Linux Informatie Sheet
  Michael K. Johnson <johnsonm@redhat.com>
  Vertaald door Ellen Bokhorst <bokkie@nl.linux.org>
  v4.14, 1 September 1998

  Dit document voorziet in basisinformatie over het Linux besturingssys­
  teem, inclusief een uitleg over Linux, een lijst met mogelijkheden,
  een aantal vereisten en een aantal bronnen.
  ______________________________________________________________________

  Inhoudsopgave


  1. Linux Introductie

  2. Linux Mogelijkheden

  3. Hardware Zaken

     3.1 Minimale configuratie
     3.2 Bruikbare configuratie
     3.3 Ondersteunde hardware

  4. Een Onvolledige Lijst van Overgedragen Programma's en Andere Software

  5. Wie gebruiken Linux?

  6. Linux verwerven

     6.1 Anonieme FTP
     6.2 CDROM
     6.3 Andere methoden om Linux te verwerven

  7. Legale Status van Linux

  8. Nieuws Over Linux

  9. De Toekomst

  10. Dit document

  11. Rechtsgeldigheden



  ______________________________________________________________________

  1.  Linux Introductie

  Linux is een compleet vrije herimplementatie van de POSIX
  specificatie, met SYSV en BSD extensies (wat betekent dat het op Unix
  lijkt, maar het is niet op dezelfde broncode gebaseerd), dat
  beschikbaar is in zowel de broncode als in binaire vorm. Linus
  Torvalds <torvalds@transmeta.com> en andere medewerkers zijn de
  eigenaar van de copyright die erop rust en het is vrij
  herdistribueerbaar onder de voorwaarden van de GNU General Public
  License (GPL).  Een kopie van de GPL is ingesloten bij de Linux
  source; je kunt een kopie ervan ook verkrijgen bij
  <ftp://prep.ai.mit.edu/pub/gnu/COPYING>.

  Linux, per se, is slechts de kernel van het besturingssysteem, het
  deel dat de controle uitoefent op de hardware, de bestanden beheert,
  processen scheidt, enzovoort.  Er zijn verscheidene Linux combinaties
  met sets utility's en applicaties om een compleet besturingssysteem te
  vormen. Elk van deze combinaties wordt een Linux distributie genoemd.
  Het woord Linux, in zijn strikste vorm, ofschoon specifiek verwijzend
  naar de kernel, kan ook in de ruimste zin van het woord worden
  verwezen naar een compleet besturingssysteem dat om de Linux kernel is
  gebouwd. Zie <http://metalab.unc.edu/LDP/HOWTO/Distribution-
  HOWTO.html> voor een lijst en een korte beschrijving van diverse
  distributies.  Geen van deze distributies is ``de officiéle Linux''.

  Linux is geen public domain, en het is ook geen `shareware'. Het is
  `vrije' software, in het algemeen freeware genoemd, of Open Source
  Software[tm] (zie  <http://www.opensource.org>), en je mag kopién
  weggeven of verkopen, maar je moet de source code meeleveren of het op
  dezelfde manier beschikbaar stellen als de binaire bestanden die je
  weggeeft of verkoopt. Als je wijzigingen distribueert, ben je
  wettelijk gebonden om de source voor die wijzigingen te distribueren.
  Zie de GNU General Public License voor details.

  Linux , nu versie 2.0, is nog steeds vrij verkrijgbaar, en zal vrij
  verkrijgbaar blijven.  Vanwege de soort GPL waaraan Linux is
  onderworpen, zou het onwettig zijn om het niet 'vrij' te fabriceren.
  Neem er zorgvuldig notitie van: het `vrije' deel heeft eerder
  betrekking op de toegang tot de source code dan geld; het is volkomen
  wettig om geld in rekening te brengen voor het distribueren van Linux,
  zolang je ook de source code distribueert.  Dit is een generalisatie;
  lees de GPL als je de fijne kneepjes wilt weten.

  Linux draait op 386/486/Pentium machines met ISA, EISA, PCI en VLB
  bussen.  MCA (IBM's eigen bus) wordt niet goed ondersteund in 2.0.x en
  eerdere versies, maar er is ondersteuning toegevoegd aan de huidige
  ontwikkelings tak, 2.1.x. Zie  <http://glycerine.itsmm.uni.edu/mca>
  als je hierin bent geïnteresseerd.

  Er is een port naar veelsoortige Motorola 680x0 platformen (op dit
  moment draaiend op sommige Amigas, Ataris, en VME machines), die nu
  zeer goed werkt. Het vereist een 68020 met een MMU, een 68030, 68040,
  of een 68060, en vereist ook een FPU. Netwerken en X werken nu.  Zie
  <news:comp.os.linux.m68k>

  Linux draait goed op DEC's Alpha CPU, en ondersteunt op dit moment de
  "Jensen", "NoName", "Cabriolet", "Universal Desktop Box" (beter bekend
  als de Multia), en vele andere platformen. Zie
  <http://www.azstarnet.com/~axplinux/FAQ.html> voor meer informatie.

  Linux draait goed op Sun SPARCs; de meeste sun4c, sun4m, en sun4u
  machines draaien nu Linux, met ondersteuning voor sun4 in
  ontwikkeling.  Red Hat Linux is (tijdens dit schrijven) de enige
  beschikbare Linux distributie voor SPARCs; zie
  <http://www.redhat.com/support/docs/rhl-sparc/>

  Linux wordt actief overgedragen aan de PowerPC architectuur, inclusief
  PowerMac (Nubus en PCI), Motorola, IBM, en Be machines.  Zie
  <http://www.cs.nmt.edu/~linuxppc/> en <http://www.linuxppc.org/>

  Ports naar andere machines, inclusief MIPS (zie
  <http://linus.linux.sgi.com> en  <http://lena.fnet.fr/>) en ARM, zijn
  onderweg en vertonen veel vooruitgang. Verwacht er nog niet te veel
  van, maar als je bent geïnteresseerd en in de gelegenheid bent een
  bijdrage te leveren, zul je vast wel andere ontwikkelaars kunnen
  vinden die graag met je willen samenwerken.

