met de Gnome
desktop.
LyX
LyX is een front-end naar LaTeX wat er veelbelovend uitziet. Zie
de LyX Homepage <http://www.lyx.org/> voor meer informatie. Er
is een versie van LyX in KDE-styl, genaamd Klyx; de auteur van
LyX en de aanstichter van KDE zijn één en dezelfde persoon.
Maxwell
Maxwell is een eenvoudige op MS RTF-formaat gebaseerde
tekstverwerker welke als een commercieel produkt begon, maar nu
onder de GPL wordt gedistribueerd.
Het Andrew User Interface System
AUIS bestaat uit een WYSIWYG-style editor met de meeste basis
tekstverwerkingsmogelijkheden, HTML mogelijkheden, en volledige
MIME email en newsgroup ondersteuning. Helaas wordt AUIS niet
langer beheerd.
Koffice
Het KDE project werkt aan een volledige office suite. Ik denk
dat het nog geen tijd is voor de eerste uitgave. De
tekstverwerker zal waarschijnlijk een afgeleide van LyX zijn.
GNOME
Het GNOME project werkt ook hard aan diverse onder GNU
gelicentieerde office tools. Er zijn er echter nog geen
beschikbaar.
Andere verkopers zouden gerust een berichtje bij me achter kunnen
laten met hun aanbiedingen.
15. Van te voren op scherm bekijken van afdrukbare zaken
Bijna alles wat je kunt printen, kan ook op het scherm worden bekeken.
15.1. PostScript
Ghostscript heeft een X11-driver die het beste kan worden gebruikt
onder het beheer van de PostScript previewer gv. Met de laatste
versies van deze programma's zou je bovendien PDF-bestanden moeten
kunnen bekijken. Merk op dat gv z'n oudere previewer "Ghostview"
heeft vervangen; de nieuwe gebruikersinterface is mooier en heeft meer
faciliteiten dan de gewone oude Athena gui van ghostview.
15.2. TeX dvi
TeX DeVice Independant bestanden kunnen van tevoren onder X11 worden
bekeken met xdvi. Moderne versies van xdvi roepen ghostscript aan om
de bijzonderheden van PostScript weer te geven.
Er bestaat bovendien een VT100 driver. Het wordt dgvt genoemd. Tmview
werkt met Linux en svgalib.
15.3. Adobe PDF
Adobe's Acrobat Reader is beschikbaar voor Linux; download het gewoon
vanaf hun website <http://www.adobe.com/>.
Je kunt ook xpdf gebruiken, het is freeware en de source wordt
meegeleverd, en ik denk dat Ghostview het bekijken van PDF-bestanden
met gs onder X11 inmiddels ondersteunt.
16. Seriële printers onder lpd
16.1. Instelling in printcap
Lpd voorziet in vijf attributen die je in /etc/printcap in kunt
stellen om alle instellingen van de seriële poort waarop de printer is
aangesloten, te beheren. Lees de printcap man page en let op de
betekenissen van br#, fc#, xc#, fs# en xs#. De laatste vier van deze
attributen zijn bitmaps die de instellingen voor de poorten aangeven.
Het br# attribuut is gewoon de baud rate, bv `br#9600'.
Het is erg makkelijk te vertalen van stty instellingen naar printcap
flag instellingen. Als je dit moet doen, kijk dan nu in de man page
van stty.
Gebruik stty om de printerpoort in te stellen zodanig dat je er met
cat een bestand naar kunt sturen en het correct af kunt drukken. Zo
ziet mijn `stty -a' voor mijn printerpoort eruit:
dina:/usr/users/andy/work/lpd/lpd# stty -a < /dev/ttyS2
speed 9600 baud; rows 0; columns 0; line = 0;
intr = ^C; quit = ^\; erase = ^?; kill = ^U; eof = ^D; eol = <undef>;
eol2 = <undef>; start = ^Q; stop = ^S; susp = ^Z; rprnt = ^R; werase = ^W;
lnext = ^V; min = 1; time = 0;
-parenb -parodd cs8 hupcl -cstopb cread -clocal -crtscts
-ignbrk -brkint -ignpar -parmrk -inpck -istrip -inlcr
-igncr -icrnl ixon -ixoff -iuclc -ixany -imaxbel
-opost -olcuc -ocrnl -onlcr -onocr -onlret -ofill -ofdel nl0 cr0 tab0
bs0 vt0 ff0
-isig -icanon -iexten -echo -echoe -echok -echonl -noflsh -xcase
-tostop -echoprt -echoctl -echoke
De enige wijzigingen hiertussen en de wijze waarop de poort tijdens
het opstarten wordt geïnitialiseerd zijn -clocal, -crtscts, en ixon.