  Linux wordt niet langer aangemerkt als in een `beta stadium', vanaf
  dat versie 1.0 werd uitgegeven op March 14, 1994.  Er zitten nog
  steeds fouten in het systeem en nieuwe fouten zullen op blijven duiken
  en worden in de loop van de tijd hersteld. Omdat Linux het ``open
  development model''volgt, zullen alle nieuwe versies aan het publiek
  worden uitgegeven, of ze nu wel of niet als ``production quality''
  worden aangemerkt.  Om de mensen echter te laten weten of ze wel of
  geen stabiele versie hebben, is het volgende schema ingevoerd: Versies
  n.x.y, waar x een even nummer is, zijn stabiele versies, en er zullen
  slechts bug fixes zijn toegevoegd als de y is toegenomen. Dus vanaf
  versie 1.2.2 tot 1.2.3, zijn er slechts bug fixes, en geen nieuwe
  mogelijkheden. Versies n.x.y, waar x een oneven nummer is, zijn beta-
  kwaliteit uitgaven voor alleen de ontwikkelaars, en kunnen onstabiel
  zijn en mogelijk crashen, en er worden continue nieuwe mogelijkheden
  aan toegevoegd. Van tijd tot tijd, als de huidige ontwikkelings kernel
  stabiliseert, zal het worden `bevroren' als de nieuwe ``stabiele''
  kernel, en de ontwikkeling zal verdergaan met een nieuwe ontwikkelings
  versie van de kernel. Merk op dat de meeste nieuwe uitgaven van de
  Linux kernel, beta of niet, relatief robuust zijn; ``stabiel''
  betekent in deze context ``geen haast om te wijzigen'' in aanvulling
  op ``robuust''.

  De huidige stabiele versie is 2.0.35 (dit zal blijven veranderen
  zolang er nieuwes device drivers worden toegevoegd en bugs worden
  hersteld), en de ontwikkeling aan de experimentele 2.1.x kernels is
  ook al begonnen.  Bij de Linux kernel source code wordt een bestand,
  Documentation/Changes, meegeleverd, waarin de veranderingen staan
  toegelicht waarvan je op de hoogte zou moeten zijn als je een upgrade
  uitvoert van de ene kernel versie naar de andere kernel.  De grote
  meerderheid aan Linux gebruikers werken hun Linux distributie echter
  nu en dan bij om een nieuwe kernel versie te verkrijgen.

  De meeste versies van Linux, beta of niet, zijn zeer robuust, en je
  kunt ze blijven gebruiken als het doet wat je nodig hebt en je niet
  het nieuwste van het nieuwste wilt hebben.  Een site hield een meer
  dan 136 dagen draaiende computer met versie 0.97p1 (gedateerd van de
  zomer van 1992) zonder fout of crash.  (Het zou langer hebben geduurd
  als de backhoe operator een main power transformator niet had
  aangezien voor een dumpster...). Anderen hebben bedrijfstijden gemeld
  van meer dan een jaar. Als laatste melding, een site had met Linux
  0.99p15s na 600 dagen zijn computer nog draaiend.

  Een ding om je te realiseren is dat de Linux ontwikkeling in een open
  en gedistribueerd model plaatsvindt, in plaats van in een gesloten en
  gecentraliseerd model zoals veel andere software.  Dit betekent dat de
  huidige ontwikkelaars versie altijd publiek is (met tot één of twee
  weken vertraging ) zodat iedereen het kan gebruiken. Het resultaat
  hiervan is dat als een versie met nieuwe functionaliteiten wordt
  uitgegeven, het bijna altijd bugs bevat, maar het resulteert ook in
  een zeer snelle ontwikkeling doordat de bugs snel worden opgespoord en
  gecorrigeerd, vaak binnen een aantal uur, aangezien er veel mensen aan
  werken om ze te herstellen.

  In contrast, betekent het gesloten en gecentraliseerde model, dat er
  slechts één persoon of een team aan het project werkt, en ze geven de
  software pas uit als ze denken dat het goed werkt.  Dit leidt vaak tot
  grote intervallen tussen nieuwe uitgaven, een lange wachttijd voor bug
  fixes, en langzamere ontwikkeling.  De laatste nieuwe uitgifte van
  dergelijke software aan het publiek is soms van een betere kwaliteit,
  maar de snelheid van de ontwikkeling is in het algemeen veel
  langzamer.

  Lees  ``The Cathedral and the Bazaar'' door Eric Raymond te vinden op
  <http://sagan.earthspace.net/~esr/writings/cathedral-bazaar/>, voor
  een discussie over deze twee modellen.

  Nu in September 1, 1998, is de huidige stabiele versie van Linux
  2.0.35, en de laatste ontwikkelaars versie is 2.1.119.

  2.  Linux Mogelijkheden


  ·  multitasking: verscheidene programma's draaien tegelijkertijd.

  ·  multiuser: verscheidene gebruikers tegelijkertijd op dezelfde
     machine (en geen twee-gebruikers licentie!).

  ·  multiplatform: draait op vele verschillende CPUs, niet slechts
     Intel.

  ·  multiprocessor: SMP ondersteuning is beschikbaar op de Intel en
     SPARC platformen (met op dit moment werk in uitvoering op andere
     platformen), en Linux wordt gebruikt in verscheidene loosely-
     coupled MP applicaties, inclusief Beowulf systemen (zie
     <http://cesdis.gsfc.nasa.gov/linux-web/beowulf/beowulf.html>) en de
     op Fujitsu AP1000+ SPARC-gebaseerde supercomputer.

  ·  multithreading: heeft ingebouwde kernel ondersteuning voor meerdere
     onafhankelijke controle threads binnen een enkel proces
     geheugenruimte.

  ·  draait op de 386'r in protected mode.

  ·  heeft geheugenprotectie tussen processen, zodat een programma het
     hele systeem niet plat kan leggen.

  ·  op verzoek laden van uitvoerbare bestanden: Linux leest alleen die
     delen van een programma van disk die werkelijk worden gebruikt.

  ·  gedeelde copy-on-write pagina's te midden van uitvoerbare
     bestanden.  Dit betekent dat meerdere processen hetzelfde geheugen
     kunnen gebruiken om in te draaien.  Als er één naar dat geheugen
     probeert te schrijven wordt die pagina (4KB stuk van het geheugen)
     ergens anders naar toe gekopieerd.  Copy-on-write heeft twee
     voordelen: snelheidsvermeerdering en vermindering van het
     geheugengebruik.

  ·  virtueel geheugen door gebruik te maken van paging (niet door het
     gehele proces te swappen) naar disk: naar een afzonderlijke
     partitie of een bestand in het bestandsysteem, of beiden, met de
     mogelijkheid om meer swapgebieden gedurende de uitvoeringstijd (ja,
     ze worden nog steeds swapgebieden genoemd).  Een totaal van 16 van
     deze 128 MB (2GB in recente kernels) swapgebieden kunnen
     tegelijkertijd worden gebruikt, voor een theoretisch totaal van 2
     GB met bruikbare swap space. Het is eenvoudig dit te vermeerderen
     als dit nodig is, door het veranderen van een aantal regels source
     code.

  ·  een gecombineerde geheugen pool voor gebruikersprogramma's en disk
     cache, zodat al het vrije geheugen kan worden gebruikt voor
     caching, en de cache kan worden verminderd als er grote programma's
     worden gedraaid.

  ·  dynamisch gelinkte shared libraries (DLL's), en static libraries
     ook, natuurlijk.

  ·  doet core dumps voor moment-opname analyses, staat het gebruik van
     een debugger op een programma toe, niet slechts terwijl het draait,
     maar ook nadat het is gecrasht.

  ·  voornamelijk compatibel met POSIX, System V, en BSD op bronniveau.

  ·  door een iBCS2-compliant emulatie module, voornamelijk compatibel
     met SCO, SVR3, en SVR4 op binair niveau.

  ·  alle source code is beschikbaar, inclusief de gehele kernel en alle
     drivers, de ontwikkelingsgereedschappen en alle
     gebruikersprogramma's zijn ook vrij distribueerbaar; Er wordt
     voorzien in een overvloed aan commerciëe programma's voor Linux
     zonder source, maar alles is vrij gegeven, inclusief het volledige
     basis besturingssysteem, is nog steeds `vrij verkrijgbaar'.

  ·  POSIX job control.

  ·  pseudoterminals (pty's).

  ·  387-emulatie in de kernel zodat het niet nodig is dat programma's
     een eigen math emulatie hoeven te creéren.  Iedere computer die
     onder Linux draait lijkt een math coprocessor te hebben.  Als er
     zich reeds een FPU in je computer bevindt, zal die natuurlijk
     worden gebruikt, in plaats van de emulatie, en je kunt je eigen
     kernel zelfs zodanig compileren zonder de math emulatie, om een
     kleine geheugenwinst te verkrijgen.

  ·  ondersteuning voor vele nationale of aangepaste toetsenborden, en
     het is tamelijk gemakkelijk om nieuwe dynamisch toe te voegen.

  ·  meerdere virtuele consoles: verscheidene onafhankelijke login
     sessies door de console, je schakelt door het indrukken van een
     sneltoets combinatie (niet afhankelijk van de video hardware). Deze
     worden dynamisch toegewezen; je kunt er tot 64 gebruiken.

  ·  Ondersteunt verscheidene algemene bestandssystemen, inclusief
     minix, Xenix, en alle algemene systeem V bestandssystemen, en heeft
     een eigen geavanceerd bestandssysteem, dat bestandssystemen biedt
     tot 4 TB, en namen tot 255 tekens.

  ·  transparante toegang tot MS-DOS partities (of OS/2 FAT partities)
     via een speciaal bestandssysteem: je hebt geen speciale commando's
     nodig om de MS-DOS partitie te kunnen gebruiken, het lijkst gewoon
     op een normaal Unix bestandssysteem (behalve voor rare beperkingen
     op bestandsnamen, permissies, enzovoort). MS-DOS 6 gecomprimeerde
     partities werken op dit moment niet zonder een patch (dmsdosfs).
     VFAT (WNT, Windows 95) ondersteuning en FAT-32 is beschikbaar in
     Linux 2.0

  ·  speciaal bestandssysteem met de naam UMSDOS waarmee het mogelijk
     is, Linux op een DOS bestandssysteem te installeren.

  ·  read-only HPFS-2 ondersteuning voor OS/2 2.1

  ·  HFS (Macintosh) bestandssysteem ondersteuning is apart als een
     module beschikbaar

  ·  CD-ROM bestandssysteem dat alle standaard CD-ROM formaten leest.

  ·  TCP/IP netwerken, inclusief ftp, telnet, NFS, enz.