Je poort kan echter heel goed anders zijn, afhankelijk van hoe je
printer flow control afhandelt.
Je gebruikt stty eigenlijk op een wat vreemde manier. Aangezien stty
op de terminal opereert naar zijn standaardinvoer, gebruik je het om
een gegeven seriële poort te manipuleren door gebruik te maken van het
`<' teken als hierboven.
Zodra je stty-instellingen goed staan, zodanig dat `cat file >
/dev/ttyS2' (in mijn geval) het bestand naar de printer stuurt, kijk
dan naar het bestand /usr/src/linux/include/asm-i386/termbits.h.
Hierin staan een heleboel #defines en een paar structs. Je wilt dit
bestand met cat misschien wel naar de printer sturen, (je hebt dat nu
werkend, toch?) en het als kladpapier gebruiken. Ga naar de sectie die
begint met
/* c_cflag bit meaning */
#define CBAUD 0000017
Deze sectie geeft een opsomming van de betekenis van de fc# en fs#
bits. Je zult merken dat de namen daar (na de baud rates) overeenkomen
met één van de regels van de uitvoer van stty. Zei ik niet dat dit
makkelijk zou zijn?
Let op welke van die instellingen door een - in je stty uitvoer worden
voorafgegaan. Tel al die nummers bijelkaar op (ze staan in het octale
stelsel). Hiermee worden de bits die je wilt schonen voorgesteld, dus
het resultaat is je fc# capaciteit. Denk er uiteraard aan dat je
direct na het schonen de bits in zal gaan stellen, dus je kan gewoon
gebruiken `fc#0177777' (zo doe ik het).
Doe nu hetzelfde voor die instellingen (opgesomd in deze sectie) die
in je stty uitvoer geen - ervoor hebben. In mijn voorbeeld zijn de
belangrijkste CS8 (0000060), HUPCL (0002000), en CREAD (0000200). Let
ook op de flags voor je baud rate (de mijne is 0000015). Tel deze
allemaal bijelkaar op, en in mijn voorbeeld krijg je 0002275. Dit gaat
in je fs# capaciteit (`fs#02275' werkt in mijn voorbeeld prima).
Doe hetzelfde met set en clear voor de volgende sectie van het include
bestand, "c_lflag bits". In mijn geval hoefde ik niets in te stellen,
dus ik gebruik gewoon `xc#0157777' en `xs#0'.
16.2. Oudere seriële printers die tekens weglaten
Jon Luckey wijst erop dat een aantal oudere seriële printers met ten-
cent seriële interfaces en kleine buffers echt stop bedoelen als ze
dit zeggen met flow control. Hij kwam erachter dat het de-activeren
van de FIFO in zijn 16550 seriële poort van zijn Linux box met
setserial het probleem met de weggevallen tekens corrigeerde (je
specificeert het uart-type kennelijk als een 8250 om dit te doen).
17. Credits
De smbprint informatie komt van een artikel door Marcel Roelofs
<marcel@paragon.nl>.
In de nprint informatie over het gebruik van Netware printers is
voorzien door Michael Smith <mikes@bioch.ox.ac.uk>.
De seriële printers onder de lpd sectie komt van Andrew Tefft
<teffta@engr.dnet.ge.com>.
Het stuk over gamma's en dergelijke voor gs werd ingezonden door
Andreas <quasi@hub-fue.franken.de>.
De twee paragrafen over de 30 seconden closing_wait van de seriële
driver is bijgedragen door Chris Johnson <cdj@netcom.com>.
Robert Hart zond een paar uitstekende paragrafen over het instellen
van een printserver naar netwerk HP's die ik woordelijk gebruikte.
En speciale dank aan de velen van jullie die in de loop der jaren
hebben gewezen op typfouten, slechte url's en fouten in het document.
distrib
>
Mandriva
>
2010.0
>
i586
>
media
>
contrib-release
>
by-pkgid
>
d667a145d78a93cee78c5358ca99c039
>
files
>
108