  ·  Appletalk server

  ·  Netware client en server

  ·  Lan Manager/Windows Native (SMB) client en server

  ·  Veel netwerk protocollen: de basis protocollen die beschikbaar zijn
     in de laatste ontwikkelings kernels zijn TCP, IPv4, IPv6, AX.25,
     X.25, IPX, DDP (Appletalk), Netrom, en anderen. Stabiele netwerk
     protocollen ingesloten in de stabiele kernels , zijn op dit moment
     TCP, IPv4, IPX, DDP, en AX.25.

  3.  Hardware Zaken

  3.1.  Minimale configuratie

  Het volgende is waarschijnlijk de kleinst mogelijke configuratie
  waarop Linux zal werken: 386SX/16, 1 MB RAM, 1.44 MB of 1.2 MB
  diskette, elke ondersteunde videokaart (+ toetsenborden, monitors,
  enz. natuurlijk).  Dit geeft je de mogelijkheid te booten en testen of
  het wel op je machine werkt, maar je zult niet veel nuttigs kunnen
  doen.  Zie  <http://rsphy1.anu.edu.au/~gpg109/mem.html> voor minimale
  Linux configuraties.

  Om iets te kunnen doen, zul je evengoed wat harddiskruimte willen
  hebben, 5 tot 10 MB zou kunnen voldoen voor een zeer minimale setup
  (met slechts de belangrijkste commando's en misschien één of twee
  kleine applicaties geïnstalleerd, zoals, laten we zeggen, een een
  terminal programma).  Dit is nog steeds heel erg beperkt, en zeer
  oncomfortabel, aangezien het niet voldoende ruimte laat om alles te
  kunnen doen, tenzij je applicaties heel beperkt zijn. Het wordt in het
  algemeen net voor iets aanbevolen behalve om te testen of 't werkt, en
  natuurlijk dat je kunt snoeven over de kleine resource vereisten.

  3.2.  Bruikbare configuratie

  Als je berekenings intensieve programma's gaat draaien, zoals gcc, X,
  en TeX, zul je waarschijnlijk een snellere processor willen dan een
  386SX/16, maar als je geduldig bent, zou het zelfs voldoende moeten
  zijn.

  In de praktijk, zul je tenminste 4 MB RAM willen als je geen gebruik
  maakt van X, en 8 MB al je dit wel doet. Tevens, als je verscheidene
  gebruikers tegelijkertijd wilt, of verscheidene grote programma's
  (compilaties bijvoorbeeld) tegelijkertijd wilt draaien, dan wil je
  waarschijnlijk meer dan 4 MB geheugen.  Het kan zijn dat het nog
  steeds werkt met een kleinere hoeveelheid geheugen, maar het zal
  gebruik maken van virtueel geheugen (het gebruiken van de hard drive
  als langzaam geheugen) en dat zal zodanig langzaam worden dat het
  onbruikbaar wordt.  Als je meer programma's tegelijkertijd gebruikt,
  zal 16 MB het swappen aanzienlijk verminderen. If you don't want to
  swap appreciably under normal load, zal 32 MB waarschijnlijk voldoende
  zijn voor een enkele gebruiker.  Als je een heleboel geheugen-
  intensieve applicaties tegelijk gaat draaien, zou 64 MB nodig kunnen
  zijn, om het vele swappen te vermijden.  Uiteraard zul je meer willen,
  als je veel geheugen-hongerige applicaties draait.

  De hoeveelheid harddiskruimte die je nodig hebt, hangt af van welke
  software je wilt installeren.  De normale basis set Unix utility's,
  shells, en administratieve programma's hebben voldoende aan minder dan
  10 MB, met nog wat ruimte over voor gebruikersbestanden. Zorg dat je
  aan RedHat komt, Debian, of een andere distributie, voor een completer
  systeem, en ga er van uit dat je 60 tot 600 MB nodig zult hebben,
  afhankelijk van de installatiekeuzes die je maakt en de distributie
  die je ophaalt.  Voeg zoveel ruimte als je nodig hebt toe aan deze
  totalen.  Als je een nieuw systeem gaat kopen, om met de hedendaagse
  prijzen van harddisks een te kleine disk te kopen.  Neem er tenminste
  een van 2 GB, bij voorkeur 4 GB of meer, en je zult er geen spijt van
  krijgen. Linux zal prima om kunnen gaan met zeer grote harddisks zoals
  de recente populaire 11 GB IDE harddisks of 18 GB SCSI harddisks.

  Voeg meer geheugen toe, meer harddisk, een snellere processor en
  andere zaken, afhankelijk van wat je nodig hebt en wat je wensen zijn,
  wensen en budget gaan boven het louter bruikbare.  In het algemeen
  zorgt het toevoegen van meer geheugen bij Linux, in vergelijking met
  DOS, voor een groot verschil, terwijl daarentegen met DOS, extra
  geheugen niet zoveel verschil uitmaakt.  Dit heeft natuurlijk iets te
  maken met de 640K limiet van DOS, wat onder Linux absoluut niet
  bestaat.

  3.3.  Ondersteunde hardware



     CPU:
        Alles dat 386 protected mode programma's draait. Alle 386'rs
        486'rs, Pentiums, Pentium Pro's, Pentium II modellen en klonen
        van deze chips zouden moeten werken. (286'rs en lager zullen
        ooit worden ondersteund op een kleinere kernel met de naam ELKS
        (Embeddable Linux Kernel Subset), maar verwacht er niet dezelfde
        capaciteiten van).  Een versie voor de 680x0 CPU (voor x = 2 met
        externe MMU, 3, 4, en 6) welke op Amigas en Ataris draaien
        kunnen worden gevonden bij tsx-11.mit.edu in de 680x0 directory.
        Vele DEC Alphas, SPARCs, en PowerPC machines worden ondersteund.
        Er zijn ook ports gemaakt naar de ARM, StrongARM, en MIPS
        architecturen. Meer details zijn elders beschikbaar.


     Architectuur:
        PCI, ISA, EISA, en VLB bussen.  MCA (voornamelijk PS/2's louter
        van IBM) ondersteuning is onvolledig maar aan het verbeteren
        (zie hierboven).  Linux vraagt meer van de hardware dan DOS,
        Windows, en in feite de meeste besturingssystemen. Dit betekent
        dat sommige marginale hardware niet in gebreke blijft onder een
        minder veeleisend besturingssysteem en dat wel doet tijdens de
        uitvoering van Linux.  Linux is een uitzonderlijk goede geheugen
        tester...


     RAM:
        Tot 1 GB op Intel; meer op 64-bit platformen.  Sommige mensen
        (inclusief Linus) merkte op dat het toevoegen van ram zonder het
        tegelijkertijd toevoegen van meer cache hun machine aanzienlijk
        vertraagde, dus als je geheugen toevoegt en merkt dat je machine
        langzamer is geworden, probeer dan meer cache toe te voegen.
        Sommige machines kunnen slechts een bepaalde hoeveelheid
        geheugen cachen zonder te letten op de hoeveelheid RAM die is
        geïnstalleerd (64 MB is de meest populaire chipset die kan
        cachen).  Meer dan 64 MB geheugen zal met kernels 2.0.35 en
        eerder een boot-time parameter vereisen, aangezien de BIOS van
        origine zodanig werd ontworpen dat ze niet in staat was om meer
        dan 64 MB te rapporteren.  Recente 2.1.x kernels en later zijn
        in staat meer geheugen in een systeem te detecteren.


     Data opslag:
        Algemene AT drives (EIDE, IDE, 16 bit HD controllers met MFM of
        RLL, of ESDI) worden ondersteund, als ook SCSI harddisks en CD-
        ROM's, met een ondersteunde SCSI adapter.  Algemene XT
        controllers (8 bit controllers met MFM of RLL) worden ook
        ondersteund. Ondersteunde SCSI adapters: Advansys, Adaptec 1542,
        1522, 1740, 27xx, en 29xx (met enkele uitzonderingen) series,
        Buslogic MultiMaster en Flashpoint, op NCR53c8xx gebaseerde
        controllers, DPT controllers, Qlogic ISP en FAS controllers,
        Seagate ST-01 en ST-02, Future Domain TMC-88x series (of een
        kaart gebaseerd op de TMC950 chip) en TMC1660/1680, Ultrastor
        14F, 24F en 34F, Western Digital wd7000, en anderen.  SCSI,
        QIC-02, en sommige QIC-80 tapes worden ook ondersteund. Naast
        IDE en SCSU cdroms, worden ook verscheidene gepatenteerde CD-ROM
        devices ondersteund, inclusief Matsushita/Panasonic, Mitsumi,
        Sony, Soundblaster, Toshiba, ATAPI (EIDE), SCSI, en anderen.
        Controleer de hardware compatibiliteit HOWTO voor de exacte
        modellen.  N.B. Deze lijsten zijn niet compleet, en zullen dat
        ook nooit zijn. Distributie verkopers beheren beter bijgewerkte
        lijsten.


     Video:
        VGA, EGA, CGA, of Hercules (en compatibles) werken in tekstmode.
        Voor afbeeldingen en X, is er ondersteuning voor (tenminste)
        gewoon VGA, sommige super-VGA kaarten (de meeste kaarten
        gebaseerd op Tseng, Paradise, en een aantal Trident chipsets),
        S3, 8514/A, ATI, Matrox, en Hercules. (Linux gebruikt de XFree86
        X server, dus die stelt vast welke kaarten worden ondersteund.
        Een volledige lijst met alleen de ondersteunde chipsets neemt al
        een pagina in beslag.  Zie  <http://www.XFree86.org/>


     Netwerk:
        Ethernet ondersteuning behelst 3COM 503/509/579/589/595/905
        (501/505/507 worden ondersteund maar niet aanbevolen), AT&T GIS
        (neé NCR) WaveLAN, de meeste op WD8390-gebaseerde kaarten, de
        meeste op WD80x3-gebaseerde kaarten, NE1000/2000 en de meeste
        klonen, AC3200, Apricot 82596, AT1700, ATP, DE425/434/435/500,
        D-Link DE-600/620, DEPCA, DE100/101, DE200/201/202 Turbo, DE210,
        DE422, Cabletron E2100 (niet aanbevolen), Intel EtherExpress
        (niet aanbevolen), EtherExpress Pro, EtherExpress 100, DEC
        EtherWORKS 3, HP LAN, HP PCLAN/plus, de meeste op AMD LANCE-
        gebaseerde kaarten, NI5210, ni6510, SMC Ultra, DEC 21040
        (tulip), Zenith Z-Note ethernet, Alle Zircom kaarten en alle
        Cabletron kaarten anders dan de E2100 worden niet ondersteund,
        te wijten aan de onbereidwilligheid van de fabrikanten om de
        programmeer informatie vrij te geven.

        FDDI ondersteuning bestaat momenteel uit de DEFxx kaarten van
        DEC.

        Point-to-Point netwerk ondersteuning behelst PPP, SLIP, CSLIP,
        en PLIP.  PPP ondersteuning is beschikbaar voor zowel standaard
        asynchrone apparaten zoals modems, en synchrone verbindingen
        zoals ISDN.

        Beperkte Token Ring ondersteuning is beschikbaar.


     Serieel:
        De meeste 16450 en op 16550 UART-gebaseerde kaarten, inclusief
        AST Fourport, de Usenet Serial Card II, en anderen.
        Intelligente ondersteunde kaarten behelzen de Cyclades Cyclom
        series (ondersteund door de fabrikant), Comtrol Rocketport
        series (ondersteund door de fabrikant), Stallion (de meeste
        kaarten; ondersteund door de fabrikant), en Digi (sommige
        kaarten; ondersteund door de fabrikant). Sommige ISDN, frame
        relay, en huurlijn hardware wordt ondersteund.


     Andere hardware:
        SoundBlaster, ProAudio Spectrum 16, Gravis Ultrasound, de meeste
        andere geluidskaarten, de meeste (alle?)  merken busmuizen
        (Microsoft, Logitech, PS/2), enz.

  4.  Een Onvolledige Lijst van Overgedragen Programma's en Andere Soft­
  ware

  De meeste algemene Unix tools en programma's zijn overgedragen naar
  Linux, inclusief bijna alle GNU software en vele X clients van diverse
  bronnen. Eigenlijk is overgedragen vaak te sterk uitgedrukt, aangezien
  veel programma's zonder wijzigingen worden gecompileerd, of met
  slechts kleine wijzigingen, omdat Linux de POSIX grotendeels volgt. Er
  zijn nooit genoeg applicaties voor elk besturingssysteem, maar Linux
  neemt toe in zowel eind-gebruikers applicaties als server applicaties.
  Neem contact op met de verkoper van je favoriete commerciéle Unix
  applicatie en vraag of ze het naar Linux hebben overgedragen.

  Hier is een onvolledige lijst met software waarvan bekend is dat ze
  onder Linux werkt:
     Basis Unix commando's:
        ls, tr, sed, awk enzovoort (noem het, Linux heeft het
        waarschijnlijk).


     Ontwikkelings gereedschappen:
        gcc, gdb, make, bison, flex, perl, rcs, cvs, prof.


     Talen en Omgevingen:
        C, C++, Objective C, Java, Modula-3, Modula-2, Oberon, Ada95,
        Pascal, Fortran, ML, scheme, Tcl/tk, Perl, Python, Common Lisp,
        en vele anderen.


     Grafische omgevingen:
        GNOME en KDE (desktops), X11R6 (XFree86 3.x), X11R5 (XFree86
        2.x), MGR.


     Editors:
        GNU Emacs, XEmacs, MicroEmacs, jove, ez, epoch, elvis (GNU vi),
        vim, vile, joe, pico, jed, en anderen.


     Shells:
        bash (POSIX sh-compatibel), zsh (bevat ksh compatibel mode),
        pdksh, tcsh, csh, rc, es, ash (de meest sh-compatibel shell
        gebruikt als /bin/sh door BSD), en nog veel meer.


     Telecommunicatie:
        PPP, UUCP, SLIP, CSLIP, volledige TCP/IP communicatie toolset,
        kermit, szrz, minicom, pcomm, xcomm, term (draait meerdere
        shells, leidt netwerk activiteiten om, en staat remote X toe,
        alles over én modem lijn), Seyon (populair X-window
        communicatieprogramma), en verscheidene fax en voice-mail (met
        ZyXEL en andere modems) pakketten zijn beschikbaar. Natuurlijk,
        worden seriéle remote en netwerk logins ondersteund.


     Nieuws en mail:
        C-news, innd, trn, nn, tin, smail, elm, mh, exmh, pine, mutt,
        enz.


     Tekstverwerking:
        TeX, groff, doc, ez, LyX, Lout, Linuxdoc-SGML, en anderen.


     Spellen:
        Nethack, verscheidene Muds en X spellen, en vele anderen.  Een
        van die spellen zoekt naar alle spellen die beschikbaar zijn op
        tsx-11 en sunsite.

  Al deze programma's (en dit is zelfs nog geen honderdste van wat
  beschikbaar is) zijn vrij verkrijgbaar. Commerciéle software komt op
  velerlei gebieden beschikbaar; vraag de verkoper van je favoriete
  commerciéle software of ze Linux ondersteunen.

  5.  Wie gebruiken Linux?

  Linux is vrij verkrijgbaar, en niemand is verplicht om zijn kopién te
  registreren bij een centrale autoriteit, waardoor het moeilijk is er
  achter te komen hoeveel mensen Linux gebruiken.  Verscheidene
  ondernemingen overleven nu slechts door het verkopen en ondersteunen
  van Linux, en de Linux nieuwsgroepen zijn een aantal van de meest
  zwaar belezen op het internet, dus het aantal ligt waarschijnlijk
  ergens in de miljoenen, maar het is moelijk om aan harde aantallen te
  komen.  Het beste marktonderzoek op dit moment geeft ergens tussen de
  7.5 en 11 miljoen gebruikers aan.

  Een brave ziel, Harald T. Alvestrand <Harald.T.Alvestrand@uninett.no>,
  heeft besloten om de Linux gebruikers op de moeilijke manier proberen
  te tellen : één voor één. Als je bereid bent om te worden meegeteld
  als een Linux gebruiker, gebruik daar dan alsjeblieft de web
  formulieren voor, beschikbaar bij  <http://counter.li.org/>.  Als
  alternatief, kun je een bericht sturen naar linux-counter@uninett.no
  met één van de volgende onderwerpen: `I use Linux at home', `I use
  Linux at work', of `I use Linux at home and at work'. Hj zal ook
  registraties met betrekking tot derden accepteren; vraag hem naar de
  bijzonderheden.

  Hij post zijn tellingen iedere maand bij <news:comp.os.linux.misc>; ze
  zijn ook beschikbaar op  <http://counter.li.org/>.

  6.  Linux verwerven

  6.1.  Anonieme FTP

  Zie de Linux Documentatie Project sites op
  <ftp://sunsite.unc.edu/pub/Linux/docs/LDP/> en
  <http://metalab.unc.edu/LDP/> voor vrij herdistribueerbare Linux
  documentatie

  Blijf afgestemd op de <news:comp.os.linux.announce> nieuwsgroep voor
  verdere ontwikkelingen.

  Linux is in ieder geval bij de volgende anonymous ftp sites te
  verwerven.



       Tekstuele naam                 Numeriek adres   Linux directory
       =============================  ===============  ===============
       tsx-11.mit.edu                 18.172.1.2       /pub/linux
       sunsite.unc.edu                152.2.22.81      /pub/Linux
       ftp.funet.fi                   128.214.248.6    /pub/Linux
       net.tamu.edu                   128.194.177.1    /pub/linux
       ftp.mcc.ac.uk                  130.88.203.12    /pub/linux
       src.doc.ic.ac.uk               146.169.2.1      /packages/linux
       fgb1.fgb.mw.tu-muenchen.de     129.187.200.1    /pub/linux
       ftp.informatik.tu-muenchen.de  131.159.0.110    /pub/comp/os/linux
       ftp.dfv.rwth-aachen.de         137.226.4.111    /pub/linux
       ftp.informatik.rwth-aachen.de  137.226.225.3    /pub/Linux
       ftp.Germany.EU.net             192.76.144.75    /pub/os/Linux
       ftp.lip6.fr                    132.227.77.2     /pub/linux
       ftp.uu.net                     137.39.1.9       /systems/unix/linux
       wuarchive.wustl.edu            128.252.135.4    mirrors/linux
       ftp.win.tue.nl                 131.155.70.100   /pub/linux
       ftp.stack.urc.tue.nl           131.155.2.71     /pub/linux
       srawgw.sra.co.jp               133.137.4.3      /pub/os/linux
       cair.kaist.ac.kr                                /pub/Linux
       ftp.denet.dk                   129.142.6.74     /pub/OS/linux
       NCTUCCCA.edu.tw                140.111.1.10     /Operating-Systems/Linux
       nic.switch.ch                  130.59.1.40      /mirror/linux
       sunsite.cnlab-switch.ch        193.5.24.1       /mirror/linux
       cnuce_arch.cnr.it              131.114.1.10     /pub/Linux
       ftp.monash.edu.au              130.194.11.8     /pub/linux
       ftp.dstc.edu.au                130.102.181.31   /pub/linux
       ftp.sydutech.usyd.edu.au       129.78.192.2     /pub/linux

  tsx-11.mit.edu en fgb1.fgb.mw.tu-muenchen.de zijn de officiéle sites
  voor Linux's GCC. Sommige sites mirror andere sites. Gebruik
  alsjeblieft zo mogelijk de dichtsbijzijnde site (netwerk-wijsheid).

  Ten minste metalab.unc.edu en ftp.informatik.tu-muenchen.de bieden
  ftpmail services aan.  Mail ftpmail@sunsite.unc.edu of
  ftp@informatik.tu-muenchen.de voor hulp.

  Als je het niet meer weet, probeer het dan eens bij
  <http://metalab.unc.edu/LDP/HOWTO/Distribution-HOWTO.html>, waarin
  verscheidene distributies worden opgesomd. Red Hat Linux en Debian
  schijnen op dit moment de meest populaire distributies te zijn,
  tenminste in de U.S.

  6.2.  CDROM

  De meeste mensen installeren Linux nu vanaf CDROM's. De distributies
  zijn gegroeid tot honderden MB's aan Linux software, en het downloaden
  daarvan over zelfs een 28.8 modem of een ISDN verbinding kost een
  lange tijd.

  Er zijn in wezen twee manieren om een Linux distributie op CDROM te
  verwerven: als onderdeel van een archief van FTP sites, of direct van
  de fabrikant.  Als je een archief verwerft, zul je vaak diverse
  verschillende distributies krijgen om uit te kiezen, maar
  ondersteuning zit daar gewoonlijk niet bij.  Wanneer je een
  distributie direct van de verkoper verwerft, krijg je doorgaans één
  distributie, maar je krijgt meestal enige vorm van ondersteuning,
  gebruikelijk is installatie ondersteuning.

  6.3.  Andere methoden om Linux te verwerven

  Er zijn veel BBS'sen met Linux bestanden. Een lijst hiervan wordt nu
  en dan gepost bij comp.os.linux.announce. Vraag vrienden en
  gebruikersgroepen, of bestel één van de commmerciéle distributies. Een
  lijst hiervan is te vinden in de Linux distributie HOWTO, beschikbaar
  als <http://metalab.unc.edu/LDP/HOWTO/Distribution-HOWTO.html>, deze
  wordt met regelmaat gepost bij de <news:comp.os.linux.announce>
  nieuwsgroep.

  7.  Legale Status van Linux

  Alhoewel Linux met de volledige source code wordt geleverd, is het
  copyright software, geen public domain. Het is echter vrij
  verkrijgbaar onder de GNU General Public License, soms toegeschreven
  als ``copyleft''. Zie de GPL voor meer informatie.  De programma's die
  onder Linux draaien, hebben ieder hun eigen copyright, ofschoon veel
  ervan ook de GPL gebruiken. X gebruikt het MIT X copyright, en een
  aantal utility's staan onder het BSD copyright. Hoe dan ook, alle
  software op de FTP site is vrij distribueerbaar (of anders zou het
  daar niet moeten zijn).

  8.  Nieuws Over Linux

  Een maandelijks magazine, met de naam Linux Journal, werd meer dan
  vier jaar geleden uitgebracht. Het bevat artikelen die voor bijna alle
  vaardigheidsniveaus zijn bedoeld, en is bedoeld om alle Linux
  gebruikers te helpen.  Een jaarabonnement kost in de U.S. $22, in
  Canada en Mexico $27, en daarbuiten $32, te betalen in US valuta.
  Abonnements aanvragen kunnen via email naar subs@ssc.com worden
  gezonden, of naar +1-206-782-7191 worden gefaxt, of gebelt naar
  +1-206-782-7733, of naar Linux Journal worden geadresseerd, PO Box
  85867, Seattle, WA 98145-1867 USA.  SSC heeft een PGP openbare sleutel
  beschikbaar voor het versleutelen van je mail om je creditkaartnummer
  te beveiligen; finger info@ssc.com om de sleutel te verkrijgen.

  Er zijn diverse Usenet nieuwsgroepen voor Linux discussies, en ook
  verscheidene rondzendlijsten. Zie de Linux FAQ voor meer informatie
  over de rondzendlijsten (je zou de FAQ moeten kunnen vinden in de
  nieuwsgroep als ook op de FTP sites).

  De nieuwsgroup  <news:comp.os.linux.announce> is een onder toezicht
  staande nieuwsgroep voor aankondigingen over Linux (nieuwe
  programma's, bug fixes, enz).

  De nieuwsgroup  <news:comp.os.linux.answers> is een onder toezicht
  staande nieuwsgroep aan wie de Linux FAQ, HOWTO documenten, en andere
  documentatie wordt gepost.

  De nieuwsgroep  <news:comp.os.linux.admin> is niet onder toezicht
  staande nieuwsgroep voor discussies over de administratie van Linux
  systemen.

  De nieuwsgroep  <news:comp.os.linux.development.system> is een niet
  onder toezicht staande nieuwsgroep specifiek voor discussies over
  Linux kernel ontwikkeling. De enige applicatie ontwikkelings vragen
  die hier zouden moeten worden besproken zijn die, die onlosmakelijk
  met de kernel zijn verbonden.  Alle andere ontwikkelings vragen zijn
  waarschijnlijk algemene Unix ontwikkelings vragen en zouden in plaats
  daarvan aan een comp.unix group moeten worden gericht, tenzij het zeer
  Linux-specifieke applicatie vragen zijn, in dat geval dienen ze te
  worden gericht tot comp.os.linux.development.apps.

  De nieuwsgroep  <news:comp.os.linux.development.apps> is een niet
  onder toezicht staande nieuwsgroep specifiek voor discussies over
  Linux-gerelateerde applicatie ontwikkeling. Het is niet voor
  discussies over waar de applicaties voor Linux verkregen kunnen
  worden, noch een i discussie forum voor diegene die graag applicaties
  voor Linux zouden zien.

  De nieuwsgroep  <news:comp.os.linux.hardware> is voor Linux-specifieke
  hardware vragen.

  De nieuwsgroep  <news:comp.os.linux.networking> is voor Linux-
  specifieke ontwikkeling en setup voor netwerk vragen.

  De nieuwsgroep  <news:comp.os.linux.x> is voor Linux-specifieke X
  Window vragen.

  De nieuwsgroep  <news:comp.os.linux.misc> is de vervanging van
  comp.os.linux, en is bedoeld voor die discussies die nergens anders
  toebehoren.

  In het algemeen, maak geen gebruik van crossposting tussen de Linux
  nieuwsgroepen.  De enige crossposting dat passend is, is een af en toe
  plaatsvindende posting tussen een niet onder toezicht staande groep en
  <news:comp.os.linux.announce>.  De voornaamste reden van het splitsen
  van de oude comp.os.linux groep in een aantal groepen is om het
  verkeer in iedere groep te verminderen.  Degene die deze regel niet
  nakomt, zal dat zonder genade voor de voeten worden gegooid...

  Linux is op het web te vinden via de URL <http://metalab.unc.edu/LDP/>

  9.  De Toekomst

  Nadat Linux 1.0 was uitgegeven, is er gewerkt aan verscheidene
  uitbreidingen. Linux 1.2 bestond o.a. uit opgevoerde
  disktoegangssnelheid, TTY verbeteringen, virtuele geheugen
  uitbreidingen, meerdere platform ondersteuning, quotas, en meer.
  Linux 2.0, de huidige stabiele versie, heeft zelfs meer uitbreidingen,
  inclusief veel performance verbeteringen, verscheidene nieuwe
  netwerkprotocollen, één van de snelste TCP/IP implementaties in de
  wereld, en veel en veel meer.  Zelfs betere performance, meer
  netwerkprotocollen, en meer device drivers zullen beschikbaar zijn in
  Linux 2.2.

  Zelfs met meer dan 3/4 miljoen regels code in de kernel, is er nog een
  overvloed aan code over om te schrijven, en zelfs meer documentatie.
  Sluit je alsjeblieft aan bij linux-doc@vger.rutgers.edu rondzendlijst
  als je bij zou willen dragen aan de documentatie Stuur een bericht
  naar majordomo@vger.rutgers.edu met een enkele regel waarin het woord
  ``help'' in de inhoud (NIET het onderwerp) van het bericht.

  10.  Dit document

  Dit document wordt beheerd door Michael K. Johnson
  <johnsonm@redhat.com>. Mail me alsjeblieft je opmerkingen, het doet er
  niet toe hoe klein ze zijn.  Ik kan dit document zonder je hulp niet
  goed beheren.  Een meer-of-minder gangbare kopie van dit document kan
  altijd worden gevonden bij <http://metalab.unc.edu/LDP/>

  11.  Rechtsgeldigheden

  Handelsmerken zijn in handen van hun eigenaren. Er is geen garantie
  voor de informatie in dit document. Gebruik en distribueer het op
  eigen risico. De inhoud van dit document behoort tot public domain,
  maar wees alsjeblieft beleefd en haal alles aan wat is gezegd.